❱❱ Τι είναι και πού οφείλεται η μανιοκατάθλιψη! Γιατί βάζει σε σοβαρό κίνδυνο τόσο τον ασθενή όσο και τους οικείους τουΗ διπολική διαταραχή ή μανιοκατάθλιψη είναι μια ψυχική ασθένεια που χαρακτηρίζεται από πολλαπλές και σοβαρές εναλλαγές της διάθεσης, επαναλαμβανόμενα επεισόδια κατάθλιψης και το λιγότερο ένα επεισόδιο μανίας.
Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, η διπολική διαταραχή είναι ένα είδος διαταραχής της διάθεσης που προσβάλλει περισσότερο από 1% έως 2% των ενηλίκων.
Είναι μια χρόνια διαταραχή του εγκεφάλου με έντονες και επαναλαμβανόμενες αλλαγές στη σκέψη, στα συναισθήματα, στις συμπεριφορές και εν γένει στη διάθεση και στις δραστηριότητες.
Μερικά στατιστικά στοιχεία σχετικά με τη διπολική διαταραχή: Είναι η πέμπτη κύρια αιτία αναπηρίας στον κόσμο και η ένατη αιτία πρόωρου θανάτου παγκοσμίως. Ο αριθμός των ατόμων με διπολική διαταραχή που αυτοκτονούν είναι 65 φορές υψηλότερος από εκείνον του γενικού πληθυσμού.
Οι άνθρωποι που έχουν διαγνωστεί με αυτό το ψυχικό νόσημα διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να υποφέρουν από κατάχρηση ουσιών, όπως αλκοόλ και ναρκωτικά, καθώς και από πολλά άλλα προβλήματα ψυχικής υγείας. Οι άντρες την εκδηλώνουν και νοσούν νωρίτερα και συχνότερα από τις γυναίκες.
Τα χαρακτηριστικά ενός τέτοιου επεισοδίου διαρκούν τουλάχιστον μία με δύο εβδομάδες και είναι:
• Εντονη επιθετική ή ευερέθιστη διάθεση, σκέψεις πολλές και ανάμεικτες, χωρίς ειρμό, με εναλλαγές διαρκώς από το ένα θέμα στο άλλο (το άτομο αλλάζει επανειλημμένα αντικείμενο συζήτησης σε θέματα που δεν σχετίζονται μεταξύ τους).
• Συχνές αλλαγές στην ομιλία (γρήγορη, υπερβολική).
• Διαταραχή ύπνου, αϋπνία.
• Μεγαλοπρεπείς πεποιθήσεις και τάσεις (π.χ. πιστεύει ότι έχει υπερδυνάμεις ή κάποιο υπερφυσικό ταλέντο και δεξιότητα και μπορεί να καταφέρει τα πάντα).
• Αυξημένη δραστηριότητα, επιμονή και προσήλωση σε καθημερινούς στόχους και απλά πράγματα.
• Παρορμητικότητα και κακή και υπερβολική κρίση (όπως μεγάλες σπατάλες που δεν χρειάζονται και ασυδοσία στις πράξεις).
Συμπτώματα
Τα χαρακτηριστικά των καταθλιπτικών επεισοδίων έχουν τα ακόλουθα συμπτώματα: Επίμονη και σταθερή κατάθλιψη ή ευερέθιστη διάθεση, οργή, θυμός. Μειωμένο ενδιαφέρον, απάθεια για ευχάριστες δραστηριότητες. Προβλήματα στην όρεξη, στο σωματικό βάρος ή στον ύπνο. Κόπωση. Αίσθημα αναξιότητας και ανεπάρκειας. Δυσκολία στην προσοχή και τη συγκέντρωση. Αρνητικές σκέψεις μέχρι και θανάτου ή σχέδια και πράξεις αυτοκτονίας.
Το ερώτημα που προκύπτει και απασχολεί το περιβάλλον και το άτομο που νοσεί είναι η επικινδυνότητα των διπολικών ατόμων και τι μπορούν να κάνουν και σε ποιον. Η επικινδυνότητα κατά τη διάρκεια επεισοδίου κατάθλιψης αφορά το ίδιο το άτομο, με κύρια εκδήλωση την αυτοκτονικότητα. Κατά τη διάρκεια μανιακού επεισοδίου το άτομο μπορεί να είναι δυνάμει επικίνδυνο τόσο για τον εαυτό του όσο και για τους άλλους, κυρίως λόγω της απώλειας ελέγχου συναισθημάτων και κριτικής σκέψης, με το άτομο να οδηγείται σε λανθασμένες και επικίνδυνες αποφάσεις ή συμπεριφορές.
Η διάγνωση γίνεται συχνότερα σε ενήλικες, αν και τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να γίνονται διαγνώσεις και κατά την εφηβεία, κάτι πολύ σημαντικό και καθοριστικό, καθώς η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να συνεισφέρει πολύ θετικά και αποτελεσματικά στην εξέλιξη και την αντιμετώπιση της νόσου.
Θεραπεία για μείωση των επεισοδίων
Για να μπορέσει το άτομο να ζήσει λειτουργικά απαιτείται η συνολική προσέγγιση της νόσου. Χωρίς θεραπεία χειροτερεύει και υποφέρει, με συχνή εναλλαγή επεισοδίων σε ταχύτητα και σοβαρότητα μέσα στον χρόνο. Ο καλύτερος προγνωστικός παράγοντας για τη μείωση της συχνότητας των επεισοδίων είναι να ακολουθηθεί ολοκληρωμένη θεραπεία.
Υπάρχουν ενδεδειγμένες ψυχοφαρμακευτικές αγωγές αντιμετώπισης των συμπτωμάτων και σταθεροποίησης της διάθεσης, σε συνδυασμό με ψυχοθεραπευτική αγωγή, με κύρια κατεύθυνση τη συμπεριφορική αντιμετώπιση.
Το άτομο πρέπει να βρίσκεται σε συνεχή λήψη της θεραπείας, ακόμη και κατά την ισορροπημένη του περίοδο, όπου η συμπεριφορά του παρουσιάζει φυσιολογική ροή, διότι η διπολική διαταραχή τείνει να παρουσιάζει συχνές υποτροπιάσεις, που μπορεί να αποβούν σοβαρά τραυματικές για τον εγκέφαλο, αλλοιώνοντας περιοχές του και συμβάλλοντας αρνητικά στην πορεία της ασθένειας και στο βιοτικό επίπεδο του ασθενούς.
Οι προτεινόμενες θεραπείες, με ιατρική παρακολούθηση και τη στήριξη του οικογενειακού περιβάλλοντος, δίνουν πολύ καλά αποτελέσματα, βοηθώντας το άτομο να παραμένει λειτουργικό και να μπορεί να αντεπεξέλθει με επιτυχία στην καθημερινότητά του, να δρα, να εργάζεται, να διατηρεί διαπροσωπικές σχέσεις, να δημιουργεί και να συνεχίζει να ζει ομαλά.
MSc Κλινική Ψυχοπαθολόγος –
Ψυχοθεραπεύτρια
Universite Paris VIII – St. Denis – Vincennes, France
www.michalopoulou.gr
www.facebook.com/
Σοφία Π. Μιχαλοπούλου