Η τελευταία απόδραση ήταν η χθεσινή για τον Έλληνα «Πεταλούδα», κατά κόσμον Βαγγέλη Ρωχάμη.
Από τη Νάντια Αλεξίου
Η καρδιά του τον πρόδωσε και κατέληξε στο Νοσοκομείο της Χαλκίδας, όπου έκανε αιμοκάθαρση, λίγο μετά τις 12 το μεσημέρι της Τρίτης, καθώς έπασχε από νεφρική ανεπάρκεια.
Ο Ελληνας ποινικός, που έγραψε ιστορία στα αστυνομικά χρονικά και γέμιζε σελίδες εφημερίδων με ληστείες και κινηματογραφικές αποδράσεις, χωρίς όμως να έχει προκαλέσει στις εγκληματικές πράξεις όπου συμμετείχε απώλεια ανθρώπινης ζωής, είχε βρει μια ιδιότυπη αποδοχή από την ελληνική κοινωνία.
Διαβάστε επίσης: «Λύγισε» η αδελφή του Βαγγέλη Ρωχάμη on camera για την απώλειά του
Εχοντας ένα ογκωδέστατο ποινικό μητρώο, με καταδίκες για ληστείες, κλοπές, φθορές ξένης ιδιοκτησίας, οπλοφορία και παράνομη οπλοχρησία, είχε ανακηρυχθεί ο μετρ των αποδράσεων τις δεκαετίες του ’80 και του ’90.
Ο «Πεταλούδας» πέρασε 22 ολόκληρα χρόνια στις φυλακές χωρίς να έχει οποιαδήποτε κατηγορία για αιματοκύλισμα και έζησε 31 χρόνια κυνηγητού με τις Αρχές στην παρανομία. «Από όλες τις φυλακές έχω αποδράσει, εκτός από τις Φυλακές Πατρών. Εκεί πέρασα δυόμισι χρόνια στην απομόνωση και ήταν αδύνατο να το σκάσω» είχε πει ο «Πεταλούδας» για τα χρόνια της δράσης του.
Ήταν κυρίως ληστής τραπεζών, με την ιδιαιτερότητα ότι μοίραζε χρήματα από τη λεία του σε παιδιά οικογενειών με προβλήματα βιοπορισμού, ενώ μπαινόβγαινε στα σωφρονιστικά καταστήματα με τους πιο ευφάνταστους τρόπους, πότε μεταμφιεσμένος σε δικηγόρο και πότε σαν επισκεπτήριο κρατουμένου. Ο ίδιος, χρόνια μετά, θυμάται την πιο «επικερδή» ληστεία του, με λεία 60.000.000 δραχμές (περίπου 177.000 ευρώ), από τα οποία δεν του έμεινε δεκάρα. «Τα έτρωγα, τα έδινα… είχα βοηθήσει παιδάκια που είχαν καψίματα και ήθελαν πλαστικές και άλλα που χρειάζονταν εγχειρήσεις» είχε πει.
Διαβάστε επίσης: Η κόρη του Βαγγέλη Ρωχάμη εξομολογείται πώς ήταν η ζωή της με έναν πατέρα δραπέτη
Ο «Πεταλούδας» θα αποκαλύψει αργότερα πως σε μία από τις απίστευτες διαφυγές του παρακολουθούσε με μοτορόλα τις συνομιλίες των αστυνομικών και, υποδυόμενος τον εκφωνητή κέντρου, κατηύθυνε τα περιπολικά στο κέντρο της Χαλκίδας, έτσι εκείνος, όταν οι αστυνομικοί έφυγαν από τα μπλόκα, έγινε καπνός από την ξύλινη γέφυρα της πόλης με το κλεμμένο σπορ αυτοκίνητο που είχε στην κατοχή του. «Επρεπε να νοικιάζω 12-13 διαμερίσματα ταυτόχρονα. Ημουν υποχρεωμένος να πληρώνω ανθρώπους για να μου φέρνουν αυτοκίνητα και όπλα» εξιστόρησε ο άλλοτε κυνηγημένος δραπέτης.
