Απίστευτη υποκρισία και αναλγησία δείχνει η κυβέρνηση ως προς τα δικαιώματα των ατόμων με ειδικές ανάγκες, καθώς τα αποκλείει από τα μέσα μαζικής μεταφοράς, αναγκάζοντάς τα να παραμένουν… φυλακισμένα μέσα στο σπίτι τους.
Αν και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εμφανίστηκε στις αρχές Δεκεμβρίου ευαίσθητος πάνω στα προβλήματά τους, χαρακτηρίζοντας «κεντρική υποχρέωση της Πολιτείας τις πολιτικές για τα ΑμεΑ», λίγες ημέρες αργότερα, στις 29/12/2023, δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο νέος Κανονισμός Δικαιωμάτων Επιβατών σε λεωφορεία, τρόλεϊ και μέσα σταθερής τροχιάς (μετρό, τραμ), που αναιρεί στην πράξη τα… ευχολόγιά του. Ο Κανονισμός, τον οποίο υπογράφει η υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χριστίνα Αλεξοπούλου, προφανώς με τις… ευλογίες του υπουργού Χρήστου Σταϊκούρα, δίνει παράλληλα και το δικαίωμα στους οδηγούς μέσων μαζικής μεταφοράς να αρνούνται την εξυπηρέτηση ατόμων με ειδικές ανάγκες!
Αν και ο Κανονισμός προβλέπει πως τα άτομα με ειδικές ανάγκες δικαιούνται να επιβιβαστούν και να κάνουν χρήση, χωρίς καμία άμεση ή έμμεση διάκριση, των δημόσιων οδικών μέσων μεταφοράς και μέσων σταθερής τροχιάς, επιτρέπεται ταυτόχρονα η άρνηση κράτησης και έκδοσης εισιτηρίων καθώς και η άρνηση επιβίβασης σε άτομα λόγω αναπηρίας ή μειωμένης κινητικότητας, στην περίπτωση που αυτό δεν είναι ασφαλές και λειτουργικά εφικτό.
Με τον τρόπο αυτό ανέχεται τα «δύο μέτρα και δύο σταθμά» ανάμεσα στους επιβάτες, καθώς δεν εξασφαλίζεται η ασφαλής πρόσβαση των ΑμεΑ στα δημόσια μέσα μεταφοράς, ενώ η εξαγγελία του πρωθυπουργού ότι είναι «κεντρική υποχρέωση της Πολιτείας οι πολιτικές για τα ΑμεΑ» παραμένει στα λόγια. Αφήστε δε που το υπουργείο παραδέχεται την ανικανότητά του ως προς τη δημιουργία υποδομών, αφού στην ουσία λέει πως εκεί όπου δεν υπάρχουν μπάρες κ.λπ. τα ΑμεΑ θα γυρνάνε σπίτι τους! Αρον το καροτσάκι σου και περιπάτει, λοιπόν, μέσα σε δρόμους και πεζοδρόμια ζούγκλας για τα άτομα με ειδικές ανάγκες.
Τι αναφέρει ο νέος Κανονισμός
Ειδικότερα, ο Κανονισμός αναφέρει: «Κατ’ εξαίρεση, και προκειμένου οι μεταφορείς να συμμορφωθούν προς τις ισχύουσες απαιτήσεις ασφαλείας που ορίζει το διεθνές, ενωσιακό ή εθνικό δίκαιο και τις απαιτήσεις υγείας και ασφαλείας που ορίζουν οι αρμόδιες Αρχές ή στις περιπτώσεις όπου ο σχεδιασμός του οχήματος ή η υποδομή, συμπεριλαμβανομένων των στάσεων λεωφορείων και των τερματικών σταθμών ή χώρων αφετηρίας, καθιστά αδύνατη την επιβίβαση, την αποβίβαση ή τη μεταφορά του ατόμου με αναπηρία κατά τρόπο ασφαλή και λειτουργικά εφικτό, επιτρέπεται να αρνούνται να δεχτούν κράτηση, να εκδώσουν ή να παράσχουν κατ’ άλλον τρόπο εισιτήριο ή να επιβιβάσουν άτομα λόγω αναπηρίας ή μειωμένης κινητικότητας». Τι σημαίνει αυτό πρακτικά;
Οτι τα άτομα με ειδικές ανάγκες δεν θα μπορούν να μετακινηθούν αν μια αφετηρία ή στάση λεωφορείου και άλλου συγκοινωνιακού μέσου δεν επιτρέπει την πρόσβασή τους. Ουσιαστικά ακυρώνει την προηγούμενη διάταξη του Κανονισμού, σύμφωνα με την οποία «κάθε πολίτης και ιδιαίτερα τα άτομα με αναπηρία ή άτομα με μειωμένη κινητικότητα δικαιούνται να επιβιβαστούν, χωρίς καμία άμεση ή έμμεση διάκριση, στα δημόσια οδικά μέσα μεταφοράς (λεωφορεία, τρόλεϊ) και μέσα σταθερής τροχιάς (μετρό και τραμ), καταβάλλοντας το εκ της νομοθεσίας οριζόμενο κόμιστρο».
