Eίναι ίσως από τις λίγες φορές που μια τραγουδίστρια αποφασίζει να μιλήσει όχι μόνο για την καριέρα της αλλά κυρίως για όσα γίνονται πίσω από την πίστα και τα καμαρίνια.
Του Γιάννη Αρμουτίδη
Εκεί όπου τα φώτα σβήνουν και οι λαμπερές μαρκίζες παύουν να φωτίζονται μέχρι την επόμενη νύχτα. Η Ελένη Τζαβάρα, η οποία δεν μασά τα λόγια της, κατέβηκε από την πίστα του Pico στην Αλεξανδρούπολη, όπου θα συνεχίσει τις εμφανίσεις της για όλη την περίοδο του καλοκαιριού ταυτόχρονα με άλλες σημαντικές στην Αθήνα και σε ολόκληρη την Ελλάδα, και με αφοπλιστική ειλικρίνεια και τσαγανό ξεδιπλώνει στην «Espresso» πτυχές της καριέρας της και ιστορίες που θα μπορούσαν να είναι κομμάτι σεναρίου της σειράς «Αυτή η νύχτα μένει». Ξεκινώντας από τα παιδικά της χρόνια στον Κολωνό (όπου η μητέρα της έκρυβε τα κατσαρολικά γιατί τα έπαιρνε και τα έκανε ντραμς) και τις σπουδές της στο Ωδείο Αθηνών, στο κλασικό τραγούδι, έως τις ημέρες και τις νύχτες στη Θεσσαλονίκη (όπου αν δεν βάζεις δεκάποντο στις τέσσερις το απόγευμα δεν… πας για καφέ), και από τα περιστατικά κακοποίησης που οδηγούν καλλιτέχνες στα άκρα, μέχρι το πανηγύρι τον καμαρινιών με τα ξέχειλα υαλουρονικά, τα ψεύτικα στήθη, τους ορθωμένους γλουτούς και τις extreme πλαστικές!
«H Θεσσαλονίκη έχει απαιτητικό κοινό! Αυτό, όμως, μου άρεσε. Μου έμαθε πως όπου και να πας πρέπει να είσαι γυναίκα και να είσαι περιποιημένη. Αυτό το έμαθα εκεί. Ωστόσο πολλοί τη θεωρούν επαρχία. Με το που πήγα με έμαθαν όλοι. Περπατούσα στον δρόμο και αισθανόμουν φίρμα. Δεν το έπαιρνα, όμως, επάνω μου. Διότι στην Αθήνα έτρωγα “σφαλιάρες”. Οταν βρέθηκα, λοιπόν, στη Θεσσαλονίκη για να τραγουδήσω και είδα ότι μου φέρονταν σαν την Αννα Βίσση, είπα “εδώ είσαι”. Θα σας πω, όμως, και κάτι ακόμα. Οσοι είναι φίρμες στη Θεσσαλονίκη νομίζουν ότι είναι σπουδαίοι και τρανοί. Και έρχονται μετά στην Αθήνα και κλαίνε. Πολλοί καλλιτέχνες που είναι ονόματα στην Αθήνα αντιμετωπίζουν τη Θεσσαλονίκη ως δεύτερη. Ως επαρχία, και κακώς το κάνουν βλέποντάς την ως αρπαχτή» λέει στην «Espresso» και συνεχίζει: «Στις πίστες μετράει πολύ η εξωτερική εμφάνιση. Οι πελάτες έρχονται να σε δουν και να σε ακούσουν. Ο μεγαλύτερος ρατσισμός βρίσκεται στην ηλικία. Ακούς τους καλλιτεχνικούς διευθυντές προγραμμάτων να λένε ότι θέλουν φρεσκαδούρα και όχι γριές. Ακουσα -με τα ίδια μου τα αυτιά- τον μαέστρο να λέει σε τραγουδίστρια: Ή θα χάσεις πέντε κιλά ή θα φύγεις. Ή θα βάλεις βυζιά ή θα φύγεις. Ή θα γίνεις ξανθιά ή θα φύγεις από το πρόγραμμα. Ενας ιδιοκτήτης δισκογραφικής εταιρίας είχε πει σε σε τραγουδίστρια: Είσαι ακόμα χοντρή και περιμένεις να κάνεις καριέρα; Η κοπέλα έτρωγε τρία καρότα την ημέρα και λιποθυμούσε!».
