Μετράει 47 χρόνια στη δισκογραφία, έχει συνεργαστεί με πάνω από 500 καλλιτέχνες και η υπογραφή του υπάρχει σε περίπου 6.000 τραγούδια.
- Από τον Ηλία Μαραβέγια
«Η αλήθεια είναι πως μετά τα 5.500 κομμάτια, σταμάτησα πια να μετράω» σχολιάζει στην «Espresso» ο Ηλίας Φιλίππου, ο οποίος θεωρείται, δικαίως, ένας από τους κορυφαίους Ελληνες στιχουργούς και σίγουρα ο μόνος με τόσο πολλούς χρυσούς και πλατινένιους δίσκους στο ενεργητικό του.
Κύριε Φιλίππου, πότε αρχίσατε να γράφετε στίχους;
Τα πρώτα μου στιχάκια τα σκάρωσα πολύ μικρός, κάπου στα εννέα μου χρόνια. Πηγαίναμε με τους γονείς μου για φαγητό και τα έγραφα πάνω στα χάρτινα τραπεζομάντιλα που είχαν τότε οι ταβέρνες. Χρησιμοποιούσα είτε μολυβάκι, αν είχα, είτε το καμένο σπίρτο του πατέρα μου. Εκοβα με την οδοντογλυφίδα ένα τετραγωνάκι από το τραπεζομάντιλο και έγραφα επάνω διάφορα. Επαγγελματικά ξεκίνησα το 1975, σε ηλικία 16 χρονών. Να είναι καλά δύο άνθρωποι, συνθέτες του λαϊκού τραγουδιού, μεγάλα ονόματα εκείνη την εποχή: ο Αντώνης Ρεπάνης και ο Νάκης Πετρίδης. Πίστεψαν σε εμένα, μου είπαν πως έγραφα σαν μεγάλος και με παρότρυναν να συνεχίσω. Αυτοί με έβαλαν στη δουλειά μέσω των δισκογραφικών εταιριών Columbia και Odeon.
Σπουδάσατε, όμως, κιόλας…
Ναι, τελείωσα τη Φιλοσοφική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μετά τη Θεολογική Σχολή. Εκανα και μεταπτυχιακό στο Μάρκετινγκ. Είχα γενικά διάφορες αναζητήσεις. Παρ’ όλα αυτά δεν άσκησα ποτέ κανένα απ’ αυτά τα επαγγέλματα. Για τις γνώσεις έκανα τις σπουδές μου και κράτησα ό,τι κράτησα.
Αλλη δουλειά δεν κάνατε ποτέ;
Υπήρξε μια μικρή επαγγελματική παρένθεση. Από τα 27 ως τα 30 μου ήμουν γενικός διευθυντής στη Music Box, την MBI δηλαδή, την τότε διάσημη δισκογραφική εταιρία με τα πολλά μεγάλα ονόματα. Είχαμε Καζαντζίδη, Γαβαλά, Αγγελόπουλο, Μυτιληναίο. Μέσω του Μανώλη Μητσιά είχαμε πάρει και τον «Σείριο» του Μάνου Χατζιδάκι με όλο του το ρεπερτόριο. Ακόμη και τότε, όμως, έγραφα στίχους.
Από τη συνεργασία σας με τον Στέλιο Καζαντζίδη τι σας έχει μείνει;
Ο Στέλιος Καζαντζίδης ήταν μορφή. Μέσα από τη μαγική φωνή του εξέφραζε τον πόνο, τη φτώχεια, την ξενιτιά… Ενας άνθρωπος πολύ απλός, όπως οι περισσότεροι μεγάλοι καλλιτέχνες. Είναι περίεργο αυτό. Οι μεγάλοι καλλιτέχνες ήταν απλοί, ενώ οι μικρότεροι πολλές φορές… καβάλησαν καλάμι. Οταν ο Ανδρέας Καϊάφας, ιδιοκτήτης της MBI τότε, μου ζήτησε να κάνουμε μια επαφή με τον Καζαντζίδη για να επιστρέψει στη δισκογραφία, αισθάνθηκα δέος, το θεώρησα μεγάλη τιμή. Το ίδιο ισχύει και για τον Μάνο Χατζιδάκι. Πάντα θα ευγνωμονώ τον Μανώλη Μητσιά, διότι νέο παιδί τότε εγώ, πήγα ως διευθυντής εταιρίας στο σπίτι του και ο Χατζιδάκις με έβαλε να ακούσω ανέκδοτες μουσικές του, κουβεντιάσαμε για ώρες και κάναμε εμπορικό deal. Δεν τα ξεχνάς ποτέ αυτά…
Ποιο τραγούδι σας δισκογραφήθηκε πρώτο;
Ηταν μια παρτίδα πολλών τραγουδιών που βγήκαν το καλοκαίρι του 1975. Τραγούδια για τη Λίτσα Διαμάντη, τη Τζένη Βάνου, τον Μυτιληναίο, τον Βοσκόπουλο, τη Χαρούλα Λαμπράκη. Ηταν πολλοί οι δίσκοι που είχαν κυκλοφορήσει μαζί. Φαντάσου, εγώ έκανα διακοπές με τους γονείς μου και το πήρα χαμπάρι μέσω της ΕΙΡΤ. Υπήρχαν τότε, τα μεσημέρια, διαφημιστικές εκπομπές των εταιριών δίσκων, όπου παρουσιάζονταν οι νέες κυκλοφορίες και ανέφεραν και τους δημιουργούς. Ξαφνικά, λοιπόν, άρχισα να ακούω το όνομά μου ξανά και ξανά.
