O Γιάννης Καλατζόπουλος υπήρξε ένα από τα παιδιά-θαύματα του ελληνικού κινηματογράφου. Μαζί με την αδερφή του Μίρκα Καλατζοπούλου κατάφεραν να κλέψουν πολλές φορές την παράσταση από τους σταρ της εποχής εκείνης. Τον έχουμε απολαύσει σε πολλές δακρύβρεχτες -και όχι μόνο- ελληνικές ταινίες της χρυσής εποχής, τότε που μεσουρανούσαν η Αλίκη, η Τζένη, ο Αυλωνίτης, η Βασιλειάδου, ο Φωτόπουλος, ο Σταυρίδης, ο Χριστόφορος Νέζερ.
- Από τον
Νίκο Νικόλιζα
Ξεκίνησε δειλά δειλά σε ηλικία πεντέμισι ετών στην ταινία «Το κορίτσι με τα παραμύθια» με την Αλίκη Βουγιουκλάκη και έφτασε μέχρι την «Καφετζού» με τη Γεωργία Βασιλειάδου. Σήμερα, σχεδόν 65 χρόνια έπειτα από εκείνες τις θρυλικές ταινίες, ο 72χρονος Γιάννης Καλατζόπουλος μιλάει για τις συγκλονιστικές στιγμές που έζησε με όλους τους μύθους, καθώς και για τα παρασκήνια, που ποτέ δεν μάθαμε…
Πώς ήταν η μεταπολεμική ζωή όταν γεννηθήκατε, κύριε Καλατζόπουλε;
Εγώ και η αδερφή μου γεννηθήκαμε στου Γκύζη. Ήταν δύσκολα τα μεταπολεμικά χρόνια, γιατί μόλις τότε οι Έλληνες είχαν ξεκινήσει να ορθοποδούν. Είμαι γεννημένος το 1949. Ο πατέρας μου, επειδή ήταν αριστερών φρονημάτων, τον είχαν απολύσει από το Εθνικό Τυπογραφείο και ήταν άνεργος. Ευτυχώς, όμως, υπήρχε αλληλεγγύη και έκανε κάπου κάπου κανένα μεροκάματο.
Πώς σας μπήκε το «μικρόβιο» της υποκριτικής;
Πιο κάτω από του Γκύζη ήταν το Αλσος του Οικονομίδη, όπου κάθε Σάββατο εκεί ήταν η βόλτα μας. Όλη η φτωχολογιά πήγαινε να διασκεδάσει στο Αλσος. Όταν λοιπόν έπιασε δουλειά ο πατέρας μου και μας είπε ότι «θα σας πάω στο Aλσος του Οικονομίδη να δούμε το πρόγραμμα, εκεί μαγεύτηκα. Θυμάμαι τη Βασιλειάδου να φεύγει από το θέατρό της, να πηγαίνει στο Αλσος, να κάνει το νούμερό της και να πηγαίνει ξανά μετά στο θέατρο. Αυτό το έκαναν όλοι οι ηθοποιοί και οι τραγουδιστές της εποχής, κι έτσι ο κόσμος έβλεπε ένα πλούσιο πρόγραμμα με ελάχιστα χρήματα. Κάποια στιγμή, λοιπόν, στο τέλος της παράστασης, έβγαινε ένα νέο ταλέντο στη σκηνή. Ξαφνικά βγαίνει ένα παιδάκι και λέει ένα ποίημα, σαχλαμάρα. Εγώ, λοιπόν, ζήλεψα τρομερά. Eφυγα σιγά σιγά από το τραπέζι των γονιών μου και πήγα στη σκηνή. Και απαγγέλλω ένα ποίημα. Και παίρνω το βραβείο των 200 δραχμών. Έπεσε το Αλσος από το χειροκρότημα. Και ο Οικονομίδης προτού φύγουμε ζητάει το τηλέφωνο της μάνας μου. Ποιο τηλέφωνο; Του μπακάλη το νούμερο δώσαμε! Έπειτα από καμιά εβδομάδα μάς ειδοποίησε ο μπακάλης να πάω να παίξω σε ένα διαφημιστικό. Κάπως έτσι ξεκίνησα…