Η ίδια, χωρίς πολλές περιστροφές, κάνει λόγο για το πανηγύρι των καμαρινιών με τα ξέχειλα υαλουρονικά, τα ψεύτικα στήθη, τους ορθωμένους γλουτούς και τις extreme πλαστικές: «Εγώ δεν έχω κάνει πλαστική, παλιά είχε περάσει από το μυαλό μου. Κοίταζα τις άλλες στα καμαρίνια, με τα υαλουρονικά, τα οπίσθια στον ουρανό, τα στήθη τούρλα, τις μύτες, τα σολάριουμ και τις λιποαναρροφήσεις και το σκεφτόμουν. Βασανιζόμουν από την ιδέα της μεταμόρφωσης βλέποντας όλες τις άλλες. Και αναρωτιόμουν “εμένα γιατί με φέρανε εδώ μέσα;” Είχα, όμως, καλή φωνή! Ηθελα, όμως, να έχω κι όλο το πακέτο. Πρόσεξα τη διατροφή μου, έκανα γυμναστική και έπειτα από έναν χρόνο, όταν εμφανίστηκα στη Λάρισα -γιατί εμείς οι καλλιτέχνες τραγουδάμε στις μεγάλες πίστες για το όνομα και κάνουμε το αγροτικό μας στην επαρχία, που την αγαπάμε- με αντιμετώπισαν σαν να έβλεπαν άλλον άνθρωπο. Αισθανόμουν όμορφα. Οχι μόνο για το σώμα μου, αλλά γιατί χάνοντας βάρος μπορούσα να τραγουδήσω, να οργώνω την πίστα και να χορεύω χωρίς να λαχανιάζω και να κόβεται η ανάσα μου. Μόλις έφτιαξα, λοιπόν, και την εξωτερική μου εμφάνιση είπα μέσα μου “τώρα, Ελένη, έχεις όλο το πακέτο”! Από εκεί και πέρα, όμως, το σύστημα είναι έτσι φτιαγμένο, που αν δεν έχεις τη φωνή, την εμφάνιση αλλά και την επιχείρηση να σε στηρίζει, δεν κάνεις τίποτα!»
Ο συνθέτης με τις «απαιτήσεις» και το περιβόητο #metoo
Η εκρηκτική τραγουδίστρια, όμως, δεν παίζει με τις λέξεις όταν έρχεται η ώρα να μιλήσει για το #ΜeΤoo: «Διάβαζα κάτι πάλι προχθές για το #ΜeΤoo. Ολα αυτά, να ξέρετε, τα βλέπουν και τα διαβάζουν οι τραγουδιστές και οι άνθρωποι της δισκογραφίας και γελάνε. Γελάνε και τα μικρόφωνα! Ποιο #ΜeΤoo; Εμένα μου έχουν πει “εγώ θέλω την Ελένη!” Ζήτησα ευγενικά κάποτε από έναν σύνθετη ένα τραγούδι και να του λέω “σας παρακαλώ, θα ήθελα το τραγούδι σας”, κι αυτός να μου απαντάει “εγώ δεν θέλω λεφτά, θέλω την Ελένη!” Εσείς τι καταλαβαίνετε από αυτό; Ακούν οι Ελληνες τραγουδιστές και τραγουδίστριες για το #ΜeΤoo και γελάνε και τα μικρόφωνα, οι τοίχοι και οι καθρέφτες μέσα στα καμαρίνια! Τι έχουν δει αυτοί οι καθρέφτες τόσα χρόνια! Τι έχουν ακούσει τόσα χρόνια! Ποιος έκανε τι, ποιος πήγε με ποιον, ποια πήγε στα κότερα, πάρα πολλά πράγματα, φρικτά! Από την ημέρα που πρωτοεμφανιστήκαμε στις πίστες, είκοσι πέντε, τριάντα χρόνια τα ζούσαμε και τώρα τα θυμηθήκαμε από το #ΜeΤoo; Δεν ξέρουμε τι γίνεται; Δεν απαξιώνω το #ΜeΤoo, τονίζω όμως ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει και παρότι το κίνημα έχει δώσει ηχηρά μηνύματα ταράζοντας τα σαθρά νερά της υποκρισίας, τα ίδια πράγματα συνεχίζονται χωρίς τίποτα να έχει αλλάξει. Από τις κακοποιήσεις γυναικών που καταγγέλθηκαν, άλλες πιστεύω κι άλλες όχι. Αλλά μια γυναίκα που θέλει να μιλήσει για κάτι που της συνέβη πριν από 10 χρόνια, να το πει. Ακόμα και μετά από 20 χρόνια. Εχει δικαίωμα και υποχρέωση να το φωνάξει. Και επειδή υπάρχει θεία δίκη, θα έρθει. Μακάρι οι γυναίκες που έχουν περάσει αυτά που έχουν περάσει, να βρουν το κουράγιο να το καταγγείλουν, γιατί αυτός που κάνει αυτό το πράγμα και βλέπει ότι δεν μιλάει καμιά, το κάνει και το ξανακάνει. Και νομίζει ότι είναι αλώβητος. Δεν τον κουνάει τίποτα και κανένας. Επίσης, μέσα σε όλο αυτό το σκηνικό δημιουργούν ανταγωνισμό οι υποχωρήσεις των αγοριών και των κοριτσιών για να πετύχουν στον χώρο του τραγουδιού; Αφού το κάνει αυτός, γιατί να μην το κάνω και εγώ, σου λέει ο άλλος! Και ποιος σου λέει, όμως, ότι αν πας εκεί, θα γίνεις φίρμα; Γι’ αυτό οι πιο πολλοί επιχειρηματίες, οι μεγάλοι επιχειρηματίες, αναλαμβάνουν να αναδείξουν άντρες! Κάποτε ένας μεγάλος επιχειρηματίας μου είπε “Τζαβάρα, δεν αναλαμβάνω γυναίκες, γιατί μετά, όταν γίνεις, θα μου έρθεις με τον γκόμενό σου… Θα μου το παίζει manager και θα πλακωθούμε εδώ μέσα! Και θα κάνεις ό,τι θέλεις για αυτόν που σε πηδ…! Γι’ αυτό πηδ… εμείς!”».
