Το «Παιδί από την Πάτρα» μοιράζει την καταγωγή του ανάμεσα στον Πόντο και στη Μακεδονία, μεγάλωσε στα Γρεβενά, ζει στην Αθήνα και έχει ταξιδέψει από την Καππαδοκία ως την Ινδία και από την Αμερική ως τη Συρία, μελετώντας τις μουσικές του κόσμου και συλλέγοντας μοναδικές εμπειρίες.
- Από τον Ηλία Μαραβέγια
Ο Χρήστος Παπαδόπουλος είναι ένας από τους σπουδαιότερους Ελληνες συνθέτες της γενιάς του, με σημαντικές συνεργασίες σε δίσκους και soundtracks τόσο με παλιούς όσο και με νεότερους καλλιτέχνες, όπως οι Δημήτρης Μητροπάνος, Πασχάλης Τερζής, Ελένη Βιτάλη, Χρήστος Θηβαίος, Ελεωνόρα Ζουγανέλη, Δημήτρης Μπάσης και Κωνσταντίνος Αργυρός.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα νέο τραγούδι του από το Ogdoo Music Group με τίτλο «Στοιχίζουνε τα σ’ αγαπώ», που το ερμηνεύει η Ευδοκία Ράπτη, η οποία υπογράφει και τους στίχους. Πρόκειται για την τραγουδίστρια του ροκ συγκροτήματος Sabotaz, με το οποίο ο Χρήστος Παπαδόπουλος συμπράττει απόψε, 21 Ιανουαρίου, και το επόμενο Σάββατο (28/1) στη μουσική σκηνή Σφίγγα, παρουσιάζοντας ένα πρόγραμμα γεμάτο επιτυχίες του αλλά και «πειραγμένες» διασκευές.
Αν και έγινες γνωστός ως «Παιδί από την Πάτρα», η καταγωγή σου είναι από τα Γρεβενά. Τι θυμάσαι από τα παιδικά σου χρόνια;
Είμαι μισός Πόντιος από την πλευρά του πατέρα μου και μισός Μακεδόνας από τη μεριά της μάνας μου. Μεγάλωσα στα Γρεβενά και έχω εικόνες από μια ζωή πιο αγνή σε σχέση με τη σημερινή πραγματικότητα. Υπήρχε το παιχνίδι στις γειτονιές, ο κόσμος δεν ήταν τόσο καχύποπτος, υπήρχαν οι οικογενειακές φιλίες. Μπορεί τα πράγματα να ήταν πιο δύσκολα στο οικονομικό κομμάτι, αλλά και πάλι δεν στερηθήκαμε τίποτα. Ο πατέρας μου είχε παντοπωλείο στα Γρεβενά και τα καλοκαίρια πηγαίναμε διακοπές στην Κατερίνη.
Ποιος οδήγησε τα βήματά σου στο καλλιτεχνικό μονοπάτι;
Τα πρώτα μου μουσικά ερεθίσματα τα δέχτηκα από τα συγκροτήματα Poll και Socrates, αλλά και από τον Μίκη Θεοδωράκη, όταν είχαν έρθει για συναυλίες στα Γρεβενά. Συγγενή καλλιτέχνη δεν είχα, αν και ψάχνοντας κάποια στιγμή την ιστορία της οικογένειάς μου βρήκα ότι ο Πόντιος παππούς μου κρατούσε ένα μαντολίνο όταν ήρθε από την Τουρκία το ’22. Δεν τον θυμάμαι να παίζει όμως… Ο δίσκος που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της μουσικής μου κοσμοθεωρίας ήταν αυτός των Pink Floyd με το κομμάτι «Shine on you crazy diamond». Νομίζω αυτές οι τέσσερις νότες του Γκίλμορ στην κιθάρα καθόρισαν τη μελλοντική μου πορεία, άσχετα που μετά έγινα μπουζουξής στα Παιδιά από την Πάτρα.
Από τα Γρεβενά βρέθηκες στην Πάτρα για σπουδές μηχανολόγου μηχανικού στο Πολυτεχνείο. Τυχαία η επιλογή της πόλης;
Οχι, θέλησα να φύγω όσο πιο μακριά γινόταν από τα Γρεβενά, γιατί τότε όλοι οι νέοι από την πόλη μου που έδιναν εξετάσεις περνούσαν σε σχολές στη Θεσσαλονίκη. Εγώ, λοιπόν, είπα ψέματα στον πατέρα μου πως είχα δηλώσει σχολές στη Θεσσαλονίκη, ενώ στην πραγματικότητα είχα δηλώσει μόνο σε Αθήνα και Πάτρα. Οταν μπήκα στο Πολυτεχνείο, στην Πάτρα, το 1979, βρήκα τον Βαγγέλη Δεληκούρα, ο οποίος λειτούργησε κατά κάποιον τρόπο ως πνευματικός καθοδηγητής μας. Το γκρουπ Τα Παιδιά από την Πάτρα φτιάχτηκε για παίξουμε «διονυσιακή» μουσική, δηλαδή καλό λαϊκό τραγούδι, όπως Πάνου και Ζαγοραίο, ώστε να σηκωθούν να χορέψουν οι φοιτητές. Σκέψου ότι βρισκόμασταν στη Μεταπολίτευση και όλοι παίζανε Θεοδωράκη, δηλαδή επαναστατικά τραγούδια, και αυτά του Νέου Κύματος.