Τελικά, όλο αυτό ήταν τύχη ή δικό σας θράσος;
Καθαρή τύχη. Γιατί όταν απήγγειλα το ποίημα ανάμεσα στους θαμώνες του Αλσους ήταν ο Ανδρέας Λαμπρινός, που γύριζε την ταινία «Το κορίτσι με τα παραμύθια», με πρωταγωνίστρια την Αλίκη. Πήρε, λοιπόν, τη διεύθυνση του σπιτιού μας και ήρθε ένα βράδυ σπίτι μας. Εγώ ήμουν 5,5 ετών. Καθόμασταν έξω στην αυλή και έρχεται και μας λέει: «Είδα τον μικρό που απήγγειλε ένα ποίημα και ήρθα να σας προτείνω να παίξει στην ταινία που γυρίζω με την Αλίκη. Τον αφήνετε;» Ο πατέρας μου, λοιπόν, του απαντάει αρνητικά. Και συνεχίζει ο Λαμπρινός: «Θα του δώσω και 1.000 δραχμές». Ο πατέρας μου σάστισε, γιατί δεν είχε πάρει ποτέ αυτά τα χρήματα. Και έτσι ξεκίνησα στον κινηματογράφο. Έπειτα από αυτή, άρχισα να παίζω συνεχώς!
Τι θυμάστε από την ταινία «Το κορίτσι με τα παραμύθια»;
Θυμάμαι τα πάντα. Κάποια στιγμή η Αλίκη ήρθε αργοπορημένη στο γύρισμα. Άρχισε να αγχώνεται και να λέει: «Βγείτε όλοι από το καμαρίνι μου. Να μείνουν μόνο ο Αλκης (που βοηθούσε στο μακιγιάζ) και ο Γιαννάκης». Και έμεινα μέσα στο καμαρίνι και είδα την Αλίκη γυμνή που ντυνόταν, με αυτά τα υπέροχα στήθη που είχε και δεν τα ξεχνάω ποτέ.
Ήταν σταρ από τότε;
Δεν είχε γίνει σταρ ακόμα, όμως είχε την προδιάθεση να γίνει σταρ.
Γιατί δεν συνεργαστήκατε ξανά με την Αλίκη;
Η Αλίκη είχε ήδη πάει στη Φίνος Φιλμ και εγώ ήμουν σε άλλες εταιρίες. Ξανασυναντηθήκαμε έπειτα από 15 χρόνια, όταν εγώ είχα ήδη ενηλικιωθεί. Με πήγε, λοιπόν, ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ στο καμαρίνι της. Έπαιζε τότε στο «Καίσαρ και Κλεοπάτρα». Η χαρά της ήταν τεράστια. Κάποια στιγμή με ρωτάει: «Πόσο είσαι, Γιαννάκη;» Της απαντάω ότι είμαι 18. «Και πόσο ήσουν, Γιαννάκη, όταν παίζαμε μαζί;» Της λέω εγώ: «Πεντέμισι». Γυρίζει και μου λέει: «Ε, όχι και πεντέμισι. Ήσουν 13, γιατί ήσουν μπασμένο» (σ.σ.: γέλια). Ήθελε να δείχνει πάντα πολύ μικρότερη. Ωστόσο κάναμε αρκετή παρέα τα επόμενα χρόνια, λόγω των συνδικαλιστικών του ΣΕΗ. Θυμάμαι σε μια διαδρομή, που περπατούσαμε μέχρι το σπίτι της με τα πόδια, γυρίζει λυπημένη και μου λέει: «Πιστεύεις πως εγώ δεν θέλω να παίξω άλλους ρόλους, πιο δυνατούς, πιο δύσκολους; Δυστυχώς, όμως, είμαι εγκλωβισμένη στην εικόνα μου».
