Η πρώτη εικόνα που αντικρίσαμε με το που φτάσαμε στο λιμάνι της Σάμου στο Βαθύ είναι οι κλούβες που περιμένουν να επιβιβαστούν στο πλοίο της γραμμής για Καβάλα με τη συνοδεία διμοιριών της ΥΑΤ και της ΥΜΕΤ από τη Θεσσαλονίκη, που ταξιδεύουν κάθε 15 μέρες στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου και εναλλάσσονται σε Κω, Σάμο, Χίο και Λέσβο.
Από τη Νάντια Αλεξίου
Σε λιγότερο από πέντε λεπτά βρεθήκαμε στο Βαθύ, μια πόλη συνολικού πληθυσμού περίπου 7.000 κατοίκων, οι οποιοι ειναι όμηροι του φόβου. Από νωρίς το πρωί έως αργά το βράδυ στον παραλιακό δρόμο κυκλοφορούν νεαροί Αφρικανοί και Ασιάτες, ανάμεσά τους γυναίκες έγκυες ή με μωρά και νήπια στα χέρια, ντυμένες με μπούρκα και τσαντόρ. Στον εσωτερικό δρόμο, όπου βρίσκεται η αγορά, στο πλακόστρωτο που ενώνει την πόλη, τα μαγαζιά είναι άδεια.
Σε όλες τις καθέτους μέσα από την πόλη προς τον περιφερειακό πάνω από το δημαρχείο αλλοδαποί επικοινωνούν σε αραβικά και γαλλικά με κλήσεις και live streaming σε κινητά τελευταίας τεχνολογίας. Βγάζουν selfies και μιλούν με τις ώρες στα τηλέφωνα, με τα κεφάλια σκυμμένα πάνω από την οθόνη.
8.000 αλλοδαποί στο ΚΥΤ
Σε καθημερινή βάση τα οχήματα της Πυροσβεστικής καλούνται να επέμβουν σε φωτιά στο δάσος πάνω από τον περιφερειακό όπου εκτείνεται το ΚΥΤ που λειτουργεί στη Σάμο, στο παλιό πεδίο βολής. Πρόκειται για ανοιχτή δομή με χωρητικότητα περίπου 1.000 ατόμων, που σήμερα φιλοξενεί περισσότερα από 8.000 αλλοδαπούς, άνδρες και γυναίκες. Ο πληθυσμός πλέον των μεταναστών έχει ξεπεράσει των κατοίκων στο Βαθύ! «Η Σάμος εάλω…»! Το αξιοπερίεργο είναι πως στην ανοιχτή δομή δεν υπάρχει καμία οικογένεια, κανένας Σύρος πρόσφυγας, όπως θα υπέθετε κανείς! Μόνο μετανάστες από την Αφρική και το Αφγανιστάν.
Όπως διαπιστώσαμε, τα λιγοστά αυτοκίνητα και τα δίκυκλα των κατοίκων αποφεύγουν να κινούνται στον περιφερειακό, καθώς όλες τις ώρες της ημέρας ανεβοκατεβαίνουν από το ΚΥΤ μετανάστες και στη μέση του δρόμου πετάγονται ξαφνικά την τελευταία στιγμή παιδιά, στην πλειονότητά τους ασυνόδευτα, καθώς ελάχιστα συνοδεύονται από ενηλίκους. Προτού προλάβει να αντιδράσει ο οδηγός, ακούει αλαλαγμούς και βρίσκεται περικυκλωμένος από αλλοδαπούς. Η παρουσία της κλούβας και των αστυνομικών των ΜΑΤ βρίσκεται πάντα σε ετοιμότητα για να λειτουργήσει σαν βαλβίδα αποσυμπίεσης, αποτρέποντας κάθε αναταραχή και ένταση.
Όλες τις ώρες της ημέρας μετανάστες κινούνται πάνω κάτω στον περιφερειακό, μεταφέροντας οικιακό εξοπλισμό και ξύλα, πολλά από τα οποία προέρχονται από διαρρήξεις και κλοπές σε εγκαταλειμμένα ή κλειστά και απομονωμένα σπίτια και αποθήκες. Η Αστυνομία δεν μπορεί να τους κάνει έλεγχο και τα πράγματα καταλήγουν στον εσωτερικό παράτυπο «πλειστηριασμό» και το παραεμπόριο εντός του ΚΥΤ, χωρίς κανείς να αντιδρά.