Η ίδια απαγόρευση προβλέπεται και στα λεωφορεία των ΚΤΕΛ, όπου οι εκδότες εισιτηρίων επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση να αρνηθούν την κράτηση, την έκδοση ή την παροχή κατ’ άλλον τρόπο εισιτηρίου ή την επιβίβαση σε άτομα λόγω αναπηρίας ή μειωμένης κινητικότητας, εφόσον και πάλι λόγω της μη συμμόρφωσης των υποδομών με τις διεθνείς απαιτήσεις δεν είναι δυνατή η μεταφορά του ατόμου με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα κατά τρόπο ασφαλή και λειτουργικά εφικτό.
Υστερα από όλα αυτά τα τραγικά αλλά ελληνικά που έχουν φέρει σε απόγνωση χιλιάδες ΑμεΑ και τις οικογένειές τους, δριμύ «κατηγορώ» κατά της κυβέρνησης και των αρμοδίων του υπουργείου Μεταφορών που δίνουν το δικαίωμα στους οδηγούς μέσων μαζικής μεταφοράς να αρνούνται την εξυπηρέτηση ατόμων με ειδικές ανάγκες απευθύνει μέσω της «Espresso» ο βετεράνος ποδοσφαιριστής και πρόεδρος του υποστηρικτικού κοινωνικού δικτύου για τα ΑμεΑ «4amea» Τάσος Μητρόπουλος. Ο ίδιος, μαζί με τη σύζυγό του Νένα Χρονοπούλου και τον 19χρονο γιο τους, Χρήστο, άτομο με ειδικές ανάγκες, αγωνίζεται για τα δικαιώματα των ΑμεΑ. «Φυλακίστε κι άλλο τα ΑμεΑ. Από το υπουργείο Μεταφορών για κάθε άνθρωπο ΑμεΑ ο οποίος μάχεται για την αποδοχή και τη συμπερίληψη!
Οι… εξαιρέσεις
Ο νέος Κανονισμός όσον αφορά τα δικαιώματα των επιβατών ορίζει ότι κάθε πολίτης και ιδιαίτερα τα άτομα με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα δικαιούνται να επιβιβαστούν, χωρίς καμία άμεση ή έμμεση διάκριση, στα δημόσια οδικά μέσα μεταφοράς (λεωφορεία, τρόλεϊ) και μέσα σταθερής τροχιάς (μετρό και τραμ), καταβάλλοντας το εκ της νομοθεσίας οριζόμενο, ανά κατηγορία μεταφορικού μέσου, κόμιστρο.
Κατ’ εξαίρεση, και προκειμένου οι μεταφορείς να συμμορφωθούν προς τις ισχύουσες απαιτήσεις ασφαλείας που ορίζει το διεθνές, ενωσιακό ή εθνικό δίκαιο και τις απαιτήσεις υγείας και ασφαλείας που ορίζουν οι αρμόδιες Αρχές ή στις περιπτώσεις που ο σχεδιασμός του οχήματος ή η υποδομή, συμπεριλαμβανομένων των στάσεων λεωφορείων και των τερματικών σταθμών ή χώρων αφετηρίας, καθιστά αδύνατη την επιβίβαση, την αποβίβαση ή τη μεταφορά του ατόμου με αναπηρία κατά τρόπο ασφαλή και λειτουργικά εφικτό, επιτρέπεται να αρνούνται να δεχτούν κράτηση, να εκδώσουν ή να παράσχουν κατ’ άλλο τρόπο εισιτήριο ή να επιβιβάσουν άτομα λόγω αναπηρίας ή μειωμένης κινητικότητας».
Αυτά και ακόμα χειρότερα μπορούν να συμβούν όταν έχεις μια σοβαρή κυβερνητική θέση, αλλά δεν έχεις καμία προσωπική εμπειρία με την αναπηρία και θέλεις ακόμα μία φορά να μη φροντίσεις τους κοινωνικά ευπαθείς συνανθρώπους σου, όπως οφείλεις, αλλά να σταματήσεις τα όποια προβλήματα αντιμετωπίζεις εξαιτίας της χρόνιας αδιαφορίας του συστήματος.
Γιατί, αν οι άνθρωποι που κατέχουν θέσεις-κλειδιά στα υπουργεία είχαν σωστή ενημέρωση από έμπειρους συμβούλους επάνω στα ευαίσθητα και ουσιαστικά θέματα της αναπηρίας, δεν θα είχαμε σήμερα να αντιμετωπίσουμε ακόμα ένα τόσο σοβαρό ατόπημα εις βάρος όλων των ΑμεΑ της χώρας μας, που τους υποχρεώνει να ξεχάσουν ό,τι έως σήμερα με κόπο έχουν κατακτήσει.
