Πληθαίνουν καθημερινά οι περιπτώσεις ζευγαριών που «χωρίζουν» για να τύχουν φοροελαφρύνσεων και για να «διεκδικήσουν» το επίδομα της Πρόνοιας.
Η εφορία χωρίζει τα ζευγάρια! Στο… τρίτο πρόσωπο σε μια σχέση τείνει να εξελιχθεί η εφορία, καθώς πληθαίνουν καθημερινά οι περιπτώσεις ζευγαριών που είτε καταφεύγουν στη λύση του συναινετικού διαζυγίου είτε χωρίζουν εικονικά προκειμένου να τύχουν φοροελαφρύνσεων, να γλιτώσουν τη διαθεσιμότητα στην περίπτωση που ο ένας από τους δύο συζύγους εργάζεται στο Δημόσιο ή ακόμη και να καταφέρουν να γράψουν τα παιδιά τους σε δημόσιο παιδικό σταθμό!
Τα παραδείγματα ζευγαριών που κάποτε είχαν ορκιστεί ότι δεν θα τα χώριζε ούτε ο θάνατος αλλά νικήθηκαν από την οικονομική κρίση, το επίδομα πρόνοιας ή την εφορία έχουν αυξηθεί σημαντικά. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι σε κάποιες περιοχές, όπως η Μεσσηνία, τους τελευταίους μήνες τα συναινετικά διαζύγια έχουν καταγράψει αύξηση της τάξης του 60%! Η πλειονότητα των διαζυγίων έχει ως σημείο αναφοράς τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα ζευγάρια από την οικονομική κρίση και το πώς αυτές επηρεάζουν τη σχέση. Ωστόσο είναι εντυπωσιακό και το ποσοστό των εικονικών διαζυγίων για λόγους φορολογικούς – και όχι μόνο!
Αναλύοντας τους λόγους που οδηγούν στα διαζύγια-μαϊμού μέσα από τις εμπειρίες των δικηγόρων που τα αναλαμβάνουν δημιουργείται μια λίστα με αιτίες διαζυγίων που επικεντρώνονται κυρίως στην αποφυγή της βαριάς φορολόγησης. Συχνά τα ζευγάρια καταφεύγουν στη λύση του εικονικού διαζυγίου προκειμένου να υποβάλουν ξεχωριστές φορολογικές δηλώσεις, ώστε να υπάρχει ελάφρυνση, ενώ την ίδια ώρα συνεχίζουν να ζουν κάτω από την ίδια στέγη. «Υπάρχουν περιπτώσεις διαζυγίων που δρομολογούνται για να φαίνεται κάποιος διαζευγμένος. Κυρίως τα ζευγάρια προχωρούν σε εικονική λύση του γάμου τους για να κάνουν ξεχωριστές φορολογικές δηλώσεις» λέει στην «Espresso της Κυριακής» ο δικηγόρος Απόστολος Λύτρας.
Το κέρδος που έχουν τα ζευγάρια που παίρνουν εικονικό διαζύγιο αφορά επίσης το επίδομα της πρόνοιας που μπορεί να αποκτήσει ο ένας εκ των δύο δηλώνοντας μικρό ή μηδενικό εισόδημα, μέχρι και τα ευεργετήματα που έχουν οι μονογονεϊκές οικογένειες. Παράλληλα η διαθεσιμότητα στο Δημόσιο δρομολόγησε πολλά διαζύγια. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα ίσχυαν μέχρι πρόσφατα, για να εξαιρεθεί κάποιος από τη διαθεσιμότητα και να διατηρήσει τη δουλειά του θα έπρεπε να έχει βγει δικαστική απόφαση που να αναθέτει μόνο σε αυτόν τη γονική μέριμνα και να κρίνει τον άλλον γονέα ανίκανο. Ωστόσο με ρύθμιση στο παρά πέντε οι μονογονεϊκές οικογένειες δεν εξαιρούνται από τη διαθεσιμότητα. Τέλος, δεν λείπουν και οι ακραίοι λόγοι για τους οποίους κάποια ζευγάρια αποφασίζουν να καταφύγουν στο διαζύγιο. Η εισαγωγή του παιδιού στη φοιτητική εστία, η λήψη υποτροφίας, το χαράτσι της ΔΕΗ, ακόμη και η εγγραφή στον παιδικό σταθμό είναι μερικοί από αυτούς. «Αντιμετώπισα περίπτωση μητέρας που δεν της έπαιρναν το παιδί στον δημόσιο παιδικό σταθμό, λόγω του οικογενειακού εισοδήματος του συζύγου της. Εκαναν λοιπόν μια αίτηση διαζυγίου, ώστε να φαίνεται ότι έχει χαμηλό εισόδημα κι έτσι έγινε η εγγραφή του παιδιού στον παιδικό σταθμό» τονίζει ο κ. Λύτρας.