Πότε την είδατε τελευταία φορά;
Στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης. Εγώ ήμουν στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και εκείνη έφευγε από τη Θεσσαλονίκη για την Αθήνα. Έπαιζε τότε στη «Μελωδία της ευτυχίας» και πετούσαμε με την ίδια πτήση. Με αγκαλιάζει και μου λέει: «Γιάννη, δεν είμαι καλά. Θα σταματήσω να παίζω. Είμαι πλέον πολύ κουρασμένη». Είχε ήδη αρχίσει για εκείνη η αντίστροφη μέτρηση!
Αλίκη ή Τζένη;
Άλλο πράγμα η μία, άλλο η άλλη. Η Αλίκη ήταν εγκλωβισμένη στην εικόνα που ήθελε ο κόσμος για εκείνη. Πριν από την παράσταση έτρωγε μόνο ένα αβγό και ένα μαρουλόφυλλο για να κρατάει τη σιλουέτα της. Δεν μπορούσε να καπνίσει, δεν μπορούσε να πιει ούτε ένα ποτό. Φοβόταν για τα πάντα. Μόνο λίγα χρόνια προτού φύγει από τη ζωή είχε αρχίσει να καταλαβαίνει πόσο μικρή είναι η ζωή και άρχισε να ξεδίνει. Ενώ η Τζένη έζησε τη ζωή σε όλες τις πτυχές της.
Ισχύει ο όρος «παιδί-θαύμα» που σας έχουν κολλήσει ως ταμπέλα;
Όχι. Όλα τα παιδιά είναι θαύματα στο είδος τους. Ήμουν ένα παιδάκι χαριτωμένο, με μεγαλύτερη κοινωνικότητα από άλλα παιδιά.
Εσάς η εικόνα σας παγιδεύτηκε στην ταμπέλα «παιδί-θαύμα»;
Σαφέστατα. Έκανα μεγάλο αγώνα για να αποδείξω ότι είμαι ηθοποιός και όχι παιδί-θαύμα.
Πόσες ταινίες κάνατε συνολικά;
Νομίζω καμιά 20αριά. Δεν έκανα την καριέρα του Βασίλη Καΐλα, που ξεπέρασε τις 70 ταινίες!
Εσείς γιατί κάνατε τόσες λίγες ταινίες;
Γιατί κάποια στιγμή τα παιδιά μεγαλώνουν και δύσκολα τα παίρνουν σε ταινίες, αν έχουν κάνει καριέρα ως πιτσιρίκια. Εγώ παράλληλα άρχισα να παίζω επαγγελματικά και στο θέατρο. Θυμάμαι σε ηλικία 10 ετών με φώναξε ο Μινωτής, έπειτα από πολύ καλά σχόλια που είχε κάνει για μένα η Ελένη Χατζηαργύρη. Μετά με πήρε ο Κουν κι έτσι άρχισα να μπαίνω στο θέατρο ως έφηβος πλέον. Και δεν θα ξεχάσω ποτέ την εξής φράση που μου έλεγαν όλοι: «Πρόσεξε μην πάρουν τα μυαλά σου αέρα». Και κάποια στιγμή ο Βασίλης Διαμαντόπουλος στο έργο «Ο Γαλιλαίος» του Μπρεχτ γύρισε και μου είπε: «Γιάννη, τι θέλεις να γίνεις; Ηθοποιός ή σταρ;» Τον ρώτησα τι σημαίνει αυτό και μου απάντησε: «Ο σταρ είναι “κατοστάρης”, ο ηθοποιός είναι “μαραθωνοδρόμος”». Και τότε πήγα στους γονείς μου και τους είπα: «Εγώ δεν θέλω να ξαναπάω σε ταινία. Θέλω να σπουδάσω και να γίνω ηθοποιός».