Τα «όχι» σε σαμπάνιες και χορηγούς
Τη ρωτάμε αν επιχείρησε ποτέ να αναζητήσει χορηγούς που θα την υποστήριζαν οικονομικά για την καριέρα, και η Ελένη Τζαβάρα είναι καταιγιστική: «Εχουν βρεθεί πολλοί τέτοιοι άντρες δίπλα μου, αλλά δε μου άρεσαν! Με πλησίαζαν και μου έλεγαν “έλα ρε, Ελενα, πότε θα βγούμε έξω, πότε θα σου ανοίξω καμιά σαμπάνια;” Και τότε έλεγα “ηρέμησε ρε φίλε”. Παλιά, όταν συστηνόμουν σε παρέες, ντρεπόμουν να πω ότι είμαι τραγουδίστρια! Γιατί η πρώτη ερώτηση ήταν “πού τραγουδάς”. Εάν τους πεις για τη μεγάλη πίστα της Αθήνας θα ενθουσιαστούν. Αν τους μιλήσεις για μια μεγάλη πίστα της επαρχίας θα στραβομουτσουνιάσουν. Δεν ξέρουν ότι στο επάγγελμα αυτό τη μία μπορείς να βρεθείς στα μεγαλύτερα σχήματα και την άλλη στην επαρχία. Η επόμενη σκέψη του είναι “α, είναι εύκολη αυτή, είναι τραγουδιάρα”. Και η λέξη τραγουδιάρα είναι ό,τι χειρότερο αν το ακούσω. Με πιάνει τρέλα. Είναι ο πιο ευτελής όρος της λέξης τραγουδίστρια. Και το πρώτο που σκέφτονται όλοι είναι ότι είναι εύκολη και ανοίγει τα πόδια της. Αυτή είναι γι’ αυτούς η τραγουδίστρια. Και το τρίτο που σκέφτονται είναι ότι έχει λεφτά, πολλά λεφτά! Είναι τραγουδίστρια κι άρα έχει πολλά λεφτά Νομίζουν, λοιπόν, ότι μπαίνω στο σπίτι μου, με τα τακουνάκια μου, φοράω τη μεταξωτή ρομπ ντε σαμπρ μου και εμφανίζεται ξαφνικά μία γυναίκα να μου φτιάχνει τα νύχια, μία άλλη να μου μαγειρεύει, μία να μου σιδερώνει και μία ακόμη να μου κάνει τη λάτρα του σπιτιού και εγώ να μην κάνω τίποτα. Πιστεύουν, λοιπόν, ότι έχουμε τόσο χρήμα, που ανοίγουμε συρτάρια και βγάζουμε λεφτά. Και δεν σκέφτεται κανένας ότι είμαστε τσιγγάνοι, αδέρφια τσιγγάνοι. Εγώ είμαι ήδη έξι μήνες στο μαγαζί, και από τώρα σκέφτομαι και κάνω τον σταυρό μου, πού θα είμαι το καλοκαίρι. Αυτή η ανασφάλεια του επαγγέλματος δεν πληρώνεται με τίποτα! Τι θα κάνω τον επόμενο χειμώνα; Θα είναι καλό το μαγαζί, θα είναι καλοί οι συνάδελφοί μου, θα πληρώνομαι; Το μαγαζί σκέφτεται ότι είναι συνέταιρος μαζί μου μόνο στις κακές στιγμές. Γιατί, πιστεύετε ότι τα μεροκάματα που συμφωνούμε θα τα πάρουμε αν βγει μία στραβή στο μαγαζί;»