Θα περίμενε κανείς πως, σε μια χώρα που αποτέλεσε τον πυλώνα του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού, ο σεβασμός και η εκτίμηση στους νεκρούς θα ήταν έννοιες αδιαπραγμάτευτες. Εντούτοις, στην Ελλάδα του 2024, η κρατική μηχανή διαλύει το δικαίωμα των ανθρώπων σε έναν αξιοπρεπή θάνατο, με τις εικόνες ντροπής που έρχονται στο «φως» από τοΓ’ Νεκροταφείο Αθηνών, στη Νίκαια, να προκαλούν αποτροπιασμό και ανατριχίλα ακόμη και στους πιο κυνικούς!
- Από την Ιωάννα Τσέφλιου
Το σημερινό φωτορεπορτάζ της «Espresso» αποκαλύπτει τις αδιανόητες συνθήκες που επικρατούν στο μεγαλύτερο -σε έκταση- κοιμητήριο των Βαλκανίων, φέρνοντας προ των ευθυνών τους όχι μόνο τη διοίκηση αυτού, αλλά και τον Δήμο Αθηναίων, που είναι αποκλειστικά αρμόδιος για τη λειτουργία του. Αδιάλυτες σοροί μέσα σε σεντόνια, λείψανα νεκρών, πεταμένα σε αυτοσχέδια χωματερή και σπασμένοι τάφοι με μέλη θανόντων σε κοινή θέα είναι μερικά μόνο από τα κομμάτια που συνθέτουν το παζλ της φρίκης.
Κόντρα στον σεβασμό και τον επαγγελματισμό που οφείλουν και πρέπει να επιδεικνύουν οι εργαζόμενοι των κοιμητηρίων, η εικόνα που επικρατεί στο τμήμα όπου βρίσκεται το χωνευτήρι είναι τουλάχιστον εξευτελιστική. Οπως αποδεικνύεται από τις φωτογραφίες-ντοκουμέντα που εξασφάλισε η «Espresso», λίγα μέτρα δίπλα από το φρεάτιο όπου τοποθετούνται κατά τρόπο μαζικό τα οστά των νεκρών έχει σκαφτεί ένας λάκκος, μέσα στον οποίο εναποτίθενται όχι μόνο ανθρώπινα μέλη, αλλά και σεντόνια με σορούς που παραμένουν σε κατάσταση ελλιπούς διάλυσης, ακόμη και κασελάκια με οστά ή φωτογραφίες νεκρών. Ωστόσο, ένα μεγάλο σημείο του παραμένει… ανοιχτό και κατ’ επέκταση διακριτό από όλους όσοι επισκέπτονται το κοιμητήριο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Αραγε, πόσο να «κόστιζε» η φύλαξη των λειψάνων και έμελλε να βρεθούν πεταμένα σε μια χωματερή, έρμαια των καιρικών συνθηκών και αμέτρητων ακόμη παραγόντων; Πόση ανθρωπιά χρειαζόταν από τους εργαζομένους του νεκροταφείου, ώστε να τηρήσουν το πρωτόκολλο και να θάψουν τα μέλη των ανθρώπων ευπρεπώς, αντί να τα πετάξουν σαν να είναι σκουπίδια;
Ούτε σε τριτοκοσμικές χώρες
Οι εικόνες αποστροφής, όμως, δεν σταματούν εκεί, αφού μερικά μέτρα πιο πάνω βρίσκεται το τμήμα αδιαλύτων, δηλαδή ο χώρος στον οποίο, σύμφωνα με τον κανονισμό των κοιμητηρίων, γίνεται εκ νέου η ταφή των σορών που δεν έχουν έρθει σε πλήρη αποσύνθεση κατά τη διάρκεια των τριών ετών. Στις περιπτώσεις αυτές, οι σοροί τυλίγονται σε ένα σεντόνι και θάβονται εκ νέου στο χώμα. Ωστόσο, στο Γ’ Νεκροταφείο η κατάσταση είναι αποκαρδιωτική και παραπέμπει, δίχως αμφιβολία, σε τριτοκοσμική χώρα, με σπασμένες πλάκες και ολόκληρα τοιχία να μαρτυρούν το περιεχόμενο των τάφων. Αν καταφέρει κανείς να παραμερίσει τα σκουπίδια και τα σπασμένα καντηλάκια, και περπατήσει στους διαδρόμους του εν λόγω τμήματος, θα δει δίχως προσπάθεια τα λείψανα που βρίσκονται μέσα στους τάφους, ακόμη και ολόκληρους σκελετούς ή σορούς σε αποσύνθεση, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις οι πλάκες είναι σπασμένες – ή απλά δεν υπάρχουν.
