Καταθέσεις «φωτιά» από οδηγούς φορτηγών που γλίτωσαν! «Οι ναυτικοί ήταν τρομοκρατημένοι! Μόνοι μας πήραμε σωσίβια»
- Aπό τον
Βασίλη Τζήμτσο
Συγκλονιστικές είναι οι μαρτυρίες των επιβατών του επιβατηγού – οχηματαγωγού πλοίου «Norman Atlantic», στο οποίο βρήκαν φρικτό θάνατο 12 επιβάτες και αγνοούνται ακόμα και σήμερα 18 επιβαίνοντες, μετά τη μοιραία φωτιά που προκλήθηκε στα γκαράζ του καραβιού στις 28 Δεκεμβρίου 2014 ενώ έπλεε στην Αδριατική.
Ο οδηγός νταλίκας Δημήτρης Φωκάς σόκαρε καταθέτοντας στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πειραιά, όπου δικάζονται συνολικά 11 κατηγορούμενοι, μεταξύ των οποίων ο διευθύνων σύμβουλος και πρόεδρος της ακτοπλοϊκής εταιρίας ΑΝΕΚ, ο υποπλοίαρχος, ο αρχιφροντιστής, ο μαθητευόμενος ηλεκτρολόγος του πλοίου, ένας ναύκληρος και ναύτες, οι οποίοι συμμετείχαν στην έχμαση (στερέωση, ασφάλιση) του φορτίου. «Έβλεπα πτώματα να πέφτουν στη θάλασσα. Κατεβαίνοντας η βάρκα άρχισε και χτύπαγε πάνω στο καράβι. Μη ξέροντας τι να κάνω, ανεβαίνω στη γέφυρα, η οποία ήταν κλειδωμένη. Ήταν μέσα οι αξιωματικοί. Είχαν κλειδωθεί μέσα! Ένα καράβι ακυβέρνητο χωρίς φώτα, χωρίς τίποτα».
Ο μάρτυρας κατήγγειλε, όπως και άλλοι επιβάτες του πλοίου, πως το πλήρωμα δεν τους βοήθησε στην επιχείρηση εγκατάλειψης του πλοίου μετά την πυρκαγιά.
Αντίθετα, κάποιοι ναυτικοί ήταν τρομοκρατημένοι. Η κατάθεσή του κόβει την ανάσα: «Πάνω στο ελικοδρόμιο υπήρχαν βοηθοί στο γκαράζ με φόρμα της ΑΝΕΚ. Ηταν πεσμένοι κάτω. Τους ρωτάω “τι κάνετε εδώ πέρα;” και εκείνοι μου απαντούν “περιμένουμε να σωθούμε”».
Μεταξύ άλλων, κατήγγειλε πως ο Έλληνας ύπαρχος του πλοίου τού είπε: «Τα λαμπάκια με τα φωτάκια στα σωσίβια να τα κρατάτε στεγνά γιατί μπορούμε να πέσουμε στη θάλασσα και να μη σε βρουν ποτέ, αν ζήσεις».
Στριμωγμένες νταλίκες
Ο Δημήτρης Φωκάς επισήμανε, επίσης, πως τα φορτηγά ήταν πολύ κοντά το ένα στο άλλο και δεν θα μπορούσε να μπει άγημα από μέλη του πληρώματος για να σβήσει τη φωτιά.
Όσον αφορά τα φορτωμένα οχήματα που ήταν το ένα δίπλα στο άλλο, ο μάρτυρας έδωσε τη δική του εξήγηση: «Ήταν το μοναδικό καράβι με ταξίδι στις 27 Δεκεμβρίου. Κάποιος κόσμος ήθελε να πάει διακοπές. Νομίζω φόρτωσαν περισσότερα φορτηγά».
Ως προς τις συνθήκες πανικού κατά την επιχείρηση εγκατάλειψης του πλοίου, ο μάρτυρας περιέγραψε: «Στη λέμβο δεν υπήρχε κανένας ναυτικός ή αν υπήρχε, δεν φορούσαν τα ειδικά διακριτικά. Έβλεπα να μπαίνουν άνθρωποι σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Δεν μπήκα στη βάρκα γιατί δεν ένιωθα ασφαλής, καθώς δεν έβλεπα κάποιον με διακριτικό. Σωσίβιο πήρα μόνος μου. Λόγω δύναμης υπήρχαν άνθρωποι που ήθελαν να μπουν πρώτοι στο ελικόπτερο. Να περάσουν πρώτοι πριν από ένα γεροντάκι, ένα παιδί, μια γυναίκα».