Για τους αστυνομικούς είχε πει μετά την… απόσυρσή του: «Δεν με αντιπαθούσαν, έκαναν απλώς τη δουλειά τους». Ωστόσο, η φορά που ο Βαγγέλης Ρωχάμης βγήκε εκτός εαυτού ήταν όταν η Αστυνομία είχε συλλάβει την κόρη του για να τον εκβιάσει να παραδοθεί.
«Είχα ένα μπρεν (αυτόματο όπλο) από τανκ. Έκοψα λοιπόν την οροφή μιας BMW και ξεκίνησα από τη Φυλής, όπου είχα κρυμμένα αυτοκίνητα, για το Χαϊδάρι». Όμως τον έπιασε λάστιχο και άρπαξε ένα ταξί.
«Κατέβηκα στο Χαϊδάρι και πυροβολούσα τις μαρκίζες και τα κεφάλια από κάποιες κούκλες στα μαγαζιά. Στη συνέχεια πήγα και στη Νέα Ζωή. Ηθελα να τους δείξω ότι μπορούσα, αλλά δεν ήθελα». Ο Ρωχάμης επέστρεψε το ταξί, ενώ άφησε στον ιδιοκτήτη 200.000 δραχμές και εξαφανίστηκε. Ηταν το μήνυμά του ότι πρέπει να μείνει μεταξύ τους.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’80, καταζητούμενος έπειτα από απόδραση, ο Ρωχάμης διασκέδαζε σε νυχτερινό κέντρο, οι θαμώνες τον αναγνώρισαν, ωστόσο κανείς δεν τον κατέδωσε.
Οπως εξηγούν παλιοί σωφρονιστικοί και απόστρατοι αστυνομικοί, «ο Ρωχάμης είχε επιλέξει τη ζωή του. Είχε δημιουργήσει τον μύθο του “Πεταλούδα”. Δεν είχε πειράξει άνθρωπο, στα αδικήματα που είχε διαπράξει δεν είχε έγκλημα κατά της ανθρώπινης ζωής. Εκανε αποδράσεις γιατί ήταν ανυπότακτος, παλιακός αρσενικός». Αυτό του το είχε αναγνωρίσει και η τότε ελληνική κοινωνία, ήθελαν αυτόν τον παραβατικό που θα έπαιζε με το σύστημα, που αποδομεί χωρίς βία την έννομη τάξη».
Έφυγε από την είσοδο ντυμένος δικηγόρος! – Το 1996 την «έκανε» για να ψήσει αρνί
Γεννημένος το 1951 στο Λευκαντί Ευβοίας, μέλος πολυμελούς οικογένειας, σε ηλικία 16 ετών άρχισε να εργάζεται με σκοπό να τους συντηρήσει. «Από μικρό παιδί έβλεπα γουέστερν και μου άρεσαν οι κακοί, τα παλικάρια» θα αναφέρει ο ίδιος για τα παιδικά του χρόνια.
Παντρεύεται με τη σύζυγό του και μητέρα της κόρης του Μαρίας και, όπως ο ίδιος είχε αναφέρει, προς το τέλος της δεκαετίας του ’70 πήρε άτυπο διαζύγιο και για λίγους μήνες μετέβη στην Κύπρο.
Στην περίοδο της χούντας είχε πραγματοποιήσει την πρώτη του απόδραση. Το 1971 υπηρετεί τη θητεία του στη Σύρο, όταν γεννιέται η κόρη του. Ως οπλίτης, ζητάει άδεια και δεν παίρνει, έτσι το σκάει από το στρατόπεδο για να δει τη σύζυγό του και τη νεογέννητη κόρη τους. Οταν εντοπίζεται, συλλαμβάνεται και οδηγείται στις στρατιωτικές φυλακές, σε ένα καθεστώς εξαιρετικά αυστηρό και βίαιο.