Η εικόνα ενός κοστουμιού και μερικών μόλις οστών, στον τάφο νεαρού άνδρα, ο οποίος είναι ορθάνοιχτος, είναι «γροθιά στο στομάχι», ενώ λίγα μέτρα πιο πέρα μπουκάλια νερό κι άλλα σκουπίδια βρίσκονται δίπλα στο κρανίο και στα λείψανα άλλου θανόντος!
Η φρίκη κορυφώνεται σε έναν χώρο που λειτουργεί ως αποθήκη, όπου φυλάσσονται προσωρινά οι λειψανοθήκες, μέχρι να μεταφερθούν στα οστεοφυλάκια. Οπως αποδεικνύεται από τις εικόνες που φέρνει στο «φως» η «Espresso», κρανία και αδιάλυτες σοροί βρίσκονται σε κοινή θέα, δίχως να τηρείται ο παραμικρός κανονισμός. Η ύψιστη προσβολή απέναντι στους νεκρούς και η απόλυτη απαξίωση των λειψάνων τους αποτυπώνονται σε μία μόλις φωτογραφία. Εύλογα αναρωτιέται κανείς πώς γίνεται οι εργαζόμενοι του κοιμητηρίου να γνωρίζουν ποιο κρανίο ανήκει στην εκάστοτε λειψανοθήκη, από τη στιγμή που είναι παραταγμένα το ένα δίπλα στο άλλο, και πόσο σίγουροι είναι για τη σωστή και ευπρεπή τοποθέτησή τους στα οστεοφυλάκια. Μετά τις εικόνες αυτές, πώς θα εμπιστευτούν οι συγγενείς των θανόντων στο κοιμητήριο τη διαδικασία της εκταφής και ποιος τους εγγυάται πως δεν θα καταλήξουν οστά αγνώστων στη λειψανοθήκη των δικών τους ανθρώπων;
H φρίκη διαιωνίζεται
Κι αν υπήρχε η παραμικρή αμφιβολία πως η κατάσταση αυτή είναι παροδική, λόγω οποιασδήποτε συγκυρίας, διαλύεται επί τόπου. H «Εspresso», εκτός από το ρεπορτάζ που δημοσιεύει σήμερα με τις εικόνες ντροπής στην Ελλάδα του 2024, έχει στην κατοχή της και φωτογραφίες που τραβήχτηκαν πριν από έναν χρόνο στο σημείο δίπλα από το χωνευτήρι, γεγονός που αποδεικνύει ότι οι συνθήκες αυτές δεν είναι τωρινές! Προς επίρρωση των παραπάνω, παρατίθεται φωτογραφία που έχει τραβηχτεί τον Νοέμβριο του 2023. Πεταμένα κρανία, μεμονωμένα οστά το ένα πάνω στο άλλο και σκουπίδια μαζί με φωτογραφίες νεκρών ήταν μερικά μόνο από όσα βρίσκονταν σε ανοιχτό λάκκο, μαρτυρώντας την πάγια τακτική των εργατών του κοιμητηρίου. Μια τακτική απάνθρωπη, συνώνυμο της πλήρους αδιαφορίας από την πλευρά των ιθυνόντων!
Η «Espresso» προσπάθησε να επικοινωνήσει τόσο με το κοιμητήριο όσο και με τον Δήμο Αθηναίων (με τον διευθυντή όλων των κοιμητηρίων αρμοδιότητας του δήμου, Νικόλαο Καρανικόλα), ώστε να δοθεί επίσημη απάντηση για την ανατριχιαστική αυτή κατάσταση, όμως δεν υπήρξε ανταπόκριση!
Σε αυτή τη χώρα αποδεικνύεται περίτρανα πως οι πολίτες δεν έχουν κανένα δικαίωμα ούτε στη ζωή, αλλά ούτε και στον θάνατο… Στο μεγαλύτερο νεκροταφείο της χώρας, οι σοροί στοιβάζονται σε σεντόνια και καταλήγουν σε ανοιχτούς λάκκους, ενώ τα λείψανα -στην καλύτερη περίπτωση- τοποθετούνται με τη μέθοδο της «διαλογής» στις θήκες.
Αλήθεια, ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας είναι ενήμερος για τα «ζόμπι» του Γ’ Νεκροταφείου και όσα ανατριχιαστικά συμβαίνουν εκεί ή ήταν πολύ απασχολημένος τους τελευταίους μήνες με τις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ και δεν πρόλαβε; Νιώθει περήφανος που επί δημαρχίας του σοροί και λείψανα βρίσκονται πεταμένα σαν σκουπίδια, δίχως ίχνος σεβασμού; Περιμένουμε την απάντησή του, έστω και μετά τη δημοσίευση του σημερινού φωτορεπορτάζ!
