Ενας άνθρωπος με χριστιανική πίστη και θεολογικό υπόβαθρο είναι ο καταξιωμένος καθηγητής Χειρουργικής, ο οποίος πραγματοποίησε με επιτυχία τις δύο πρώτες μεταμοσχεύσεις ήπατος από ζώντα δότη στην Ελλάδα. Πρόκειται για τον Γεώργιο Σωτηρόπουλο, ο οποίος με αυτή τη σπουδαία εξέλιξη προσφέρει ελπίδα και αισιοδοξία σε πάρα πολλούς ανθρώπους στη χώρα μας.
«Στις αρχές Ιανουαρίου πραγματοποιήσαμε πρώτη φορά στην Ελλάδα μεταμόσχευση ήπατος από ζώντα δότη. Συγκεκριμένα, μία 23χρονη ασθενής μεταμοσχεύθηκε με τον δεξιό λοβό ήπατος του 50χρονου πατέρα της. Στη λήπτρια είχε προηγηθεί στο παρελθόν χειρουργείο ηπατεκτομής για νεανικό καρκίνο του ήπατος, το οποίο είχαμε διενεργήσει στο Λαϊκό Νοσοκομείο. Στις εξετάσεις ελέγχου που ακολούθησαν το χειρουργείο διαπιστώθηκε κάποια στιγμή υποτροπή του όγκου στο χειρουργημένο ήπαρ.
Στο ιατρικό συμβούλιο που ακολούθησε, και με δεδομένο ότι δεν υπάρχει αποτελεσματική συστηματική θεραπεία γι’ αυτό το είδος της κακοήθειας, προτάθηκε η μεταμόσχευση ήπατος ως η πιο ριζική μέθοδος αντιμετώπισης. Με δεδομένη τη μακρά αναμονή για λήψη ηπατικού μοσχεύματος από αποβιώσαντα δότη στην Ελλάδα, προκρίθηκε η λύση της μεταμόσχευσης ήπατος από ζώντα δότη και συζητήθηκε το ενδεχόμενο αυτό με τους γονείς της ασθενούς. Με τη σύμφωνη γνώμη τους ακολούθησαν οι απαραίτητες εξετάσεις που προβλέπει το σχετικό πρωτόκολλο και κρίθηκε καταλληλότερος ο πατέρας της ασθενούς. Η επέμβαση έλαβε χώρα στις 2 Ιανουαρίου 2024» αναφέρει στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» ο καθηγητής Χειρουργικής Γεώργιος Σωτηρόπουλος.
Περιγράφοντας τα συναισθήματά του από την επιτυχή έκβαση της επέμβασης, ο κ. Σωτηρόπουλος τονίζει: «Σύσσωμη η πολυπληθής ομάδα που συμμετείχε σε αυτή τη διαδικασία νιώσαμε μεγάλη ικανοποίηση με την πραγματοποίηση και επιτυχή έκβαση της επέμβασης, καθώς και επιβράβευση των κόπων μιας μακράς προετοιμασίας που προηγήθηκε. Η επέμβαση αυτή ήλθε επίσης ως επιστέγασμα των προσπαθειών μας στο πλαίσιο λειτουργίας της Μονάδας Μεταμόσχευσης Ηπατος του Λαϊκού Νοσοκομείου. Το διακύβευμα ήταν μεγάλο, πέρα από τα ιατρικά θέματα που έπρεπε να δρομολογηθούν και τις λεπτομέρειες μιας καινοτόμου επέμβασης για το νοσοκομείο και τη χώρα μας που έπρεπε να μελετηθούν, υπήρχαν και πολλά διαδικαστικά θέματα που έπρεπε να επιλυθούν.
Με συντονισμένη προσπάθεια και ομαδική εργασία χειρουργών, αναισθησιολόγων, ηπατολόγων, εντατικολόγων, ακτινολόγων, αιματολόγων αιμοδοσίας, του εμπλεκόμενου νοσηλευτικού προσωπικού και της διοίκησης του νοσοκομείου, καταφέραμε να προγραμματίσουμε και να οργανώσουμε προσεκτικά το συγκεκριμένο χειρουργείο. Το ρίσκο ενός τέτοιου χειρουργείου είναι μεγάλο, από τη στιγμή που διενεργείται μία μείζονα επέμβαση –δεξιά ηπατεκτομή– σε ένα υγιές άτομο και μία τμηματική μεταμόσχευση ήπατος σε έναν ασθενή. Για τον λόγο αυτόν απαιτείται πολύ προσεκτική προετοιμασία».