Για εκείνη την απόδραση κατηγορήθηκε για κλοπή μοτοποδηλάτου και προστριβή με ανωτέρους του, έτσι έλαβε απολυτήριο ως Ι5 (σ.σ.: ανίκανος για στράτευση). Ηταν το «βάπτισμα» στην παρανομία. Ακολούθησαν συλλήψεις και φυλακίσεις για κλοπές.
Τον Δεκέμβριο του 1981 η πρώτη εξέγερση κρατουμένων σε ελληνικές φυλακές τον βρίσκει έγκλειστο και αναπτύσσει πολιτική δράση. Για τη συμμετοχή του στη στάση καταδικάστηκε το 1986 σε άλλους 27 μήνες. Η στάση της Κέρκυρας ξέφυγε ωστόσο από τον έλεγχο των πρωτοστατών κι έτσι το κτίριο κάηκε ολοσχερώς: «Την είχαμε τινάξει με μποτίλιες υγραερίων», αν και φρόντισαν να μην τραυματιστεί κανείς από το προσωπικό των φυλακών.
Ο Ρωχάμης το 1983 δραπετεύει από τις Φυλακές της Χαλκίδας. Μεταφέρεται πάλι στην Κέρκυρα και τον Απρίλιο του 1986 επιστρέφει στον Κορυδαλλό για να περάσει από νέα δίκη. Στις 7 Απριλίου 1986 ο Βαγγέλης Ρωχάμης δέχεται στο προγραμματισμένο επισκεπτήριο τον κουνιάδο του. Οταν ο χρόνος τέλειωσε, πήγε στην έξοδο με τους συγγενείς, καθώς είχε ήδη φορέσει κοστούμι, και κανένας σωφρονιστικός δεν τον αναγνώρισε. Αυτή η απόδραση ήταν προσωπική υπόθεση για τον «Πεταλούδα», καθώς ενημερώθηκε ότι κάποιος είχε πειράξει την κόρη του και ήθελε να το διευθετήσει αυτοπροσώπως.
Επίσης, εμφανίστηκε εκ νέου στο δικαστικό θρίλερ για το «Εγκλημα στο Κολωνάκι», όταν ο συγγραφέας Θανάσης Νάσιουτζικ κατηγορούνταν για τη δολοφονία του επίσης συγγραφέα και φίλου του Θανάση Διαμαντόπουλου στις 24 Σεπτεμβρίου 1984. Στην πολύκροτη δίκη που άρχισε τον Απρίλιο του 1986 ο Ρωχάμης εμφανίστηκε μεταμφιεσμένος για να βοηθήσει τον φίλο του από τις φυλακές να αποδράσει.
Την πτυχή αυτή μοιράστηκε η κόρη του Νάσιουτζικ, Παυλίνα, στη δεύτερη δίκη του πατέρα της. Ο διαβόητος δραπέτης πέρασε κάτω από τα βλέμματα των αστυνομικών, πλησίασε τον Νάσιουτζικ και του είπε: «Αν θες, σε παίρνω τώρα και φεύγουμε. Εχω τέσσερις πέντε απέξω»! Ο Νάσιουτζικ αρνείται και, όταν βεβαιώνεται ότι ο Ρωχάμης έχει βγει με ασφάλεια από την αίθουσα, καλεί τις κόρες του και τους εξομολογείται τη συνάντηση με τον δραπέτη.
Σε μια απόδραση που είχε πραγματοποιήσει, όπως θα εξηγήσει χρόνια αργότερα, είχε παραβιάσει πέντε πόρτες στο σωφρονιστικό κατάστημα κράτησης, έχοντας αρπάξει μια αρμαθιά κλειδιά, τα οποία αντέγραψε με καλούπια πλαστελίνης. Οταν ήταν «έτοιμος», φόρεσε περούκα, μεταμφιέστηκε σε δικηγόρο και πέρασε ανενόχλητος από τις δύο εξωτερικές πύλες του Κορυδαλλού. Οταν κόλλησε σε μια πόρτα που είχε ξεχάσει να βγάλει αντικλείδι, του την άνοιξε κάποιος από μέσα «ως δώρο», μια και, όπως είπαμε, ήταν αγαπητός σε όλους, κρατουμένους και σωφρονιστικούς υπαλλήλους. Δεν τον κατονόμασε ποτέ.