Στη Φίνος Φιλμ κάνατε μόνο μία ταινία, την «Καφετζού». Γιατί αυτό;
Την απορία αυτή μου την έλυσε έπειτα από πολλά χρόνια ο Κατράκης, ο οποίος μου είπε: «Εκτός από μένα και τον Αλεξανδράκη, κανένας άλλος αριστερός δεν παίζει στη Φίνος Φιλμ. Και εσύ έχεις τη φήμη του αριστερού».
Ποιοι ήταν οι κυριότεροι σταθμοί στην κινηματογραφική σας καριέρα;
«Το κορίτσι με τα παραμύθια» με σημάδεψε σε όλη την καριέρα μου. Έμπαινα στο λεωφορείο για να πάω στο σχολείο και μου έλεγε ο κόσμος: «Αγνή, Αγνή, αδερφούλα μου». Επίσης, οι δύο ατάκες που έλεγα στην «Καφετζού», «Οχτώ νερά και δύο γλυκύ βραστούς», ήταν καταλυτικές μέχρι και σήμερα.
Ποιος από τους πρωταγωνιστές σάς έκανε περισσότερο εντύπωση;
Αναμφισβήτητα, ο Αυλωνίτης και η Βασιλειάδου. Ο Βασίλης στην «Καφετζού» καθόταν μαζί μου στα διαλείμματα και με πρόσεχε, γιατί η μάνα μου δούλευε και δεν ερχόταν. Τότε θυμάμαι έφερναν φαγητά για να φάμε από το Ideal. Όπως τα κοίταζα, μου λέει: «Αυτό πάρε. Είναι σνίτσελ βιενουά. Αλλά μην κοιτάς που έχει ρεζίλικο όνομα, είναι νόστιμο». Και όπως το έτρωγα γυρίζει και μου λέει με αυθορμητισμό: «Εσύ τώρα, να πούμε, είσαι συνάδελφος;» Και του απαντάω: «Είμαι παιδάκι». Γυρίζει και μου ξαναλέει: «Μωρέ, το βλέπω ότι είσαι παιδάκι, αλλά τα παιδάκια παίζουν με τα στρατιωτάκια τους. Δεν παίζουν με τη Βασιλειάδου (σ.σ.: γέλια)». Η Βασιλειάδου, από την άλλη, με έπαιρνε από το χέρι και με έσπρωχνε μπροστά στη σκηνή του θεάτρου για να παίρνω εγώ το χειροκρότημα.
Παίξατε αρκετά και με τον Μινωτή. Τι άνθρωπος ήταν;
Ο Μινωτής ήταν ταγμένος στο θέατρο. Είχε απίστευτο πάθος. Θυμάμαι όταν παίζαμε στην «Τρελή του Σαγιώρ», με πρωταγωνίστρια την Κατίνα Παξινού, ο Μινωτής υποδυόταν έναν ρακοσυλλέκτη και ήταν συγκλονιστικός. Ως άνθρωπος όμως ήταν ιδιόρρυθμος, σκληρός, δύσκολα γελούσε. Είχε το «σύνδρομο του δασκάλου».
Για πολλά χρόνια υπηρετήσατε το ΣΕΗ. Τι έχετε να πείτε για όσα είδαν το φως της δημοσιότητας με τα σκάνδαλα στον χώρο σας;
Το θέατρο πάντα είχε μια σκοτεινή πλευρά. Ξέραμε ότι κάποιοι συνάδελφοι ήταν «τέρατα» και πάνω στη σκηνή έκαναν τα πάντα για να φανούν μόνο αυτοί. Όμως, άλλο είναι αυτό και άλλο η σωματική βία. Άλλο να φλερτάρεις ένα κορίτσι ή ένα αγόρι και άλλο να του δώσεις ναρκωτικά για να το βιάσεις. Ξέραμε κάποια πράγματα, αλλά όχι σε αυτό τον βαθμό που αποκαλύφθηκαν!