Κεφάλαιο αστυνόμευση
Στην άκρη του δρόμου σταθμευμένη όλο το 24ωρο μια κλούβα της ΥΑΤ, με σκοπούς εξωτερικά μπροστά και πίσω και τους αστυνομικούς να βρίσκονται σε επιχειρησιακή ετοιμότητα. Πρόκειται για δυνάμεις της ΕΛ.ΑΣ. που έχουν μεταφερθεί εκεί από τη Διεύθυνση Αστυνομίας Θεσσαλονίκης.
Στην πάνω πλευρά και μέσα στον καταυλισμό περιφρουρεί άλλη δύναμη της ΥΜΕΤ, ενώ περιμετρικά πραγματοποιεί περιπολίες όχημα της ΟΠΚΕ Θεσσαλονίκης. Η τοπική αστυνομική δύναμη είναι ανύπαρκτη. Μόνο δύο δίκυκλα της ΔΙΑΣ κινούνται πάνω κάτω στον παραλιακό το πρωί και το απόγευμα, αλλά τις υπόλοιπες ώρες δεν έχουν εμφανή παρουσία.
«Αυτοί δεν μπορούν να ξεχωρίσουν Σουηδό τουρίστα από Αλγερινό μετανάστη!» σχολιάζει σκωπτικά ένας κάτοικος του νησιού, όταν ακούει να ρωτάμε για την παρουσία των ντόπιων αστυνομικών.
Απέναντι από τον καταυλισμό ένα περιφραγμένο οικόπεδο έχει γίνει ο χώρος όπου έχουν στηθεί οι τέσσερις χημικές τουαλέτες και τα γραφεία των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στο νησί και διεκπεραιώνουν γραφειοκρατικές διαδικασίες για τους μετανάστες. Γιατροί στο ΚΥΤ στο Βαθύ της Σάμου δεν υπάρχουν, με τον στρατιωτικό γιατρό του νησιού να έχει αναγκαστεί να εκτελεί υπηρεσία και για τους μετανάστες, οι οποίοι πηγαίνουν στο δημόσιο νοσοκομείο για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψή τους!
Για τους ντόπιους η αναμονή είναι μεγάλη και καταφεύγουν σε ιδιώτες γιατρούς. Ηδη ένας ωτορινολαρυγγολόγος έχει αποχωρήσει από το νησί επειδή κόλλησε κάποιο νόσημα και δεν έχει αντικατασταθεί, ενώ και το παιδιατρικό αντιμετωπίζει πρόβλημα κάλυψης θέσης.
«Όποιος γιατρός φεύγει δεν αναπληρώνεται!» καταγγέλλουν στην «Espresso» οι κάτοικοι της Σάμου.
Παραμάγαζα και χιτζάμπ
Η εικόνα που αντικρίσαμε στο λιμάνι της πόλης, σοκαριστική! Από ένα ηχείο ακούγεται αραβική μουσική. Μαζεμένοι στην προβλήτα γύρω στους 10 Αλγερινούς νεαρής ηλικίας, που στήνουν το δικό τους… πάρτι αδιαφορώντας για τις αντιδράσεις των ντόπιων. Λίγα μέτρα πιο μακριά, προς το βόρειο λιμάνι της πόλης, λειτουργεί «δικό τους» μαγαζί με αφεψήματα και ναργιλέδες, με πελάτες μόνο διαβιούντες στο ΚΥΤ. Στην προβλήτα κάνουν βόλτα γυναίκες με μαντίλες και χιτζάμπ, κυνηγώντας τα νήπια που τρέχουν ολόγυρα. Σε κάποιες περιπτώσεις συνοδεύονται από ενήλικες άνδρες που προπορεύονται ή ακολουθούν από απόσταση.
Μετά τις 8 το βράδυ η πόλη θυμίζει σκηνικό βγαλμένο από ταινία γουέστερν. Οι ντόπιοι έχουν κλειστεί από νωρίς στα σπίτια τους, ενώ τα παιδιά κυκλοφορούν μόνο με συνοδεία ενηλίκου. Στη μοναδική οργανωμένη παιδική χαρά που υπάρχει στο Βαθύ τα παγκάκια έχουν καταλάβει μετανάστες με κινητά στο χέρι σε live streaming, ενώ υφάσματα που είναι απλωμένα στους θάμνους και στις κούνιες για να στεγνώσουν αποτρέπουν την πρόθεση ακόμα και των πιο τολμηρών ντόπιων να βάλουν τα παιδιά τους στις κούνιες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από λίγους μήνες ο δήμος είχε προχωρήσει σε απολύμανση των εγκαταστάσεων και τοποθέτησε πινακίδα στα γαλλικά, που απαγορεύει την πρόσβαση σε ενήλικες και άτομα άνω των 14 ετών, χωρίς να καταφέρει όμως να αποτρέψει τους αλλοδαπούς.