Της Μαρίας Ανδρέου
Βαθιά βουτιά στην Ιστορία έχει κάνει η μεγαλειώδης σειρά για τη γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού και τη Μικρασιατική Καταστροφή «Το κόκκινο ποτάμι – Η συνέχεια» του Μανούσου Μανουσάκη στο Open. Σημαντικοί ηθοποιοί του θεάτρου, παίρνοντας το βάρος της ιστορικής ευθύνης στις πλάτες τους και με σύμμαχό τους το χαρισματικό ταλέντο τους, την πολύωρη εργασία, αλλά και με δάσκαλο τον σπουδαίο Μανούσο Μανουσάκη, υποδύονται με «ρίσκο» αλλά και με πυγμή υπαρκτά ιστορικά πρόσωπα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη Μικρασιατική Καταστροφή αλλά και στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Για να δούμε, λοιπόν, ποιες ηγετικές μορφές ζωντανεύουν οι ηθοποιοί του θεάτρου δίνοντας φωνή στην Ιστορία.
Ελευθέριος Βενιζέλος (Νίκος Καρδώνης)
Ο Νίκος Καρδώνης είναι ηθοποιός, ενδυματολόγος, σκηνογράφος. Το 2005 τιμήθηκε με το βραβείο «Δημήτρης Χορν». Φέτος στο «Κόκκινο ποτάμι» υποδύεται τον εκφραστή της Μεγάλης Ιδέας, τον σπουδαίο Ελληνα πολιτικό Ελευθέριο Βενιζέλο. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος (Μουρνιές Χανίων, 11/23 Αυγούστου 1864 – Παρίσι, 18 Μαρτίου 1936) ήταν Ελληνας πολιτικός που διετέλεσε πρωθυπουργός της κρητικής πολιτείας και επτά φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας. Ως πολιτικός διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο Κρητικό ζήτημα, καθώς και στα πολιτικά δρώμενα της Ελλάδας από το 1910 έως τον θάνατό του το 1936.
Οργάνωσε το Κίνημα του Θερίσου και το 1910 ανέλαβε την πρωθυπουργία της κρητικής πολιτείας, την οποία εγκατέλειψε λίγους μήνες αργότερα για να αναλάβει την πρωθυπουργία στην Ελλάδα κατόπιν προσκλήσεως του Στρατιωτικού Συνδέσμου. Από την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου τάχθηκε υπέρ της Αντάντ, διαφωνώντας ανοιχτά με τη στάση ουδετερότητας του βασιλιά. Λόγω αυτής της διαφωνίας, αν και είχε εκλεγεί πρωθυπουργός παραιτήθηκε, δημιουργώντας τα γεγονότα του Εθνικού Διχασμού. Επέστρεψε στην πρωθυπουργία την περίοδο 1917-1920, αλλά εγκατέλειψε την Ελλάδα μετά την ήττα του στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920. Επέστρεψε το 1924, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, για λίγους μήνες, και το 1928 εξελέγη πάλι πρωθυπουργός.
Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ (Αγγελος Ανδριόπουλος)
Ο Πατρινός ηθοποιός Αγγελος Ανδριόπουλος και απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας πρωταγωνιστεί στη σειρά του Μανούσου Μανουσάκη «Κόκκινο ποτάμι» ζωντανεύοντας έναν πολύ σημαντικό ρόλο, αυτόν του Κεμάλ Ατατούρκ, του ηγέτη των Νεότουρκων, μια ιστορική φυσιογνωμία για τη σύγχρονη Τουρκία. Ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ (Θεσσαλονίκη, 1881 – Κωνσταντινούπολη, 10 Νοεμβρίου 1938) ήταν Τούρκος στρατιωτικός και πολιτικός. Ηταν ιδρυτής και πρώτος πρόεδρος της Δημοκρατίας της Τουρκίας. Ουσιαστικά ανέλαβε πραξικοπηματικά μια διαμελισμένη Οθωμανική Αυτοκρατορία, της οποίας το εναπομείναν υπόλοιπο των εδαφών στην Ανατολία κατόρθωσε να μετατρέψει σε κράτος δυτικού προτύπου, ονομάζοντάς το Τουρκία και αποτελώντας έως και σήμερα εθνάρχη της Τουρκίας στη συνείδηση του τουρκικού έθνους. Προκειμένου να εφαρμόσει την πολιτική του, δεν δίστασε να συνεχίσει τις αγριότητες των Νεοτούρκων, όπως η γενοκτονία των Αρμενίων, των Ελλήνων και των Ασσυρίων. Θεωρείται, παρ’ όλα αυτά, χαρισματικός ηγέτης, του οποίου η μορφή, σύμφωνα με τους σύγχρονους ιστορικούς, συγκαταλέγεται ανάμεσα στις σημαντικότερες προσωπικότητες που επηρέασαν καθοριστικά με την παρουσία τους τον 20ό αιώνα. Προσέλαβε τον χαρακτηρισμό «Ατατούρκ», που σημαίνει «πατέρας των Τούρκων».
Τοπάλ Οσμάν (Λάμπρος Κτεναβός)
Εµπνευσµένος από τη δράση του Τοπάλ Οσµάν είναι ο ρόλος του Οσµάν, τον οποίο υποδύεται ο εξαιρετικός ηθοποιός Λάµπρος Κτεναβός.
Σύµφωνα µε µαρτυρίες Ελλήνων της Κερασούντας, ο Οσµάν από µικρός δούλευε ως βοηθός (τσιράκι) σε ελληνικό ξυλουργείο της πόλης, γεγονός που του δηµιούργησε σύµπλεγµα κατωτερότητας και απωθηµένα απέναντι στους Ελληνες, οι οποίοι κυριαρχούσαν σε όλους τους τοµείς στην κοινωνία της Κερασούντας. Είχε ενεργό ρόλο στα δραµατικά γεγονότα της Γενοκτονίας των Αρµενίων και έπειτα των Ποντίων και καταζητείτο µάλιστα από τις οθωµανικές Αρχές για την εγκληµατική του δράση.
Βασίλειος Ζαχάροφ (Σωτήρης Χατζάκης)
Μέσα από τη δράση του Βασίλειου Ζαχάροφ ξεπήδησε ο ομώνυμος ρόλος του Μπαζίλ Ζαχάροφ, τον οποίο υποδύεται ο σημαντικός ηθοποιός και σκηνοθέτης Σωτήρης Χατζάκης.
Μια αµφιλεγόµενη και εν πολλοίς σκοτεινή προσωπικότητα ήταν ο Βασίλειος Ζαχάροφ, ο έµπορος όπλων µε τη µυθιστορηµατική ζωή, που κυριάρχησε στο διεθνές πολιτικό, οικονοµικό και στρατιωτικό στερέωµα στις αρχές του 20ού αιώνα. Το «µυστήριο της Ευρώπης», όπως τον αποκαλούσαν, µε αινιγµατικό ρόλο στον Α’ Παγκόσµιο Πόλεµο, ήταν -µεταξύ άλλων- πυγµάχος, διερµηνέας, δραπέτης, έµπορος όπλων, τραπεζίτης, κατάσκοπος, µεγιστάνας του Τύπου, ιδιοκτήτης του καζίνο του Μόντε Κάρλο, εθνικός ευεργέτης και συνοµιλητής του Κλεµανσό, του Λόιντ Τζορτζ και του Ελευθέριου Βενιζέλου, ενώ χρηματοδοτούσε 200 ιδρύματα, μεταξύ αυτών και το Ιδρυμα Παστέρ.
