«Η θητεία μου στο ελληνικό Κοινοβούλιο είναι ό,τι πιο σημαντικό έχω κάνει έως τώρα» αναφέρει στην «Espresso» η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ραλλία Χρηστίδου. Την ίδια ώρα όμως παραδέχεται ότι ο ομφάλιος λώρος που τη συνδέει με τη μουσική δεν έχει κοπεί και δεν θα κοπεί ποτέ. Απόδειξη το γεγονός ότι ακόμα και σήμερα συνεχίζει να γράφει τραγούδια. Μιλώντας για τις καταγγελίες περί κακοποιήσεων στον χώρο του θεάματος, ισχυρίζεται ότι αυτό οφείλεται στην ανάγκη για «παρέες», που αναπτύσσονται ώστε να μπορούν οι ηθοποιοί να βρίσκουν δουλειές. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο στο τραγούδι, το οποίο υπηρετούσε η ίδια, καθώς, όπως λέει, ο τραγουδοποιός, ο στιχουργός και ο μουσικός μπορεί να ανήκουν σε ένα σύνολο, αλλά η δουλειά τους παραμένει ατομική.
Η Ραλλία Χρηστίδου θεωρεί πλήρως αποτυχημένη τη διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση, κι αυτό γιατί πήρε μόνο ένα μέτρο: την καραντίνα... Οσον αφορά το κόμμα της και το πολυποίκιλο εσωτερικό του, η βουλευτής πιστεύει ότι στον ΣΥΡΙΖΑ «οι τάσεις είναι προτάσεις».
Έχουν έρθει τα πάνω κάτω στον χώρο του θεάματος και του πολιτισμού. Είναι τόσο σάπιο «το εντός» του θεάματος;
«Το εντός» του θεάματος δεν είναι περισσότερο σάπιο από άλλους επαγγελματικούς χώρους. Έχει όμως ιδιαιτερότητες. H πρώτη είναι ότι έχει δημοσιότητα, οπότε τα προβλήματα, εφόσον πάρει κάποιος την απόφαση να τα εκφράσει, γίνονται γνωστά. Η δεύτερη και σημαντικότερη είναι ότι ο χώρος μας, αν και προβεβλημένος, μαστίζεται από τρομακτική εργασιακή επισφάλεια. Οι άνθρωποι του θεάτρου, λ.χ., δύο και τρεις φορές τον χρόνο βρίσκονται άνεργοι. Και εκεί εμφιλοχωρεί η ανάγκη για «παρέες», προκειμένου ένας καλλιτέχνης, ιδιαίτερα αν είναι νέος στον χώρο, να εργαστεί. Η χρόνια αυτή κατάσταση χειροτέρεψε με την οικονομική κρίση και έφτασε σε αδιέξοδο τον τελευταίο χρόνο, με τις καραντίνες και τη σκαιά στάση του υπουργείου Πολιτισμού απέναντι στους εργαζομένους. Είναι αξιοσημείωτο όμως το γεγονός ότι οι άνθρωποι του θεάματος κατάφεραν να μετουσιώσουν το αδιέξοδο και την ασφυξία σε κραυγή, σε αντίδραση, σε καταγγελία. Κατάφεραν να κάνουν τον πόνο τους έναυσμα για μια ενδοσκόπηση και, τελικά, μια κάθαρση.
Γίνονται τόσες… παραχωρήσεις για να πας μπροστά;
Όχι περισσότερες από ό,τι σε άλλους χώρους. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι καλλιτέχνες δεν είναι χομπίστες, είναι επαγγελματίες. Από αυτή τη δουλειά δεν ταΐζουν μόνο την ψυχή του κοινού ή τη ματαιοδοξία τους ή ό,τι άλλο κλισέ έχει ειπωθεί κατά καιρούς, αλλά και τις οικογένειές τους. Αρα τίθεται και γι’ αυτούς ζήτημα βιοπορισμού. Αυτό το διάστημα ο κόσμος δεν ξέρει ότι πολλοί καλλιτέχνες είναι στα συσσίτια του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ). Η ανατροπή που συντελείται τώρα ελπίζω να βοηθήσει ώστε να μην αντιμετωπίζονται στο εξής οι καλλιτέχνες ως περιπτώσεις υπερφιλόδοξων νάρκισσων, που θα κάνουν τα πάντα για να πάνε μπροστά, αλλά ως χώρος με επαγγελματίες, οι οποίοι δουλεύουν σκληρά, συχνά υποαμειβόμενοι.
