Η γενετική «συνταγή» που άνοιξε τον δρόμο
Ενα βήμα πιο κοντά στο να γίνει πραγματικότητα η δημιουργία αίματος από όλους τους διαφορετικούς τύπους βλαστοκυττάρων έκαναν επιστήμονες στις ΗΠΑ και συγκεκριμένα από το Πανεπιστήμιο Ουισκόνσιν – Μάντισον.
Σύμφωνα με την ανακοίνωσή τους, η καινοτομία πραγματοποιήθηκε έπειτα από την ανακάλυψη δύο γενετικών «προγραμμάτων» που έχουν την ικανότητα να επαναφέρουν τα βλαστοκύτταρα σε ουδέτερη κατάσταση, μετατρέποντάς τα στη συνέχεια σε ερυθρά ή λευκά αιμοσφαίρια που συνθέτουν το ανθρώπινο αίμα.
Κατά την ανάπτυξή τους στον οργανισμό τα κύτταρα του αίματος εμφανίζονται στην αορτή και εκεί παίρνουν την τελική τους μορφή μαζί με τα αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα, μέσω ενός συγκεκριμένου τύπου ενδοθηλιακών κυττάρων. Οπως εξηγείται στην επιστημονική έκθεση η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Communications», οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι υπάρχουν δύο ομάδες των λεγόμενων «παραγόντων μεταγραφής», δηλαδή πρωτεϊνών που κολλούν στο DNA και ελέγχουν τη ροή γενετικών πληροφοριών, που μπορούν να μετατρέψουν άμεσα τα ανθρώπινα βλαστοκύτταρα στα συγκεκριμένα ενδοθηλιακά κύτταρα, τα οποία με τη σειρά τους εξελίσσονται σε διάφορους τύπους κυττάρων του αίματος.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας Igor Slukvin ο οποίος ειδικεύεται σε θέματα βλαστοκυττάρων, αυτή είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες είδαν να υπάρχει παραγωγή διαφορετικών ειδών κυττάρων από ανθρώπινα πολυδύναμα βλαστοκύτταρα, και μάλιστα με τη χρήση των παραγόντων μεταγραφής που καθορίζουν την ανάπτυξή τους.
Με τον τρόπο αυτόν οι επιστήμονες κατάφεραν να αναπτύξουν κύτταρα του αίματος σε αφθονία, όπως ερυθρά και λευκά αιμοσφαίρια, καθώς και μεγακαρυωτικά κύτταρα, πολυπύρηνα κύτταρα που ανήκουν στα πιο βασικά στοιχεία του ανθρώπινου αίματος.
Ο επόμενος στόχος τους είναι να δημιουργήσουν αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα από πολυδύναμα βλαστοκύτταρα που υπάρχουν στον μυελό των οστών, ώστε να τα χρησιμοποιούν σε εξατομικευμένες θεραπείες κάποιων μορφών καρκίνου, όπως είναι η λευχαιμία και το πολλαπλό μυέλωμα. Πιστεύουν, δε, ότι η νέα προσέγγιση για τη δημιουργία κυττάρων του αίματος θα τους βοηθήσει να εκπληρώσουν αυτόν τον στόχο συντομότερα.