Η πρώτη μεγάλη επιτυχία πότε ήρθε;
Το 1979, και ήταν ένας δίσκος στη νεοσύστατη τότε CBS με τον αγαπημένο μου μέχρι σήμερα Λευτέρη Πανταζή, το «Τι σου το ‘δωσε ο Θεός τέτοιο μυαλό». Οπως συμβαίνει και σήμερα με κάτι καινούργιο που βγαίνει και το ακούει όλος ο κόσμος, έτσι ήταν και τότε η κατάσταση με τον Λευτέρη Πανταζή. Ηταν κάτι καινούργιο και στ’ αυτιά του κόσμου αλλά και σαν άποψη οπτική ο Πανταζής και ο δίσκος που κάναμε εκείνη την εποχή, που έγινε πολυπλατινένιος.
Και η μεγαλύτερη στην πορεία σας μέχρι σήμερα;
Αντικειμενικά, αν λάβουμε υπόψη μας πωλήσεις, air play και μεταδοτικότητα, είναι το «Φεύγοντας», με τον Πασχάλη Τερζή. Διότι αυτό είναι ένα τραγούδι που εδώ και περίπου 30 χρόνια παίζεται σχεδόν παντού.
Με τον Πασχάλη Τερζή έχετε σήμερα επικοινωνία;
Βέβαια, όπως και με όλους τους καλλιτέχνες με τους οποίους έγραψα πορεία, με τον Πασχάλη, τον Ρέμο, τον Βέρτη, τον Κουρκούλη, τη Θεοδωρίδου, τη Ζήνα. Εγώ μαζί με τον Κυριάκο Παπαδόπουλο και τον Λευτέρη Παπαδόπουλο κάναμε την τελευταία δισκογραφική δουλειά του Πασχάλη Τερζή, η οποία θεωρώ πως ήταν πολύ αντιπροσωπευτική για εκείνον. Από κει και μετά, λίγο ο θάνατος του κουμπάρου του, Δημήτρη Μητροπάνου, λίγο κάποια προβλήματα με τα οποία μπορεί να μην ένιωσε ο ίδιος καλά ή επειδή θεώρησε απλά πως ο δικός του κύκλος στο επάγγελμα έχει κλείσει έπειτα από όλες αυτές τις τεράστιες επιτυχίες, δεν θέλησε να κάνει κάτι άλλο. Είναι η επιλογή του και πρέπει να γίνει σεβαστή. Οταν κάποιος δεν θέλει, είναι κακό να τον πιέζεις. Δικαίως ο κόσμος τον αγαπάει και είναι λογικό που του λείπει. Ο Πασχάλης Τερζής είναι ο μεγαλύτερος εν ζωή λαϊκός τραγουδιστής.
Με τον Κυριάκο Παπαδόπουλο πώς ταιριάξατε και γίνατε ντουέτο;
Ο «νονός» είναι ο Λευτέρης Πανταζής! Στο σπίτι του βρεθήκαμε κάποια στιγμή, στα μέσα των 90s. «Είναι Ποντιάκι, σαν εμένα, και συνθέτει καταπληκτικά» μου είπε ο Λευτέρης. Συστηθήκαμε, μιλήσαμε και μου έδωσε μια κασέτα με μουσικές του να ακούσω. Θεώρησα τότε ότι πρόκειται ίσως για τον μοναδικό συνθέτη που θα μπορούσε να γράψει τόσο καλά λαϊκά τραγούδια, και όχι μόνο. Από το πρώτο διάστημα που έγινε αυτό το «πάντρεμα» αρχίσαμε αμέσως να κάνουμε απίστευτες επιτυχίες. «Φεύγοντας», «Παίζεις με τη φλόγα», «Νύχτες μοναξιάς». Βομβαρδισμός από σουξέ καταγράφηκε τότε και μοιραία συνεχίστηκε η συνεργασία μας. Οταν υπάρχει χημεία και αλληλοκατανόηση σε μια συνεργασία είναι ό,τι καλύτερο.