Πώς ευθύνεται η κυβέρνηση για τον προσωπικό κατήφορο κάποιων;
Ευθύνεται για την πολιτική επιλογή διορισμού αυτών των «κάποιων» στο τιμόνι του Εθνικού Θεάτρου, με παράλληλη ακύρωση της προϋπάρχουσας διαδικασίας πλήρωσης της θέσης με προκήρυξη. Υπάρχουν και η πολιτική κάλυψη και η αδράνεια ως προς τις καταγγελίες επί εικοσαημέρου από το ΥΠΠΟΑ. Η πολιτική ευθύνη, λοιπόν, είναι όλη της κυρίας Μενδώνη, που από καιρό είναι απονομιμοποιημένη στα μάτια της πλειονότητας του κόσμου του πολιτισμού, τον οποίο υποτίθεται ότι υπηρετεί. Κατά τη γνώμη μου, όφειλε να έχει παραιτηθεί.
Στο τραγούδι ο «πόλεμος» της μαρκίζας, οι προτεραιότητες στην πίστα, οι αγαπημένοι των δισκογραφικών εταιριών κ.λπ. είναι παρόμοιες καταστάσεις με το θέατρο και την υποκριτική. Γιατί οι τραγουδιστές και οι μουσικοί παραμένουν σιωπηλοί μπροστά σε όλο αυτό;
Ο χώρος του τραγουδιού και της μουσικής έχει κοινά στοιχεία με εκείνον του θεάτρου, αλλά δεν ταυτίζονται. Επαγγελματικός ανταγωνισμός υπάρχει, αλλά στη μουσική μιλάμε περισσότερο για μονάδες και λιγότερο για σύνολα, όπως ισχύει στο θέατρο. Ο τραγουδοποιός, ο στιχουργός, ο μουσικός ανήκουν σε ένα σύνολο, αλλά μεγάλο μέρος της δουλειάς τους συνιστά ατομική προσπάθεια. Και εδώ, επειδή ο χώρος είναι δεδομένος και όλοι γνωριζόμαστε μεταξύ μας, έχουν υπάρξει κατά καιρούς «ομάδες επιρροής».
Στον δικό σου καλλιτεχνικό δρόμο μπήκαν τέτοια εμπόδια;
Δεν θα πω «εγώ είχα τον χαρακτήρα και δεν επέτρεψα να μου συμβούν», αλλά θα πω ότι δεν μου συνέβησαν εν μέρει από τύχη και εν μέρει γιατί δεν επιδίωξα να ανήκω κάπου, οπουδήποτε, προκειμένου να έχει η δουλειά μου καλύτερη αντιμετώπιση. Επέλεξα να προσπαθήσω με τις δικές μου δυνάμεις.
Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει τόσο στο ζήτημα «Κουφοντίνας», τη στιγμή που του κάνει ζημιά όλο αυτό;
Ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει στο ζήτημα του κράτους δικαίου, που προϋποθέτει ισονομία και σεβασμό των δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων εξίσου, ώστε να μην αρχίσουμε κάποια στιγμή να ζούμε σε καθεστώς «εξαιρέσεων». Η δημοκρατία δεν εκδικείται και το κράτος δικαίου επίσης. Ο Κουφοντίνας είναι καταδικασμένος τρομοκράτης και εκτίει την ποινή του, όπως οι νόμοι ορίζουν. Τα δικαιώματά του ωστόσο, στο πλαίσιο της έκτισης της ποινής του, οφείλουν να γίνονται σεβαστά. Στην προκειμένη περίπτωση, η επιστροφή του στις Φυλακές Κορυδαλλού, όπου βρισκόταν αρχικά και όπως ο νόμος -που θεσπίστηκε επί Ν.Δ.- προβλέπει.