Σύμφωνα πάντως με τον ίδιο, υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος, αφού εκτός από τα ζευγάρια που χωρίζουν εικονικά υπάρχουν και εκείνα που θέλουν να χωρίσουν, αλλά δεν μπορούν για οικονομικούς λόγους και αναγκάζονται να μένουν κάτω από την ίδια στέγη: «Επειδή δεν έχουν χρήματα, απλώς μένουν σε διάσταση και μάλιστα πολλές φορές συγκατοικούν στο ίδιο σπίτι».
«Σώζουν» την πρώτη κατοικία!
Οπως τονίζει ο δικηγόρος Απόστολος Λύτρας, ένας από τους λόγους που κάνουν αρκετά ζευγάρια να προχωρήσουν σε εικονική λύση του γάμου τους είναι για να ωφεληθούν από τον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Να ποια είναι η διαδικασία που συνήθως τηρείται: «Το ζευγάρι καταθέτει την αίτηση διαζυγίου και παίρνει τη δικάσιμο. Σχεδόν ταυτόχρονα μπαίνει στη διαδικασία για τα υπερχρεωμένα και προσκομίζει την αίτηση που έχει καταθέσει, η οποία δεν έχει συζητηθεί ακόμα. Ετσι φαίνεται ότι είναι σε διάσταση και πρόκειται να χωρίσει. Υπάρχει και το χαρτί της διατροφής και με βάση αυτό κυμαίνεται η δόση. Αργότερα, όταν θα προχωρήσει η διαδικασία του διαζυγίου, είτε θα πάρουν αναβολή είτε θα το ματαιώσουν».
Αλλα, πάλι, ζευγάρια προβαίνουν σε αίτηση διακοπής του γάμου τους προκειμένου να διατηρήσουν τα όποια ακίνητά τους, εφόσον το δικαστήριο προστατεύει μόνο μία, την κύρια κατοικία, από τον πλειστηριασμό. Οταν ο στόχος επιτευχθεί, δηλώνουν ότι συμφιλιώθηκαν ή ξαναπαντρεύονται και επανακαταθέτουν κοινή φορολογική δήλωση.
Εξαρση σε Μεσσηνία και Αθήνα
Κατά 60% έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες τα συναινετικά διαζύγια μόνο στην περιοχή της Μεσσηνίας. Σύμφωνα με στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας, το περσινό δικαστικό έτος, δηλαδή από τον Σεπτέμβριο του 2011 έως τον Σεπτέμβριο του 2012, εκδόθηκαν συνολικά 124 συναινετικά διαζύγια. Την ίδια ώρα, οι εκτιμήσεις για φέτος είναι ότι μέχρι το κλείσιμο του δικαστικού έτους ο αριθμός θα έχει φτάσει στο διπλάσιο σε σχέση με πέρυσι (από τον Σεπτέμβριο του 2012 έως τις πρώτες ημέρες του Αυγούστου κατατέθηκαν 185 αιτήσεις).