Υπάρχουν τραγούδια που γράψατε για κάποιον αλλά κατέληξαν αλλού και έκαναν επιτυχία;
Εννοείται. Ας πούμε το «Φεύγοντας», που συζητούσαμε προηγουμένως, το είχα δειγματίσει σε πολλούς τραγουδιστές πριν το πει ο Τερζής. Επειδή, μάλιστα, είχα κάνει εκείνη την εποχή έναν δίσκο με τον Μάκη Χριστοδουλόπουλο, το «Αν με χρειαστείς», του είχα πάει και αυτό το ζεϊμπέκικο. Δεν το «κατάλαβε»… Του έδωσα, θυμάμαι, για τον δίσκο του άλλο ζεϊμπέκικο τελικά, το οποίο δεν έγινε σουξέ. Ξέρεις, όλα είναι και θέμα timing, πώς είσαι ψυχολογικά όταν ακούς κάτι.
Τους τελευταίους μήνες όλοι ψάχνουν τον Σφακιανάκη. Εσείς τον έχετε δει;
Οχι. Εχω να επικοινωνήσω καιρό. Θεωρώ πως και ο Νότης είναι μια περίπτωση ανάλογη του Πασχάλη. Είναι ένας άνθρωπος ο οποίος ξέρει τον εαυτό του, ξέρει πότε θέλει ή αν θέλει να επανέλθει. Δεν νομίζω ότι μπορεί κάποιος να επηρεάσει τον Νότη. Εχει βέβαια ένα απίστευτο fan club που τον λατρεύει και θα ήθελε πολύ να επιστρέψει. Εχω κάνει επιτυχίες μαζί του, συνεργαστήκαμε πολλές φορές, τον ξέρω και προσωπικά από το ξεκίνημά του. Θεωρώ ότι αν αισθανθεί πως πρέπει να γυρίσει και μάλιστα… πάνω στ’ άλογο, θα το κάνει! Εχει τον τρόπο ο Νότης.
Πώς βλέπετε τους νέους δημιουργούς και τα τραγούδια που γράφουν;
Δεν θέλω να πιστέψω πως δεν υπάρχουν ταλέντα, γιατί θα με στενοχωρούσε αυτό. Η αλήθεια είναι πως ακούω καλά πράγματα, αλλά όχι σπουδαία. Σε αυτό βέβαια μπορεί να μη φταίνε οι δημιουργοί, αλλά η παγκοσμιοποίηση και η ταχύτητα της εποχής. Οι νέοι δημιουργοί παρασύρονται από το διαδίκτυο και πράγματα που εμείς οι παλιότεροι δεν τα κοιτούσαμε ούτε τα κοιτάμε. Εγώ δεν ενδιαφέρθηκα ποτέ αν ένα τραγούδι μου γίνει viral, εμένα με ενδιέφερε το τραγούδι μου να είναι αληθινό, να γράψω, ας πούμε, με τον Κυριάκο το «Απόφαση καρδιάς» και να συγκινηθεί ο κόσμος από κάτω.
Τι συνεργασίες «τρέχετε» αυτή την εποχή;
Πολλές! Κάνω για πρώτη φορά μια συνεργασία με τον Σάκη Ρουβά. Εκανα το νέο ολοκληρωμένο άλμπουμ του Πάνου Κιάμου, που μόλις κυκλοφόρησε. Κάνω Λένα Ζευγαρά, Ρία Ελληνίδου, Πέτρο Ιακωβίδη, Θοδωρή Φέρρη, αλλά και τον φίλο μου εδώ και πολλά χρόνια Πέτρο Ιμβριο, με τον οποίο συνεργαζόμαστε πρώτη φορά και είμαι χαρούμενος γι’ αυτό.
Είστε παντρεμένος πάνω από 30 χρόνια. Υπάρχει συνταγή για έναν επιτυχημένο γάμο;
Η αλληλοκατανόηση και η συζήτηση. Το να κουβεντιάζεις με τον σύντροφό σου είναι πολύ σημαντικό. Να κουβεντιάζεις μαζί του για ό,τι προκύπτει, είτε είναι θετικό είτε αρνητικό. Αν μιλάς με τον άνθρωπό σου, λύνονται τα πάντα. Από κει και πέρα, υπάρχει μια καθημερινότητα την οποία κοιτάς να ομορφαίνεις. Διότι αν αρχίσεις να νιώθεις ότι πλήττεις ή ότι κρύβεις, χαλάνε τα πάντα…
Ποιο τραγούδι σας έχετε γράψει για εκείνη;
Επειδή εμπορεύομαι τα τραγούδια μου, δεν θα μου άρεσε να εμπορευτώ κάτι που έχω γράψει για δικό μου άνθρωπο… Δεν γράφω για εκείνη, ούτε για τον γιο μου. Ωστόσο έχω αφιερώσει επισήμως στη γυναίκα μου το «Πάρε με απόψε αγκαλιά» που έχει πει ο Νίκος Κουρκούλης.
Ποιο τραγούδι σας είναι το αγαπημένο του γιου σας;
Ο γιος μου είναι φαν μου, του αρέσουν όλα, ό,τι βγάζω του αρέσει. Ο ίδιος αγαπά τη μουσική γενικά, αφού είναι στον χώρο. Οργανώνει πάρτι σε μεγάλα κλαμπ, ασχολείται με δημόσιες σχέσεις σε μαγαζιά, κάνει δικά του πράγματα…