Ο κ. Σωτηρόπουλος εκφράζει τη χαρά του αναφορικά με αυτή την πρωτοποριακή μέθοδο, που πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε στην Ελλάδα, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά: «Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που πήγαν όλα καλά και που ξεκινήσαμε μία τέτοια διαδικασία στη χώρα μας. Με την πραγματοποίηση στις 29 Μαρτίου 2024 και της δεύτερης μεταμόσχευσης ήπατος από ζώντα δότη στη χώρα μας δείχνουμε στην πράξη ότι επιθυμούμε να προσθέσουμε και να προσφέρουμε αυτή τη θεραπευτική δυνατότητα σε επιλεγμένους ασθενείς και στη χώρα μας. Στην τελευταία περίπτωση μία 21χρονη ασθενής με κίρρωση ήπατος στο πλαίσιο κυστικής ίνωσης μεταμοσχεύθηκε με τον δεξιό λοβό ήπατος της 42χρονης μητέρας της.
Η μεταμόσχευση ήπατος από ζώντα δότη έγινε παγκοσμίως ευρέως γνωστή μετά τη διενέργεια της πρώτης τέτοιας μεταμόσχευσης σε παιδιατρικό λήπτη στο Σικάγο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής από τον αείμνηστο δάσκαλό μου Christoph Broelsch. Διαδόθηκε γρήγορα ως μέθοδος στην Αμερική και την Ευρώπη, και έχει βρει τεράστια εφαρμογή σε ασιατικές και αραβικές χώρες, όπου η θρησκεία των λαών αυτών δεν επιτρέπει τη μεταμόσχευση ήπατος από αποβιώσαντα δότη. Αποτελεί την κύρια μέθοδο στο πεδίο της παιδιατρικής μεταμόσχευσης ήπατος, ενώ εφαρμόζεται και σε μία πληθώρα ενδείξεων και σε ενήλικους λήπτες».
«Απαράδεκτη και κατακριτέα οποιαδήποτε δοσοληψία»
Οπως επισημαίνει ο καθηγητής Χειρουργικής, «σε αυτή την ύψιστη ηθικά διαδικασία, της μεταμόσχευσης συμπαγών οργάνων, ελλοχεύουν κίνδυνοι όταν εμφανίζονται χρησιμοθηρική αντίληψη, στενός ορθολογισμός και έλλειψη μέτρου». Και προσθέτει: «Οποιαδήποτε δοσοληψία είναι απολύτως απαράδεκτη και κατακριτέα. Το ίδιο κατακριτέα όμως είναι και η στενή πολιτική “της αύξησης των αριθμών”, όπου ορισμένοι ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο για τον αριθμό των μεταμοσχεύσεων παρά για την έκβασή τους».
Κλείνοντας, ο κ. Σωτηρόπουλος κάνει σαφές ότι «για όσους εμπλεκόμαστε στη διαδικασία των μεταμοσχεύσεων απαιτούνται διαρκής επαγρύπνηση, ιδιαίτερη προσοχή και απαρέγκλιτη τήρηση των αρχών που διέπουν την ύψιστη αυτή διαδικασία. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι υπάρχει επίσημος εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδος στον Ελληνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων».
«Η χριστιανική πίστη με έχει βοηθήσει τα μέγιστα»
Αξιο λόγου είναι, ωστόσο, το γεγονός ότι ο κ. Σωτηρόπουλος, εκτός από καταξιωμένος χειρουργός, είναι ένας άνθρωπος με πίστη στον Θεό. Εξάλλου, πέραν της Ιατρικής έχει σπουδάσει και Θεολογία. «Το κίνητρο για να σπουδάσω Θεολογία προκύπτει από τη μακρόχρονη πανεπιστημιακή διδασκαλία του πατρός μου, Χαραλάμπους Σωτηροπούλου, ο οποίος είναι ομότιμος καθηγητής Πατρολογίας του Θεολογικού Τμήματος του ΕΚΠΑ. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας έδωσα κατατακτήριες εξετάσεις στο Θεολογικό Τμήμα του ΕΚΠΑ αξιοποιώντας την ευκαιρία να μελετήσω πιο συστηματικά τα ιερά κείμενα.