Κύριοι και κυρίες, μάθετε πως απαγορεύεται να φυλακίζονται κι άλλο τα ΑμεΑ, γιατί πολύ απλά ζουν φυλακισμένοι χρόνια τώρα, ακόμα και οι ισοβίτες στα 20 χρόνια βγαίνουν από τη φυλακή. Εσείς πώς αποφασίσατε να κρατήσετε μέσα στο σπίτι του έναν άνθρωπο που έχει κατακτήσει την πολύτιμη για όλους ικανότητα της κοινωνικοποίησης και της μεταφοράς του;
Με ποιο σκεπτικό έναν άνθρωπο που είναι ΑμεΑ, αλλά μπορεί να κυκλοφορεί δίχως να κινδυνεύει -όπως δηλαδή συνέβαινε έως τώρα- με τα ΜΜΜ, απλά χρειάζεται μία ανθρώπινη στοιχειώδη βοήθεια από τους ανθρώπους που εργάζονται σ’ αυτά για την επιβίβαση ή την αποβίβασή του, τον υποχρεώνεται ή να πάρει ταξί ΑμεΑ, το οποίο θα του κοστίσει σχεδόν ένα νεφρό, να τα λέμε κι αυτά, ή να κάτσει σπίτι του κλεισμένος ακόμα μία φορά ή να πληρώσει κάποιον να τον μεταφέρει για να κάνει κάποια εργασία;
Ποιος από όλους εσάς μπήκε στα παπούτσι του ΑμεΑ και αναρωτήθηκε πόσο κοστίζει μία κούρσα με ταξί ΑμεΑ από τον Πειραιά έως την Καλλιρρόης και πίσω με αναμονή μίας ώρας; Μάθετε, λοιπόν, πως το κοστολόγιο φτηνά φτηνά είναι 80 ευρώ, κι αν έχει χρόνο ο ταξιτζής… Πόσο κοστίζει να πληρώσει κάποιον για να τον φροντίσει στα μέσα μαζικής μεταφοράς; Τριάντα ευρώ μεροκάματο με μαύρη εργασία και όταν μπορεί αυτός που τον παρακαλάς για να τον πληρώσεις να σε τρέξει σε δουλειές που πρέπει να γίνουν, όπως γιατροί, δημόσιες υπηρεσίες, νοσοκομεία, αλλά ακόμα και για έναν καφέ, όπως όλοι οι άνθρωποι, με λίγα λόγια το ΑμεΑ είναι ένα κοφτήριο χρημάτων μαύρης εργασίας για όλους όσοι θέλουν να ασχοληθούν μαζί του με το αζημίωτο.
Γιατί κανένας δεν πηγαίνει δωρεάν, όλοι πληρώνονται και μάλιστα αδρά, και κάπως έτσι, με τον νόμο-φωστήρα που κάνατε, το εισιτήριο θα κοστίζει ενάμισι ευρώ και αυτός που θα σε βοηθήσει να ανέβεις στο λεωφορείο, στο τραμ ή στο τρόλεϊ θα σου κοστίζει 30 κατάμαυρα! Μπράβο σας, ξεκληρίστε κι άλλο τους ΑμεΑ, δήθεν για την ασφάλειά τους, γιατί αυτό συμβαίνει, ή ξεκληρίζονται ή φυλακίζονται με τη σφραγίδα ανθρώπων που ούτε γνωρίζουν αλλά ούτε ενδιαφέρονται να μάθουν την πραγματικότητα για την καθημερινότητα και τις ανάγκες των ΑμεΑ.
Οσο για την ασφάλειά τους που τόσο κόπτεστε, έπρεπε χρόνια τώρα να έχει γίνει η Ελλάδα μια χώρα που παρέχει ασφάλεια για τα ΑμεΑ, που έχει σύγχρονα ΜΜΜ με ράμπες σε όλα τα μέσα και με προσωπικό που εξασφαλίζει την ασφάλειά τους. Πόσο δύσκολο είναι δηλαδή να εξασφαλίσετε εσείς οι κλειδοκράτορες του κράτους, που έχετε το 41% της εμπιστοσύνης του ελληνικού λαού, την ασφάλεια των ανθρώπων ΑμεΑ στα ΜΜΜ, προσλαμβάνοντας προσωπικό που έχει κάνει ειδική εκπαίδευση για την εξέλιξη του επαγγέλματός του, και να εκπαιδεύσετε και το ήδη υπάρχον προσωπικό επάνω στη φροντίδα της ασφαλούς εισόδου και εξόδου των ΑμεΑ; Μάλλον σας φαίνεται αδύνατο, γιατί πολύ απλά το ξεβόλεμα του δημοσίου υπαλλήλου προφανώς θα κοστίσει ψήφους…
Ενημερωτικά και η φυλάκιση των ΑμεΑ το ίδιο θα σας κοστίσει και σε λίγους μήνες έχουμε ευρωεκλογές. Λίγη φροντίδα σε όσους ψηφίζουν δεν βλάπτει… Να θυμάστε πως όσα ΑμεΑ έχουν την ικανότητα μεταφοράς με ΜΜΜ έχουν και τη δυνατότητα ψήφου. Προφανώς αυτό ξέχασαν να σας το πουν οι φωστήρες σύμβουλοί σας».