Η ίδια εικόνα επικρατεί και στην Αθήνα, όπου οι υπάλληλοι του Πρωτοδικείου Αθηνών δεν προλαβαίνουν να διεκπεραιώνουν τέτοιες υποθέσεις. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2011 τα συναινετικά διαζύγια δεν ξεπερνούσαν στην Αθήνα τα 4.000, ενώ ήδη φέτος μέχρι τώρα έχουν κατατεθεί τα χαρτιά για 4.600 συναινετικά διαζύγια. Η νέα μόδα δεν θα μπορούσε να διαφύγει της προσοχής και των υπαλλήλων των κατά τόπους ΔΟΥ, οι οποίοι έχουν να διηγηθούν αρκετές ιστορίες φορολογουμένων που προσέρχονται στις εφορίες και επικαλούμενοι ότι είναι σε διάσταση κι ότι έχουν κινηθεί νομικά για την έκδοση διαζυγίου, ζητούν την αυτοτελή φορολόγησή τους και τη διαγραφή του ΑΦΜ του συζύγου.
Να σημειωθεί ότι το 2011 είχε παρατηρηθεί μεγάλη πτώση των διαζυγίων, κυρίως λόγω του οικονομικού κόστους, όπως δείχνουν τα στοιχεία από το ληξιαρχείο του δήμου Αθηναίων. Ωστόσο με τις απολύσεις, τις διαθεσιμότητες και την υπερφορολόγηση των νοικοκυριών τα εικονικά διαζύγια από το 2012 και μετά άρχισαν να εμφανίζουν έξαρση. Πλέον τα τα εικονικά διαζύγια εκτιμάται ότι αποτελούν το 20% του συνόλου των διαζυγίων!
Διαδικασία -εξπρές με μισό κόστος
Σύμφωνα με τον δικηγόρο Γιάννη Καλογριδάκη, οι νέες νομοθετικές ρυθμίσεις και οι διαδικασίες-εξπρές με τις οποίες εκδίδονται πλέον τα διαζύγια είναι συνδυασμός που βοηθά την πρόθεση των ζευγαριών να προχωρήσουν σε λύση του γάμου τους. «Παλαιότερα η έκδοση του συναινετικού διαζυγίου γινόταν σε δύο δικάσιμες. Πλέον έχει καταργηθεί η χρονοβόρα διαδικασία των δύο συζητήσεων και το διαζύγιο βγαίνει σε μία μόνο συζήτηση» δηλώνει στην «Espresso της Κυριακής» ο κ. Καλογριδάκης σημειώνοντας ότι η επίσπευση των διαδικασιών έχει συμπαρασύρει και το κόστος του διαζυγίου.
Τα έξοδα που πρέπει να κάνει κάποιος για να χωρίσει συναινετικά έχουν μειωθεί στο μισό, γεγονός που κατά τον κ. Καλογριδάκη έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στην αύξηση που καταγράφουν τους τελευταίους μήνες τα διαζύγια: «Μέχρι πριν από ένα χρόνο ο δικηγόρος ή οι δικηγόροι κατέθεταν την αίτηση συναινετικού διαζυγίου και ακριβώς σε έξι μήνες γινόταν επανάληψη της διαδικασίας, που σήμαινε νέα έξοδα για τους διαδίκους. Πλέον οι δικηγόροι καταθέτουν την αίτηση και ύστερα από ένα μήνα συνήθως είναι έτοιμη και καθαρογραμμένη η απόφαση, ενώ σε διάστημα δύο μηνών έχει γίνει και τυπικά το διαζευκτήριο. Αυτό έχει επίπτωση και στο κόστος, αφού από περίπου 1.000 ευρώ που ήταν αναγκασμένος να πληρώσει ο κάθε σύζυγος πλέον θα πληρώσει 500 ευρώ, δηλαδή ακριβώς τα μισά».
ΜΑΡΙΑ ΜΕΪΜΑΡΗ