Στη δίκη κατέθεσε και δεύτερος οδηγός νταλίκας, ο Αλέξανδρος Κάκιος, ο οποίος αναφέρθηκε στα προβλήματα με το ηλεκτρικό ρεύμα που υπήρχαν στο γκαράζ του πλοίου ως προς την τροφοδοσία με ρεύμα των φορτηγών – ψυγείων.«Δώσανε ρεύμα, μπήκε στην πρίζα, αλλά είχε προβλήματα. Αλλάξαμε τέσσερις φορές παροχή ρεύματος» ανέφερε, ενώ σε άλλο σημείο της κατάθεσής του συμπλήρωσε: «Ταξιδεύω 23 χρόνια με καράβια. Το καλώδιο στα ελληνικά πλοία είναι πολύ χοντρό. Σε εκείνο το καράβι και σε άλλο ιταλικό, τα καλώδια είναι πολύ λεπτά, με αποτέλεσμα να υπερθερμαίνονται». Υπενθυμίζεται πως η φωτιά εκδηλώθηκε σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις στο γκαράζ του πλοίου.
Οι συνθήκες και στους εσωτερικούς χώρους του «Norman Atlantic», σύμφωνα με τον κύριο Κάκιο, ήταν άθλιες. «Είχαμε καμπίνα, αλλά, επειδή τα καράβια αυτά με τους Ιταλούς είναι βρόμικα και έχουν κοριούς, κατέβηκα στο φορτηγό. Όμως, έκανε πολύ κρύο και κοιμήθηκα με τα ρούχα στην καμπίνα. Πήγα με δύο συναδέλφους στο γκαράζ. Ο ένας είναι σήμερα αγνοούμενος. Κατεβήκαμε γύρω στις 2 το βράδυ, μία ώρα αφότου είχε φύγει από την Ηγουμενίτσα. Είχαν βάλει τα αυτοκίνητα πολύ κοντά. Στο αμάξι μου άνοιγε τελείως η πόρτα γιατί κατέληγε στον διάδρομο του γκαράζ. Οι άλλοι δύο πήγαν στα φορτηγά περνώντας κάτω από τα οχήματα. Όποιος ήθελε πήγαινε (σ.σ.: σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, απαγορεύεται η ύπαρξη επιβατών στο γκαράζ, ενώ το πλοίο είναι εν πλω). Ήταν κοινό μυστικό ότι οι οδηγοί κοιμούνται στα αυτοκίνητα».
Ως προς το τι συνέβη μετά τη φωτιά, ο δεύτερος οδηγός νταλίκας περιέγραψε με ανατριχιαστικό τρόπο: «Όταν ξέσπασε η φωτιά, βγήκα έξω στο κατάστρωμα. Δεν μας ενημέρωσε κανείς από το πλήρωμα. Όταν μαζεύτηκε ο κόσμος, άρχισαν να σπρώχνονται. Γινόταν ένα αλαλούμ. Σωσίβιο πήραμε μόνοι μας πολύ μετά».
Σε ερώτηση του συνηγόρου της πολιτικής αγωγής που εκπροσωπεί διασωθέντες του πλοίου Σπύρου Βλάσση αν είδε υπαλλήλους εταιρίας σεκιούριτι που έπρεπε να προσλάβει η ΑΝΕΚ για τον έλεγχο επιβίβασης μεταναστών ως λαθρεπιβατών, ο μάρτυρας είπε πως δεν είδε σεκιουριτάδες.
Ανυπαρξία
Στο ίδιο μήκος κύματος κατέθεσε και τρίτος οδηγός φορτηγού, ο Βασίλειος Νάνος, ο οποίος αναφέρθηκε τόσο στην έχμαση των οχημάτων στο γκαράζ το ένα δίπλα στο άλλο όσο και στην ανυπαρξία μελών πληρώματος στην επιχείρηση εγκατάλειψης του πλοίου. «Κάποιος από τους οδηγούς που ήταν μέσα στο γκαράζ την ώρα της φωτιάς προσπάθησε να βγει μπροστά από το αυτοκίνητο. Έπεσε στο πάτωμα, κάηκε και πήδηξε στη θάλασσα. Σε όλα τα καράβια μπορούσες να περάσεις πλάγια. Σε αυτό το καράβι με τίποτα. Ήμουν στην καμπίνα και ο καπνός ήταν μέσα. Είδα τις φλόγες και βγήκα στο ντεκ (σ.σ.: κατάστρωμα). Δεν υπήρχε πλήρωμα, κανένας ναυτικός. Ούτε κατάσβεση ούτε σειρήνα ούτε τίποτα. Σας το λέω κατηγορηματικά, πλήρωμα δεν είδα. Γίνονταν πολλές εκρήξεις και άνθρωποι πήδαγαν στη θάλασσα. Έπρεπε να φύγουμε για να μη γίνει “Τιτανικός”. Κάποιοι συνάδελφοι κατέβασαν τη βάρκα. Δεν υπήρχε κανείς από το πλήρωμα. Τρεις Ιταλοί ναύτες και ένας Έλληνας μάγειρας ήταν στη βάρκα. Οι τρεις ναύτες, οι Ιταλοί, έβαλαν μπροστά τη μηχανή και φύγαμε» κατέθεσε χαρακτηριστικά.