Μετά το πέρας της 20μηνης στρατιωτικής μου θητείας άρχισα την ειδικότητα Χειρουργικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Εσεν, στη Γερμανία, οπότε επιβραδύνθηκε ο ρυθμός των θεολογικών μου σπουδών. Χρειάστηκα οκτώ έτη για να ολοκληρώσω τις σπουδές μου στη Θεολογική Σχολή, αλλά θεωρώ πολύ σημαντικό ότι μπόρεσα να τις ολοκληρώσω» λέει. Παράλληλα, εκτός από εξαιρετικός ιατρός με σπουδές στη Θεολογία, είναι και ένας καλλικέλαδος ιεροψάλτης, ο οποίος διακονεί στο αναλόγιο της ενορίας του αφιλοκερδώς.
«Η ψαλτική τέχνη αποτελεί μία μακραίωνη παράδοση στην οικογένειά μας. Αποτελούσε και αποτελεί την πιο αγαπημένη εξωπανεπιστημιακή ενασχόληση του πατρός μου, ο οποίος και την υπηρέτησε για πάνω από 60ετία, με τελευταίους σταθμούς στην ψαλτική του πορεία τον Αγιο Δημήτριο Πετρουπόλεως και την Ιερά Μονή Αναστάσεως του Χριστού στο Λουτράκι. Υπήρχαν λοιπόν παιδιόθεν τα ακούσματα και τα ερείσματα. Από τις τελευταίες τάξεις του δημοτικού ακολουθούσα τον πατέρα μου στις ακολουθίες, ενώ στα φοιτητικά μου χρόνια ολοκλήρωσα και την πιο συστηματική μου ενασχόληση με τη βυζαντινή μουσική, αποφοιτώντας από τη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Στην αρχή της πανδημίας του κορονοϊού, όταν οι ναοί παρέμειναν κλειστοί χωρίς έσοδα και η ενορία μου, ο Αγιος Νεκτάριος Πανοράματος Βούλας, δεν είχε τη δυνατότητα να καλύπτει οικονομικά δύο ιεροψάλτες, ανέλαβα αφιλοκερδώς το δεξιό αναλόγιο, το οποίο διακονώ τα τελευταία τέσσερα χρόνια».
Στο κατά πόσο η χριστιανική πίστη τον έχει βοηθήσει στο ιατρικό του λειτούργημα και ποια η σχέση των δύο επιστημών ο κ. Σωτηρόπουλος υπογραμμίζει: «Θεωρώ ότι η χριστιανική πίστη, αφενός, και το θεολογικό υπόβαθρο, αφετέρου, με έχουν βοηθήσει τα μέγιστα στην καθ’ ημέρα ιατρική μου πράξη και στην αντιμετώπιση των ασθενών μου. Μία ενδελεχής και συστηματοποιημένη χειρουργική εκπαίδευση, καθώς και η αθροιζόμενη εμπειρία είναι απαραίτητες για την επιτυχή διενέργεια μεγάλων ογκολογικών επεμβάσεων και μεταμοσχεύσεων, όμως νομίζω ότι η ολιστική προσέγγιση ενός ασθενούς και του προβλήματος υγείας που αντιμετωπίζει είναι πάρα πολύ σημαντική. Και εκεί η Θεολογία συμπληρώνει την Ιατρική στη μελέτη της ψυχοσωματικής οντότητας του ανθρώπου».
Αλλωστε, η Εκκλησία αντιμετωπίζει τις μεταμοσχεύσεις με ιδιαίτερη σοβαρότητα, σεβασμό και κυρίως κατανόηση. «Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας αντιμετωπίζει θετικά τις μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων, τόσο στο πλαίσιο της δωρεάς ενός οργάνου από αποβιώσαντα δότη όσο και στο πλαίσιο της δωρεάς ενός οργάνου ή μέρους του από ζώντα δότη. Η δωρεά οργάνων θεωρείται πράξη μείζονος αγάπης και αυτοθυσίας. Τόσο ο δότης οργάνων, που είναι ακόμη εν ζωή, όσο και οι συγγενείς του μετά θάνατον επιτελούν έργο θυσίας και αυταπάρνησης» σημειώνει ο καθηγητής.