Κορωνοϊός: Ο κόσμος έχει κουραστεί και τα μέτρα μάλλον έχουν εξαντληθεί. Τι λες για όλα αυτά;
Ο κόσμος έχει εξαντληθεί αλλά όχι και τα μέτρα. Γιατί έως τώρα η κυβέρνηση ένα μέτρο έχει λάβει μόνο, την καραντίνα. Γιατί επέλεξε συνειδητά να μην ενισχύσει το ΕΣΥ, να μην αυξήσει τα δρομολόγια των μέσων μαζικής μεταφοράς, να μην «απλώσει» τις σχολικές τάξεις με περισσότερους δασκάλους και πιο πολλές αίθουσες, να μη συνταγογραφήσει τεστ και χειρουργικές μάσκες, να μην κάνει έναν αξιοκρατικά προτεραιοποιημένο συστηματικό εμβολιασμό. Δυστυχώς, το lockdown από μόνο του δεν αρκεί για να αντιμετωπίσει την πανδημία. Η κυβέρνηση της Ν.Δ. απέτυχε πολλαπλά στη διαχείριση της πανδημίας. Δεν αναχαίτισε τα κρούσματα, εξάντλησε οικονομικά και ψυχολογικά την κοινωνία και είναι υπεύθυνη για την τεράστια οικονομική κρίση που έρχεται.
Εμβόλιο θα κάνεις;
Οταν έρθει η σειρά μου, βεβαίως, και όχι νωρίτερα και εκτός σειράς, όπως κάνουν άλλοι.
Πώς μπορούν να συγκεραστούν όλες αυτές οι ομάδες που δρουν εντός του ΣΥΡΙΖΑ;
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κόμμα πολυσυλλεκτικό και δημοκρατικό, ένα κόμμα της Αριστεράς που δεν αυτολογοκρίνεται. Οι τάσεις, επίσης, υπήρχαν πάντα στον ΣΥΡΙΖΑ. Εξάλλου, κανένα κόμμα δεν είναι χωρίς αποχρώσεις στη δημοκρατία. Για μένα «οι τάσεις είναι προτάσεις». Η σύνθεση, η ζύμωση είναι συστατικά στοιχεία ενός δημοκρατικού κόμματος κι αυτό ακριβώς συμβαίνει στον ΣΥΡΙΖΑ.
Εσύ πώς νιώθεις σχεδόν δύο χρόνια μέσα στη Βουλή; Τι σε ενοχλεί και τι σε συνεπαίρνει στο Κοινοβούλιο;
Η θητεία μου στο ελληνικό Κοινοβούλιο είναι ό,τι πιο σημαντικό έχω κάνει έως τώρα. Με συνεπαίρνει η πολιτική συζήτηση, με ενοχλεί η έλλειψή της, και μάλιστα με προφάσεις. Και εξηγούμαι: Ολο το διάστημα των lockdowns, με διάφορες δικαιολογίες, η Ν.Δ. περιόρισε τη λειτουργία του Κοινοβουλίου στα απολύτως απαραίτητα, ιδιαίτερα στο θέμα της κοινοβουλευτικής συμμετοχής στα νομοσχέδια που έρχονται προς ψήφιση και στις εργασίες των Επιτροπών. Ωστόσο τα νομοσχέδια καθαυτά δεν τα περιόρισε μόνο σε θέματα που άπτονταν του κορωνοϊού – τουναντίον. Επιδίωξε και στο Κοινοβούλιο να «κάνει την κρίση ευκαιρία», περνώντας νομοσχέδια που εξυπηρετούν συγκεκριμένες προεκλογικές δεσμεύσεις της με τη μικρότερη δυνατή κοινωνική κατακραυγή και την πολιτική αντίδραση λόγω καραντίνας. Προσπαθήσαμε και προσπαθούμε να καταδείξουμε αυτή τη θεσμική και πολιτική παρέκκλιση.
Μιλάς συχνά στα social media για «τζάκια». Τα βλέπεις να κυριαρχούν;
Σε άλλα κόμματα, και ιδίως στο κυβερνών. Στη Ν.Δ. υπάρχουν ισχυρές οικογένειες που «κληρονομικώ δικαιώματι» τοποθετούν τους απογόνους τους στην πολιτική, χτίζοντας την κληρονομιά του ονόματος και των μηχανισμών σε θέσεις εξουσίας. Τέτοιοι άνθρωποι θεωρούν ότι η αριστεία ταυτίζεται με την αριστοκρατία των χρημάτων και των διασυνδέσεων, και πιστεύουν στη διαιώνισή τους και όχι στην κοινωνική κινητικότητα. Οπότε, ναι, τα «τζάκια» σε κάποιους συντηρητικούς πολιτικούς χώρους κυριαρχούν και αυτό είναι σε βάρος της δημοκρατίας.