Είναι αλήθεια ότι Τα Παιδιά από την Πάτρα γνωριστήκατε σε μια κατάληψη;
Τα τρία μέλη του μετέπειτα συγκροτήματος, ο Λάμπρος Καρελάς, ο Αργύρης Παπαγεωργίου και ο Βαγγέλης Δεληκούρας, παίζανε ήδη τότε σε διάφορες ταβέρνες, μαζί και με έναν άλλον μπουζουξή, ο οποίος όμως έφευγε φαντάρος. Στην κατάληψη που ανέφερες γνώρισαν εμένα, όταν με άκουσαν να παίζω δύο δύσκολα τραγούδια του Χιώτη. Μόλις με είδαν, είπαν: «Αυτός είναι». Από το ’80 μέχρι το ’83 παίζαμε με τα Παιδιά από την Πάτρα σε δύο μαγαζιά του επιχειρηματία Στέφανου Οικονόμου, αρχικά σε μια ταβέρνα που είχε κι έπειτα σε ένα μεγαλύτερο κέντρο που πήρε για να μας βάλει, επειδή είχαμε μεγάλο ρεύμα στους φοιτητές. Μιλάμε για το Χάραμα, που υπάρχει ακόμη ως μαγαζί, αλλά έχει αλλάξει τρία τέσσερα σημεία από τότε.
Ο πρώτος δίσκος σας, το «Αφιερωμένο εξαιρετικά», πώς προέκυψε;
Το καλοκαίρι του ’83 είπαμε να «κόψουμε» χίλια κομμάτια και να τα μοιράσουμε αναμνηστικά στους φίλους μας. Αυτά τα χίλια αντίτυπα, λοιπόν, «φύγανε» τον Ιανουάριο του ’84 στην επαρχία, σε διάφορα σπίτια. Τότε άρχισαν ξαφνικά τα επαρχιακά ραδιόφωνα να παίζουν τα Παιδιά από την Πάτρα. Κι ενώ είχαμε υπολογίσει να βγάλουμε μόνο χίλια κομμάτια, ο δίσκος αυτός πούλησε τελικά μέσα σε έναν χρόνο 350.000 αντίτυπα και είναι ένας από τους πιο εμπορικούς ελληνικούς δίσκους.
Απολαύσατε την ξαφνική επιτυχία ή σας φόβισε; Ησασταν πολύ νέοι…
Δεν γίνεται να είσαι 20 χρόνων και κάτι και να μην το απολαμβάνεις αυτό. Εννοείται πως το χαρήκαμε, με τη μόνη διαφορά ότι εμείς, επειδή ήμασταν τότε λαϊκά μορφωμένα παιδιά, δεν καβαλήσαμε τα… καλάμια που βλέπω να καβαλάνε σήμερα ορισμένοι, επειδή βγαίνουν σε ένα show και λένε δυο τραγούδια. Εμείς το απολαύσαμε και σε οικονομικό επίπεδο.
Θυμάμαι ότι με τα ποσοστά από τον πρώτο δίσκο αγόρασα σπίτι στα 23 μου, ένα διαμέρισμα στην Αθήνα. Μέσα σε τρία χρόνια πουλήσαμε 750.000 δίσκους, διώχναμε κόσμο τις Δευτέρες από το κέντρο Πανόραμα στην Αχαρνών, το οποίο ονόμασαν και Μπίρες το ’86, από την ομώνυμη επιτυχία μας.
Υπήρξαν ακραία περιστατικά θαυμασμού σε live σας;
Το καλοκαίρι του ’84, όταν εμφανιστήκαμε στο Αναψυκτήριο του Μπουρνέλη, έρχονταν κυρίες διάφορων ηλικιών και μας χάριζαν σταυρούς, ασημένιους και χρυσούς. Θυμάμαι με τον Λάμπρο Καρελά κάναμε… διαγωνισμό ποιος θα πάρει τους περισσότερους. Ενώ παίζαμε, μας τους κρεμούσαν στον λαιμό!