Γρηγόριος Σιδηρουργόπουλος (Γιώργος Φριντζήλας)
Τον Γρηγόριο Σιδηρουργόπουλο υποδύεται ο ταλαντούχος ηθοποιός Γιώργος Φριντζήλας. Ο «Πατροκοσµάς του Πόντου» αρχιµανδρίτης Γρηγόριος Σιδηρουργόπουλος είναι ένας αφανής ήρωας του Ποντιακού Ελληνισµού. Το 1918, µε την άτακτη φυγή των ρωσικών στρατευµάτων, ο Γρηγόριος αποκλείστηκε στην Τραπεζούντα, στην οποία βρισκόταν λόγω µοναστηριακών υποθέσεων. Ετσι, κατευθύνθηκε στη Ρωσία µε τον αδελφό του Κωνσταντίνο, ο οποίος βρισκόταν στην υπηρεσία της τροφοδότησης του ρωσικού στρατού στην Τραπεζούντα. Εκεί συνέχισε να ενθαρρύνει τον ελληνικό πληθυσμό και, κυρίως, σύστησε γύρω στους 36 συνδέσµους Ποντίων, οι οποίοι, εκτός των άλλων, ήταν επιφορτισμένοι και µε τη φροντίδα των προσφύγων.
Ναύαρχος Μπρίστολ (Αργύρης Γκαγκάνης)
Ο ηθοποιός Αργύρης Γκαγκάνης, μετά τη σειρά «Αγάπη παράνομη» της ΕΡΤ, παίζει στο «Κόκκινο ποτάμι – Η συνέχεια» τον Ναύαρχο Μπρίστολ.
Ο ναύαρχος Mark L. Bristol, ύπατος αρμοστής των ΗΠΑ στην Κωνσταντινούπολη, ηγείτο μαχητικά τής μερίδας που αντιπροσώπευε αμερικανικά πετρελαιοπαραγωγικά και επιχειρηματικά συμφέροντα. Στόχος του ήταν να εξασφαλίσει την εύνοια της νέας υπό εκκόλαψη τουρκικής ηγεσίας που συσπείρωσε γύρω του ο Κεμάλ και έτσι να υπερισχύσει επί των αντιπάλων των αμερικανικών συμφερόντων στην εκμετάλλευση των πετρελαιοπηγών της Μοσούλης. Για να επιτύχει τον σκοπό αυτό όφειλε, επίσης, να αντιστρέψει την αμερικανική κοινή γνώμη υπέρ τής Τουρκίας.
Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ ( Πέρης Μιχαηλίδης)
Ο Πέρης Μιχαηλίδης, ο σκηνοθέτης που διδάσκει υποκριτική στη σχολή των «Μοντέρνων Καιρών», είναι ο ηθοποιός που υποδύεται τον Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ (17 Ιανουαρίου 1863 – 26 Μαρτίου 1945). Πρόκειται για σπουδαίο Βρετανό πολιτικό του Κόμματος των Φιλελευθέρων και τελευταίο φιλελεύθερο πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου. Ως υπουργός Οικονομικών (1908-1915) κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του Ασκουιθ, ο Λόιντ Τζορτζ ήταν βασικός παράγων στην εισαγωγή πολλών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες έθεσαν τα θεμέλια του σύγχρονου κράτους πρόνοιας του Ηνωμένου Βασιλείου. Ο Ντέιβιντ Λόιντ Τζορτζ είχε σημαντικό ρόλο ως πολύ ενεργητικός πρωθυπουργός του πολέμου στην κυβέρνηση συνασπισμού (1916-1922), κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Συγκεκριμένα, έπαιξε σημαντικό ρόλο στη Διάσκεψη Ειρήνης του Παρισιού του 1919, που επανακαθόρισε την Ευρώπη μετά την ήττα των κεντρικών δυνάμεων.
Βιτόριο Εμανουέλ Ορλάντο – πρωθυπουργός Ιταλίας (Γεώργιος Μελισσάρης)
Ο θεατρικός ηθοποιός Γεώργιος Μελισσάρης παίζει τον πρωθυπουργό της Ιταλίας Βιτόριο Εμανουέλ Ορλάντο (1860-1952). Ιταλός νομοδιδάσκαλος και πολιτικός, πρωθυπουργός της χώρας του από το 1917 έως το 1919. Γεννήθηκε στο Παλέρμο της Σικελίας και σπούδασε νομικά στο εκεί πανεπιστήμιο, στο οποίο, σε ηλικία μόλις 23 χρονών, εκλέχτηκε καθηγητής του Αστικού Δικαίου (1883).