Το… διαζύγιο που πήρες από το τραγούδι πως είσαι τόσο σίγουρη ότι είναι οριστικό; Κι αν κάτι πάει στραβά στο κομμάτι της πολιτικής;
Η μουσική είναι οργανική σχέση ζωής και για μένα είναι και τρόπος αποσυμπίεσης, οπότε αυτός ο ομφάλιος λώρος δεν θα κοπεί ποτέ. Αλλά επαγγελματικά η διακοπή ήταν αυτονόητη, για να μπορώ να αντεπεξέλθω χρονικά και να εργαστώ όπως πρέπει, δικαιώνοντας έτσι και όσους με ψήφισαν. Πολιτικά δραστήρια και ενεργή ήμουν πάντα, έχει να κάνει και με τον τρόπο που μεγάλωσα. Πρόκειται, επομένως, για μια ενασχόληση που δεν θα σταματήσει να λειτουργεί ως εσωτερική μου ανάγκη, ό,τι και αν συμβεί στο μέλλον στον πολιτικό στίβο.
Δεν σου λείπουν το χειροκρότημα, η αυτοπεποίθηση της πίστας και η ένταση της νύχτας;
Οχι, δεν μου λείπουν και δεν το λέω καθόλου εγωιστικά. Απολαμβάνω να γράφω τραγούδια και μουσική, όσο απολάμβανα και να τα τραγουδάω ζωντανά. Η επαφή με τον κόσμο είναι μαγική, αλλά αυτή δεν την έχασα, γιατί εξακολουθώ να ασκώ ένα λειτούργημα που απευθύνεται στους ανθρώπους και βασίζεται στην επικοινωνία και την ενσυναίσθηση.
Πώς περνάς τις καραντίνες; Εχεις αδυνατίσει αρκετά. Γυμνάζεσαι;
Περνάω τις καραντίνες προσπαθώντας να παρακολουθήσω το κοινοβουλευτικό έργο και να συμμετέχω σε αυτό, παρά τις πολλαπλές απαγορεύσεις και τους περιορισμούς. Παράλληλα, σπουδάζω Δημόσια Διοίκηση στο ΕΑΠ. Δεν είμαι ιδιαίτερα φίλη της γυμναστικής, αλλά πάντα ακολουθούσα -και τώρα ακόμα περισσότερο- πρόγραμμα ισορροπημένης διατροφής.
Εχεις νιώσει ψυχολογική πίεση αυτό το διάστημα, όπως πολλοί άλλοι;
Ναι, αλλά για διαφορετικούς λόγους. Οι περισσότεροι συμπολίτες μας περνούν δύσκολα οικονομικά, οικογενειακά. Οι ενδοοικογενειακές εντάσεις αυξάνονται και/ή τα παιδιά και οι νέοι που είναι σπίτι δοκιμάζονται στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, σε μια νέα γι’ αυτά και προβληματική συνθήκη κ.λπ. Εμένα, επίσης, με ενοχλεί ο εγκλεισμός, αλλά ο βασικός δικός μου προβληματισμός είναι ότι χάνεται χρόνος. Χάνεται χρόνος στην αντιμετώπιση της πανδημίας, στην οικονομία, στην εξωτερική πολιτική.
Τι θα έλεγες στον Αλέξη Τσίπρα και τι στον Κυριάκο Μητσοτάκη εάν είχατε τετ α τετ;
Στον πρόεδρο θα έλεγα να προχωρήσει και ότι τον στηρίζουμε όλοι. Στον Κυριάκο Μητσοτάκη θα έλεγα μια κουβέντα που θυμάμαι από τη γιαγιά μου τη Μικρασιάτισσα. Μου μιλούσε για τον πραγματικό χαρακτήρα των ανθρώπων, ο οποίος φαίνεται όταν αυτοί είναι «στ’ άλογο καβάλα». Ή αλλιώς, «αρχή άνδρα δείκνυσι». Η αλαζονεία ήταν -και είναι- πάντα κακός σύμβουλος της εξουσίας.