Άντρες που παρενοχλήθηκαν από άλλους άντρες μπαίνουν τώρα κι αυτοί στον… χορό των καταγγελιών, δίνοντας μια νέα διάσταση στο ελληνικό #ΜeΤoo, που φαίνεται πλέον να γιγαντώνεται.
Οι ηθοποιοί Ερρίκος Μηλιάρης, Γιάννης Νιάρρος, Χάρης Τζωρτζάκης και Αλέξανδρος Βάρθης έδωσαν «στεγνά» το όνομα του σκηνοθέτη Κώστα Ζάπα, ισχυριζόμενοι ότι προσπάθησε να τους εκμεταλλευτεί σεξουαλικά, με πρόσχημα τον επαγγελματικό του ρόλο.
Όπως ακούγεται, μάλιστα, αυτό είναι μόνο η αρχή, καθώς θα ακολουθήσουν κι άλλες ονομαστικές καταγγελίες για παρενοχλήσεις από γνωστούς gay σκηνοθέτες, με τους τελευταίους να τρέμουν ήδη από τον φόβο τους ότι τώρα που έγινε η αρχή θα βγουν και τα δικά τους… άπλυτα στη φόρα!
Το νέο σκάνδαλο σεξουαλικής παρενόχλησης είδε το φως της δημοσιότητας το πρωί του Σαββάτου μέσα από μια ανάρτηση που έκανε στο facebook o ηθοποιός Ερρίκος Μηλιάρης. «Στο τέλος του πρώτου έτους της σχολής μου (σε ηλικία, δηλαδή, 19 χρόνων) πέρασα από casting για μια κινηματογραφική ταινία, στην οποία ο σκηνοθέτης παρουσιαζόταν ως εγγυητής διεθνούς επιτυχίας, παρουσιάζοντας μια ομάδα συνεργατών που πράγματι ήταν μεγάλου βεληνεκούς, και λέγοντας πως η ταινία ήταν ήδη σίγουρο πως θα πάει Κάννες και ελπίζουμε και Οσκαρ και διάφορα τέτοια. Αφού τα είπε αυτά στο πρώτο δοκιμαστικό, μετά μου ζήτησε να κατεβάσω το παντελόνι μου και το εσώρουχό μου (έχοντας κάμερα να καταγράφει το δοκιμαστικό), λέγοντας πως θέλει να δει αν είμαι, ας το πούμε, “ακομπλεξάριστος” σαν ηθοποιός και θαρραλέος και, επίσης, πως -έτσι κι αλλιώς- ο ρόλος ήταν κάπως άγριος, με άγρια ζωή, και χρειάζονται ακραία πράγματα. Στο επόμενο δοκιμαστικό που ζήτησε να με ξαναδεί, έπειτα από πρόβα μιας σκηνής μου ζήτησε να αυνανιστώ μπροστά του, επί τόπου (φυσικά με κάμερα και πάλι ανοιχτή εντός του δοκιμαστικού)» περιέγραψε ο ηθοποιός στο σοκαριστικό του post.
Όπως εξήγησε ο ίδιος στη συνέχεια, επειδή όλα αυτά του φάνηκαν παράξενα, μίλησε με τον υπεύθυνο του πρακτορείου casting, ο οποίος του είπε: «Ερρίκο, προβληματίζομαι γιατί στην ταινία δεν υπάρχει ούτε μία σκηνή γυμνού ή ερωτικού περιεχομένου για να δικαιολογεί αυτά που σου ζητάει!».
Παρά το σοκ που υπέστη ο 19χρονος τότε ηθοποιός, πήγε και σε τρίτο δοκιμαστικό με τον σκηνοθέτη. «Σ’ αυτό μου ζήτησε να σκεφτώ πως είμαι πρεζάκι στην Ομόνοια και πως θέλω λεφτά από έναν τύπο (πλούσιο, ντίλερ, κάτι τέτοιο) για να πάρω τη δόση μου, αλλά πρέπει να τον πείσω με σεξουαλικούς τρόπους να μου τα δώσει. Φυσικά, είπε ότι ο τύπος με τα λεφτά, έτσι, για την πρόβα, είναι ο ίδιος και να κάνω πάνω του τα οποιαδήποτε σεξουαλικά. Κάπου εκεί εγώ το έκοψα και είπα χαρακτηριστικά: “Δεν νομίζω πως αυτό έχει καμία σχέση με την υποκριτική”. Άρχισε να διαφωνεί και να μου λέει για ηθοποιούς σαν τον Πατσίνο, που για να κάνουν ρόλο ομοφυλόφιλου έκαναν στη ζωή τους ομοφυλοφιλικό σεξ και ας μην είναι ομοφυλόφιλοι. Τέλος πάντων, κατέληξε πως εμένα θέλει στην ταινία και πως, αν δεν θέλω να δουλέψω στο “σεξουαλικό κομμάτι” του ρόλου, θα το δεχτεί, αλλά “ό,τι άλλο ζητήσω θα το κάνεις”. Εκεί εγώ σκέφτηκα, δηλαδή, τι να ζητήσει, αν δεν μιλάμε για σεξουαλικό θέμα; Να κάνω πρέζα επειδή ο ρόλος είναι πρεζάκι; Φυσικά αρνήθηκα να είμαι στην ταινία» ανέφερε ο Ερρίκος Μήλιαρης στη μακροσκελή ανάρτησή του, δίχως αρχικά να ονοματίσει τον σκηνοθέτη. Κάτι που έκαναν, ωστόσο, οι Χάρης Τζωρτζάκης και Γιάννης Νιάρρος, σε σχόλιά τους κάτω από την ανάρτηση του συναδέλφου τους. «Ο Κώστας Ζάπας έκανε και σε μένα ακριβώς τα ίδια» έγραψε ο Τζωρτζάκης. «Ο Ερρίκος, ο Χάρης, εγώ και σχεδόν όλα τα αγόρια της γενιάς μας γνωρίζουν την κωμικοτραγική φιγούρα: Κώστα Ζάπα» σημείωσε με τη σειρά του ο Νιάρρος, με τον Ερρίκο να επιβεβαιώνει τελικά κι εκείνος το όνομα του σκηνοθέτη.