Ζορζ Μπενζαμέν Κλεμανσό – πρωθυπουργός Γαλλίας (Βαγγέλης Ψωμάς)
Ο θεατρικός ηθοποιός Βαγγέλης Ψωμάς ζωντανεύει τον πρωθυπουργό της Γαλλίας Ζορζ Μπενζαμέν Κλεμανσό. Ο Ζορζ Μπενζαμέν Κλεμανσό (28 Σεπτεμβρίου 1841 – 24 Νοεμβρίου 1929) ήταν Γάλλος πολιτικός, ηγέτης της χώρας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ηγέτης του Ριζοσπαστικού Κόμματος, είχε κεντρικό ρόλο στην τρίτη Γαλλική Δημοκρατία. Ηταν πρωθυπουργός της Γαλλίας από το 1906 μέχρι το 1909 και ξανά την περίοδο 1917-1920. Ηταν ένας από τους κύριους αρχιτέκτονες της Συνθήκης των Βερσαλλιών στη Σύνοδο Ειρήνης του Παρισιού το 1919.
Τόμας Γούντροου Ουίλσον – πρόεδρος ΗΠΑ (Γιώργος Ματαράγκας)
Ο δημοφιλής ηθοποιός με θητεία από τη «Λάμψη» και το «Καλημέρα ζωή» του Νίκου Φώσκολου, σε ένα στοίχημα με την Ιστορία. Ο αγαπητός ηθοποιός παίζει στο «Κόκκινο ποτάμι – Η συνέχεια» τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ουίλσον.
Ο Τόμας Γούντροου Ουίλσον (28 Δεκεμβρίου 1856 – 3 Φεβρουαρίου 1924) ήταν Αμερικανός πολιτικός, πανεπιστημιακός και ιστορικός, ο οποίος διετέλεσε 28ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Τόμας Γούντροου Ουίλσον γεννήθηκε στο Στόντον της πολιτείας Βιρτζίνια στις 28 Δεκεμβρίου 1856, γιος ιερέα. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς και Νομική στη Βιρτζίνια. Ηταν καθηγητής Ιστορίας και Πολιτικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον, του οποίου αργότερα έγινε πρύτανης. Το 1910 ο Ουίλσον εκλέχτηκε κυβερνήτης του Νιου Τζέρσεϊ ως μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος. Το μεταρρυθμιστικό έργο του στην πολιτεία του Νιου Τζέρσεϊ τον έκανε γνωστό και τελικά έθεσε υποψηφιότητα για τον προεδρικό θώκο το 1912. Κατάφερε να κερδίσει σημαντικούς αντιπάλους, όπως τον Θεόδωρο Ρούζβελτ και τον Ουίλιαμ Ταφτ, και το 1916 επανεξελέγη.
Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, ο Ουίλσον στράφηκε ενάντια στα μεγάλα οικονομικά κεφάλαια με διάφορα νομοθετικά μέτρα. Η εξωτερική του πολιτική σημαδεύτηκε από τη συνέχιση της επεκτατικής πολιτικής των ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική και από την είσοδο των ΗΠΑ στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Ηταν από τους πρωτεργάτες της Κοινωνίας των Εθνών, αλλά δεν κατάφερε να πείσει το Κογκρέσο να ψηφίσει την ένταξη της χώρας σε αυτή. Ουσιαστικά η άρνηση του Κογκρέσου σήμανε και τη διάλυση της Κοινωνίας των Εθνών. Κατά τη διάρκεια μακράς περιοδείας του στις ΗΠΑ έπαθε εγκεφαλικό επεισόδιο και η υγεία του κλονίστηκε σοβαρά. Ανένηψε κάπως, αλλά σπάνια έβγαινε πλέον από την προεδρική κατοικία και περπατούσε πάντα με τη βοήθεια μπαστουνιού. Το 1919 ο Ουίλσον τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.