Όσα είπε μέλος του πληρώματος για τα μοιραία γεγονότα
Τη δική του εκδοχή για τα δραματικά γεγονότα έδωσε το μέλος του πληρώματος Αναστάσιος Αβραμάς.
«Πήγα και βοήθησα στα σωσίβια. Μοιράσαμε σωσίβια. Ήμουν και εγώ εκεί» ανέφερε.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Φορούσατε διακριτικά;
ΝΑΥΤΙΚΟΣ: Οχι
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κανείς δεν μπορούσε να καταλάβει ότι είστε μέλος του πληρώματος.
Ο μάρτυρας ρωτήθηκε ως προς το θέμα ασυνεννοησίας ανάμεσα στο ελληνικό και το ιταλικό πλήρωμα του πλοίου. Υπενθυμίζεται πως το πλοίο ήταν ιταλικό και είχε ναυλωθεί από την ΑΝΕΚ.Ο Έλληνας ναυτικός έριξε το μπαλάκι της ασυνεννοησίας στο ιταλικό πλήρωμα: «Στα αγγλικά γινόταν η συνεννόηση. Εμείς ξέραμε αγγλικά. Το θέμα είναι να ξέρουν και οι άλλοι».
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δεν ξέρανε; Οι αξιωματικοί ξέρανε. Για το υπόλοιπο πλήρωμα, εντάξει.
Ως προς την επιχείρηση διάσωσης, ο Αναστάσιος Αβραμάς περιέγραψε: «Ξυπνήσαμε με το alarm που χτύπησε στις καμπίνες μας. Πριν κάνεις… κανονικά θα έπρεπε… Δεν μας ειδοποίησε κάνεις (σ.σ.: για τις ευθύνες του ιταλικού πληρώματος και του Ιταλού πλοιάρχου του “Norman Atlantic” η υπόθεση έχει διαχωριστεί και εκδικάζεται σε ιταλικό δικαστήριο).
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Δεν υπήρχε κάποιος να καθοδηγεί τους επιβάτες;
ΝΑΥΤΙΚΟΣ: Τους δίναμε σωσίβια.
Αυτό που μπορούσαμε να κάνουμε το κάναμε. Δεν μπορούσαμε να κάνουμε κάτι άλλο.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Σας έδωσε οδηγίες ο καπετάνιος;
ΝΑΥΤΙΚΟΣ: Όχι ο καπετάνιος, ο ύπαρχος. Εγώ τον είδα ύστερα από ώρα στο κατάστρωμα 7, που μας ρώτησε αν είμαστε καλά.
ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Σας είπε κάτι άλλο, να κάνετε κάτι;
ΝΑΥΤΙΚΟΣ: Όχι.
ΠΡΩΤΟΔΙΚΗΣ: Υπήρξε συνεννόηση με τους επιβάτες εκείνη τη στιγμή;
ΝΑΥΤΙΚΟΣ: Οι Έλληνες μπορούσαν, οι Ιταλοί θα σας γελάσω.
Εμείς κάναμε την εκκένωση από 6 και 7 ντεκ. Αυτοί που έφυγαν με τη λέμβο δεν τους είδα εγώ (σ.σ.: είχε καταθέσει μάρτυρας νωρίτερα πως στη βάρκα, εκτός από τους επιβάτες, βρίσκονταν τρεις Ιταλοί και ένας Έλληνας μέλη του πληρώματος).
ΠΡΩΤΟΔΙΚΗΣ: Υπάρχουν μαρτυρίες ότι δεν υπήρχε κανείς και προσπαθούσαν να γλιτώσουν γιατί καίγονταν. Εσείς, από την άλλη, μας περιγράφετε άλλο πράγμα, ότι λειτουργήσατε άρτια…
ΝΑΥΤΙΚΟΣ: Δεν είπα αυτό.
Ο ναυτικός έριξε το μπαλάκι των ευθυνών στον Ιταλό πλοίαρχο και στο ιταλικό πλήρωμα, υποστηρίζοντας πως ήταν υπεύθυνο ως πλήρωμα πυρασφάλειας, αλλά και στα σωστικά μέσα.
Το ελληνικό πλήρωμα θα βοηθούσε στη συνεννόηση στη φόρτωση.
«Ολα τα αγήματα και ομάδες εργασίας ήταν από το ιταλικό πλήρωμα. Βοηθητικός ήταν ο ρόλος του ελληνικού πληρώματος» ανέφερε.
Μετά την ολοκλήρωση των καταθέσεων των μαρτύρων του κατηγορητηρίου, η δίκη συνεχίζεται στις 12 Νοεμβρίου με την ανάγνωση των εγγράφων της δικογραφίας και τις τοποθετήσεις των συνηγόρων υπεράσπισης των κατηγορουμένων και της πολιτικής αγωγής των συγγενών θυμάτων και διασωθέντων επιβατών του «Norman Atlantic».