Το 1996 απέδρασε για να περάσει τη μέρα του Πάσχα με την κόρη του Μαρία και είχε πάει στα Κιούρκα όπου έψηνε αρνί! Εντοπίστηκε όμως από αστυνομικούς και τραυματίστηκε από τα πυρά τους προτού επιστρέψει στο κελί του.
Με τον Ακη Πάνου, τον μουσικοσυνθέτη που καταδικάστηκε για τη δολοφονία του συντρόφου της κόρης του Ελευθερίας, Σωτήρη Γιαλαμά, ο Βαγγέλης Ρωχάμης βρίσκεται στην ίδια φυλακή. Η κόρη του και τραγουδίστρια Μαρία Ρωχάμη είχε πει ότι ο συνθέτης έδωσε στον πατέρα της το τραγούδι «Χτύπα κι εσύ».
«Ο μπαμπάς μου στις αποδράσεις του, τον έβλεπα, ερχόταν και με διάβαζε»
«Ακόμα κι όταν ήμουν στην απομόνωση, ένιωθα ελεύθερος» είπε ο Ελληνας μετρ των αποδράσεων λίγο μετά την οριστική αποφυλάκισή του τον Απρίλιο του 2020 και ελεύθερος πια αποσύρθηκε στο Λευκαντί Ευβοίας. Εκεί όπου το διάστημα που βρισκόταν εκτός φυλακής φρόντιζε να είναι υποδειγματικός πατέρας.
Η κόρη του Μαρία Ρωχάμη, σε συνέντευξή της, είχε δηλώσει για τον πατέρα της: «Ο μπαμπάς μου είναι άνθρωπος συμπονετικός. Ως παιδί, εγώ, στις αποδράσεις του, τον έβλεπα, ερχόταν, με διάβαζε, περνούσαμε χρόνο μαζί. Οπως όλοι οι μπαμπάδες είναι και ο δικός μου. Κοντά μου είναι μωρό, δεν είναι ο Ρωχάμης αυτός που εσείς λέτε».
Ηταν αυτή η δυνατή σχέση που είχε με την κόρη του. Οντας έγκλειστος, ο Βαγγέλης Ρωχάμης άνοιξε αρκετές φορές το κελί του για να βρεθεί δίπλα της, όταν έκρινε, γαζώνοντας και κάμποσα κτίρια, για να δηλώσει «παρών».
Την άνοιξη του 1994 η Μαρία Ρωχάμη δικαζόταν σε επαρχιακό Εφετείο με την κατηγορία της υπόθαλψης του εγκληματία πατέρα της. Ο «Πεταλούδας» ήταν πάλι δραπέτης. Λίγες ημέρες μετά τη δίκη ο Βαγγέλης Ρωχάμης είναι ανάμεσα στους θαμώνες στο επαρχιακό κέντρο στην εθνική οδό Αθηνών – Λαμίας, όπου τραγουδούσε η κόρη του, και έριχνε γαρίφαλα!
Οσοι ήξεραν τον Βαγγέλη Ρωχάμη είχαν ειδική αναφορά στο δυνατό ένστικτο της ελευθερίας που τον καθοδηγούσε. Τα πρωτοσέλιδα ήταν αμέτρητα με τις θεαματικές του αποδράσεις. Οταν ο κύκλος έκλεισε τα χρόνια της γαλήνης, εκτός φυλακής, ο Βαγγέλης Ρωχάμης είχε δημιουργήσει στο Λευκαντί τον παράδεισό του με μια καντίνα. Αργότερα η καντίνα έγινε δίπλα στη θάλασσα ένα ουζερί. Εγινε νομοταγής πολίτης, επιχειρηματίας, ψαράς, αλλά πάνω απ’ όλα πιστός σύζυγος στη δεύτερη γυναίκα του. Ετσι, άλλαξε ξαφνικά σελίδα και πίσω δεν ξανακοίταξε…