Λίγες ώρες αργότερα ακολούθησε κι άλλη καταγγελία εναντίον του Κώστα Ζάπα, τούτη τη φορά από τον ηθοποιό Αλέξανδρο Βάρθη: «Είχα κι εγώ μια ανάλογη εμπειρία, ευτυχώς για εμένα σε πολύ πιο “χαλαρή” εκδοχή, που περιορίστηκε σε ερωτήσεις τύπου “πόσο την έχεις”, “τι χρώμα εσώρουχο φοράς”, “πες μου τα βρόμικα μυστικά της εφηβείας σου” και φυσικά το καλύτερο “πόσο βαθιά μπορείς να φτάσεις για έναν ρόλο”. Μου ζήτησε, εννοείται, να είμαι απόλυτα εχέμυθος και ότι οι ερωτήσεις που μου έκανε ήταν μόνο για τον σκοτεινό ρόλο του πρωταγωνιστή. Στη μέση της κουβέντας σηκώθηκα και έφυγα και δεν τον ξανασυνάντησα ποτέ. Ολα αυτά το μακρινό 2011» τόνισε ο ηθοποιός σε δικό του post στα social media.
«Εύκολος στόχος» δηλώνει ο σκηνοθέτης
Μετά τις καταγγελίες που έγιναν εναντίον του, ο σκηνοθέτης Κώστας Ζάπας επιχείρησε να υπερασπιστεί τον εαυτό του μέσα από το facebook.
«Στις ταινίες μου αναφερόμουν πάντα στη σεξουαλικότητα. Στις ενορμήσεις ζωής και θανάτου στη σεξουαλικότητα. Κατήγγειλα την ενδοοικογενειακή βία, καθώς και τη βία κάθε μορφής. Υπάρχουν σκηνές με γυμνό, αυνανισμό, στύση, βιασμό, σεξ. Όμως πάντα ως καταγγελία ή ως κυνισμό απέναντι στην υποκρισία της κοινωνίας και όχι ως αυτοσκοπό» σχολίασε αρχικά ο σκηνοθέτης.
«Αυτονόητα ένας ηθοποιός θα βρεθεί γυμνός. Αν το θελήσει. Αυτά τα πράγματα δεν επιβάλλονται. Δεν απαγορεύεται να ζητήσεις γυμνό, όταν ορίζεται από το καλλιτεχνικό έργο. Και στις οντισιόν. Δεν απαγορεύεται η ελευθερία της έκφρασης. Είναι κατοχυρωμένη στο Σύνταγμα. Μπορείς να ζητήσεις κάτι από κάποιον. Μπορεί ο άλλος να το αρνηθεί. Δεν επιβάλλεται στον καλλιτέχνη πώς θα πραγματοποιήσει το έργο του. Συμφωνείς ή διαφωνείς» συνέχισε κι έπειτα συνέκρινε την περίπτωσή του με άλλες εμβληματικών σκηνοθετών. «Φανταστείτε τον Παζολίνι να απολογείται γιατί ζήτησε γυμνό για το “Salò”. Ή τον Λαρς φον Τρίερ για τους “Ηλίθιους”, με την περιβόητη σκηνή ομαδικού σεξ. Ισως προσπαθείτε να ορίσετε τι είναι ηθικά σωστό και τι λάθος. Ομως προσωπικά δεν μπορώ να προσφέρω κάποιο αντάλλαγμα, γιατί δεν κατέχω κάποια εξουσία για να την καταχραστώ. Δεν έχω αξίωμα. Δεν είμαι θεσμικός. Δεν είμαι διάσημος. Είμαι ένας εύκολος στόχος».
Ακόμη συμπλήρωσε: «Ουδέποτε έχω πιέσει κανέναν να λειτουργήσει με τρόπο που δεν επιθυμεί και κάθε ηθοποιός είναι σε θέση να αποφασίσει πού θέλει να συμμετέχει και πού όχι. Θλίβομαι για την προσβολή της προσωπικότητάς μου και τη στοχοποίησή μου και υπενθυμίζω στους επικριτές μου ότι υπάρχουν και άλλοι σκηνοθέτες σε ολόκληρο τον κόσμο που ακολουθούν αντίστοιχο τρόπο κινηματογράφησης. Θλίβομαι όμως ακόμα περισσότερο που κανείς δεν σχολίασε τις τοποθετήσεις των ηθοποιών Μηλιάρη και Νιάρρου, που στις αναρτήσεις τους εναντίον μου δηλώνουν: “Ολοι και όλες να δημιουργήσουμε έναν συλλογικό εκφοβισμό. Θα τον κάνει όπως και άλλους του σιναφιού του να φοβηθούν, να μαζευτούν ή και να εξαφανιστούν από τον χώρο”, “Στις δραματικές σχολές μαζί με το απολυτήριο να υπάρξουν λίστες με ονόματα από τέτοιους τύπους”… Πίστευα ότι η εποχή των απαγορευμένων καλλιτεχνών και των μαύρων λιστών είχε παρέλθει».