Συμπληρώνονται φέτος 190 χρόνια από τότε που η Αθήνα έγινε Πρωτεύουσα και Βασιλική Καθέδρα και από τότε που ιδρύθηκε ο Δήμος Αθηναίων (1834-2024). Ο «Σύλλογος των Αθηναίων» επιθυμώντας να γιορτάσει το γεγονός παρουσιάζει την έκδοση του Ελευθερίου Γ. Σκιαδά με τίτλο «Αθηναϊκή Μετοικεσία: Το έθιμο της ομαδικής μετακόμισης κάθε 1η Σεπτεμβρίου και το real estate από τα χρόνια του βασιλιά Όθωνα».
Ο έμπειρος και πολυγραφέστατος δημοσιογράφος και δεινός Αθηναιογράφος, έχοντας παρουσιάσει δεκάδες μελέτες και εκδόσεις, οι περισσότερες με επίκεντρο την Αθήνα, επίλεξε έναν πρωτοποριακό τρόπο για να παρουσιάσει τη γέννηση και την εξέλιξη της νέας πρωτεύουσας. Εξετάζοντας μία πτυχή της που είναι η κατοικία, το σπίτι, η αυλή και η αξία της γης, στοιχεία λίαν επίκαιρα και στην εποχή μας αφού αποκαλύπτει τους μηχανισμούς του λεγόμενου real estate. Πτυχές άγνωστες οι οποίες φέρνουν στο φως τον τρόπο που αντέδρασε η ελληνική κοινωνία δημιουργώντας ένα μοναδικό έθιμο.
Μία μαζική ετήσια γιορτή, που μεταμόρφωνε την πόλη κάθε 1η Σεπτεμβρίου. Η Αθήνα, η ελληνική πρωτεύουσα μετατρεπόταν σε ένα απέραντο θέατρο, με κάρα, αμάξια και πεζούς να μεταφέρουν οικοσκευές, κατοικίδια, και όνειρα από γειτονιά σε γειτονιά. Μοναδικές ιστορίες, γραφικότητα, ανθρωπιά και ζωντάνια. Μια ξεχασμένη αλλά συναρπαστική πτυχή της ιστορίας της Αθήνας, ταξιδεύει τον αναγνώστη στα γραφικά σοκάκια, στις παραδόσεις και τη ζωή της πόλης, τόσο πριν όσο και μετά την μετατροπή της σε μεγαλούπολη.
Ξεναγοί στο όμορφο αυτό ταξίδι δεκάδες γνωστοί άνθρωποι του πνεύματος όπως οι Γρηγόριος Ξενόπουλος, Κωστής Παλαμάς, Στρατής Μυριβήλης, Παύλος Νιρβάνας, Γεώργιος Δροσίνης, Σωτήρης Σκίπης, Δημήτρης Ψαθάς και πολλοί ακόμη. Παρουσιάζοντας, σχολιάζοντας, σατιρίζοντας και παράγοντας λογοτεχνικά, λαογραφικά και ιστορικά κείμενα, ζωντανεύουν την εποχή κατά την οποία η μετοίκηση δεν ήταν μόνον ανάγκη, αλλά και κοινωνικό γεγονός. Η σπιτονοικοκυρά, ο μικρόκοσμος της αυλής και της γειτονιάς, τα μέσα μεταφοράς, η καθημερινότητα και οι ειδικές συνθήκες που επικράτησαν όταν η Αθήνα έγινε πρωτεύουσα και συνδέθηκε με τα ζητήματα εκμετάλλευσης της γης.
Το έθιμο της ομαδικής μετοικεσίας ήταν γέννημα της ανάγκης και προβάλει το διαχρονικό ζήτημα της στέγης, το οποίο μέσω πλήθους θεσμικών εξελίξεων (υποθηκοφυλακεία, ενοικιοστάσιο κ.ά.) έφθασε να μας απασχολεί με άλλη μορφή αλλά με το ίδιο περιεχόμενο μέχρι σήμερα. Ο αναγνώστης θα ανακαλύψει την Αθήνα που δεν γνώρισε, με τρόπο τεκμηριωμένο, προσιτό και συναρπαστικό, ο οποίος φωτίζει τις κοινωνικο-οικονομικές και πολιτιστικές διαστάσεις του φαινομένου της «Αθηναϊκής Μετοικεσίας». Η έκδοση που παρουσιάζεται δεν είναι μόνο μια πύλη στο παρελθόν, αλλά και πηγή έμπνευσης για μελλοντικές έρευνες.
Τέλος, ευρηματικός είναι ο τρόπος παράθεσης των πρωτότυπων τεκμηρίων που συνοδεύουν την έκδοση, περίπου εκατό κειμένων (χρονογραφήματα, ποιήματα, άρθρα κ.ά.), τα οποία προσφέρονται μέσω Qr-code.
Την έκδοση θα παρουσιάσουν στο Εντευκτήριο του «Συλλόγου των Αθηναίων» (Κέκροπος 10 Πλάκα), ο δημοσιογράφος – αθηναιογράφος Νίκος Βατόπουλος και ο Ομότιμος Καθηγητής του ΕΜΠ Μάνος Μπίρης, την Τρίτη, 17 Δεκεμβρίου 2024 και ώρα 19:00.