Από τις πρώτες επιτυχίες σου ήταν η επανεκτέλεση της «Συμπόνιας» του Ακη Πάνου. Τι θυμάσαι από εκείνον;
Βγάλαμε σε επανεκτέλεση τη «Συμπόνια», που συνέθεσε εκείνος και στιχούργησε ο Στράτος Ατταλίδης, χωρίς να ρωτήσουμε και ο Πάνου την… έπεσε στους αδελφούς Φαληρέα που είχαν τη δισκογραφική εταιρία. Και καλά έκανε δηλαδή ο άνθρωπος, γιατί οι δημιουργοί ζουν από τα πνευματικά δικαιώματα. Εμείς δεν τα ξέραμε αυτά τότε. Για χάρη του Ακη Πάνου, λοιπόν, το καλοκαίρι του’84 δώσαμε μια συναυλία στο γήπεδο της Ξάνθης, όπου ζούσε εκείνος τότε. Πληρώσαμε μόνοι μας τα έξοδα της συναυλίας και ο Ακης Πάνου πήρε όλα τα έσοδα, που ήταν τότε το ουκ ευκαταφρόνητο ποσό των 3.000.000 δραχμών.
Πώς αισθάνθηκες όταν διαλύθηκε το συγκρότημα;
Αν και διαλυθήκαμε δισκογραφικά το ’86, συνεχίσαμε να κάνουμε συναυλίες μαζί, γιατί ο κόσμος μάς ήθελε. Εβλεπα πως ήταν ένας κύκλος που έπρεπε να κλείσει. Οπωσδήποτε στενοχωριέσαι που περνάει ανεπιστρεπτί η εποχή της αθωότητας. Εκεί κοίταξα να δω τι θα έκανα με μένα. Μέχρι τα 29 μου δεν ήξερα αν θα γινόμουν μουσικός ή μηχανολόγος που είχα σπουδάσει στο Πολυτεχνείο. Αποφασίζοντας να γίνω μουσικός διαπίστωσα ότι μόνο με το μπουζούκι δεν θα κατάφερνα να επιβιώσω. Επρεπε να μάθω και να τραγουδάω λίγο, αλλά και να γράφω τραγούδια. Τελικά με κέρδισε το κομμάτι της δημιουργίας και έγινα συνθέτης.
Εχεις γράψει μουσική για πολλές τηλεοπτικές σειρές και ταινίες. Ποια ήταν η πρώτη σου επιτυχία;
Εχω κάνει 23 σειρές και επτά ταινίες. Ολα άρχισαν το 1998 από το «Κάτι τρέχει με τους δίπλα» του Νεμέα, ακολούθησαν ο «Μαύρος Ωκεανός» του Μαρκίδη και πολλά άλλα. Το 2019 έγραψα μουσική για το «Κόκκινο Ποτάμι» του Μανούσου Μανουσάκη και έγινε επιτυχία το τραγούδι με την Ελεωνόρα Ζουγανέλη, για να πάρει σειρά τη φετινή σεζόν η συνέχεια του ίδιου σίριαλ, για την οποία συνεργάστηκα με τους Κωνσταντίνο Αργυρό και Μελίνα Ασλανίδου.
Η μουσική εκπομπή «Χάριν ευφωνίας» που έκανες για πολλά χρόνια, αρχικά στο Seven κι έπειτα στην ΕΡΤ3 και στο Κανάλι της Βουλής, υπήρξε σταθμός στην πορεία σου;
Και σταθμός και σπουδή. Εκεί παρουσίασα όλους τους μεγάλους μουσικούς και συνθέτες της χώρας εκείνη την εποχή, πάνω από 170. Θεωρώ ότι αυτοί ήταν όλοι δάσκαλοί μου. Δερβενιώτης, Ρεπάνης, Ζαφειρίου, Κόρος, Μόσχος και τόσοι άλλοι… Είχαν πολλά να με διδάξουν, από γνώσεις μέχρι ήθος. Είδα τι πέρασαν αυτοί οι άνθρωποι για να… στρώσουν το τραπέζι σε όλους τους νέους.
Εχεις ταξιδέψει πολύ. Πού ένιωσες τη μεγαλύτερη συγκίνηση;
Μεγάλη συγκίνηση ένιωσα στην Καππαδοκία, γιατί εκεί, όπου και να πας, βλέπεις λαξευμένους βυζαντινούς τάφους. Μύριζε παντού Ελλάδα. Επίσης συγκινήθηκα πολύ στην αρχαία πόλη Παλμύρα, στη Συρία. Την πρόλαβα πριν από τους βομβαρδισμούς του ISIS. Ακόμη ένα ταξίδι που θυμάμαι έντονα σαν μεταφυσική εμπειρία ήταν στην Ινδία.
Κάνε εικόνα να πέφτει ο ήλιος, να κυλάει ο Γάγγης ποταμός, να ακούγονται μελωδίες και να φέρνουν μπροστά σου να κάψουν τον νεκρό τους. Ανακαλώντας στη μνήμη μου τέτοιες εικόνες από τα ταξίδια μου εμπνέομαι ακόμη και σήμερα και γράφω μουσική. Τώρα θέλω να ανεβώ στα Καρπάθια με αυτοκίνητο. Αυτό θα είναι το επόμενο ταξίδι μου.