Αψήφησαν τις αποφάσεις που πήρε η κυβέρνηση γι’ αυτούς, αγνόησαν τα μηνύματα στα κινητά τους τηλέφωνα που τους ενημέρωναν πως έπρεπε να εκκενώσουν άμεσα τον τόπο τους και τις περιοχές όπου είχαν πάει να βοηθήσουν, έμειναν ώρες ολόκληρες ξάγρυπνοι και ήρθαν πρόσωπο με πρόσωπο με την πύρινη λαίλαπα διακινδυνεύοντας την ίδια τους τη ζωή, τις περισσότερες φορές χωρίς να διαθέτουν καν ουσιαστικά μέσα, αλλά μόνο κλαδιά και κουβάδες με νερό.
- Από τη
Γιώτα Φλώρου
Είναι οι ήρωες κάτοικοι και οι εθελοντές που βρέθηκαν στις περιοχές της Ελλάδας στις οποίες μαινόταν η φωτιά, πάλεψαν άνισα, αλλά τελικά δικαιώθηκαν, καθώς κατάφεραν να σώσουν σπίτια και περιουσίες χωρίς βοήθεια από τον κρατικό μηχανισμό.
Χαρακτηριστική περίπτωση είναι ο 47χρονος Νίκος Παπαδημητρίου, ο οποίος κατοικεί στο χωριό Μηλιές της βόρειας Εύβοιας που δοκιμάστηκε τις προηγούμενες ημέρες από τη φωτιά. Χάρη στις δικές του συγκινητικές προσπάθειες και σε αυτές άλλων κατοίκων σώθηκαν από τη φωτιά τα σπίτια, οι αποθήκες, «ακόμα και το τελευταίο κοτέτσι», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο ίδιος στην «Espresso».
«Οταν δόθηκε η εντολή εκκένωσης του χωριού, εγώ είπα ότι θα φύγω τελευταίος. Αν ήταν να πέσω στη φωτιά για να σταματήσει και να σωθεί το χωριό, ειλικρινά θα το έκανα. Οχι, δεν φοβήθηκα! Τι να φοβηθώ; Το επάγγελμά μου είναι αγρότης. Στην οικογένεια έχουμε από τον πατέρα μας, εγώ και τα τρία αδέρφια μου, πέντε τρακτέρ, δύο αγροτικά, τρία αυτοκίνητα και δύο αλωνιστικές μηχανές. Αν τα έχανα όλα αυτά και τις αποθήκες μου, τι θα έκανα μετά; Αυτό που θα μου έμενε ήταν να δέσω μια πέτρα στον λαιμό μου και να πέσω στη θάλασσα!» δήλωσε ο κ. Παπαδημητρίου, με τη φωνή του να σπάει από συγκίνηση.
Οπως περιγράφει, όταν δόθηκε η εντολή εκκένωσης και όλες οι γυναίκες μεταφέρθηκαν σε φίλους, γνωστούς και συγγενείς στην Ιστιαία, πίσω στις Μηλιές έμειναν 20 άντρες έως 45 ετών. Ουσιαστικά, εκείνοι ήταν που έσωσαν το χωριό από την πύρινη λαίλαπα.
Υδροφόρες
«Από μέσα είχαμε τις υδροφόρες στα τρακτέρ, τα ψεκαστικά βυτία και τη συνδρομή της Πυροσβεστικής, αλλά μόνο εκεί που ήταν αναγκαίο. Γιατί, όταν κόβεται το ρεύμα, δεν υπάρχει τροφοδοσία νερού στο πυροσβεστικό. Φτάσαμε στο σημείο να πηγαίνουμε στις δεξαμενές νερού στα κτήματα με τα τρακτέρ που είχαν υδροφόρες, να παίρνουμε νερό και να τροφοδοτούμε στη συνέχεια εμείς τα πυροσβεστικά!» περιγράφει. Οι στιγμές που έζησαν ο ίδιος και οι συγχωριανοί του θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν μόνο με μία λέξη: κόλαση.
«Ημασταν τρεις μέρες γεμάτες άυπνοι. Δεν συζητάμε για μπάνιο. Χωρίς νερό και φαγητό. Δεν υπήρχε χρόνος να σκεφτείς φαγητό και νερό. Νερό πίναμε από τις μάνικες. Η φωνή μου σήμερα άνοιξε. Φωνάζαμε συνέχεια. Ημασταν χωρισμένοι σε τέσσερις ομάδες από πέντε άτομα. Περιμέναμε να περάσει η φωτιά από τη μία ομάδα και μετά αυτή η ομάδα ερχόταν να ενισχύσει τις άλλες. Με τέτοιον συντονισμό και αλληλεγγύη, οι Μηλιές και ο Κρυονερίτης, που είναι 2,5 χιλιόμετρα από εδώ, είναι τα μόνα χωριά που η φωτιά δεν πέρασε από μέσα να κάνει ζημιές. Σώσαμε ακόμα και το τελευταίο κοτέτσι! Η φωτιά είναι σταματημένη στα 100 μέτρα από το χωριό. Βλέπεις ακόμα πεύκα ζωντανά!» περιγράφει ο κ. Παπαδημητρίου.
Ο αγρότης από την Εύβοια χαρακτηρίζει «εγκληματική» την απουσία εναέριων μέσων. «Αν δεν ήταν οι αναζωπυρώσεις στην Αττική την Τετάρτη που έπιασε φωτιά εδώ και έστελναν εναέρια μέσα για δύο ρίψεις μόνο, μετά η Πυροσβεστική με τα οχήματα θα την έσβηνε τη φωτιά» καταγγέλλει.
Σύμφωνα με τον κ. Παπαδημητρίου οι κάτοικοι έχουν υποστεί τεράστιο οικονομικό πλήγμα από τις καταστροφές. Οπως λέει, έχουν καταστραφεί σε ποσοστό 90% οι δενδρώδεις καλλιέργειες, όπως περιβόλια με μήλα, κερασιές, καρυδιές, αχλαδιές, αμπέλια, ροδακινιές και περισσότερες από 900 οικογένειες της βόρειας Εύβοιας που ασχολούνταν με την καλλιέργεια πεύκων και την εξαγωγή ρητίνης έχουν χάσει τη ζωή και τη δουλειά τους, όχι μόνο για τη σεζόν, αλλά για το μέλλον!
«Από αυτές τις οικογένειες κανείς δεν θα πάρει σύνταξη. Ο ένας τόνος στο πεύκο έχει 35 βαρέα ένσημα. Κάθε οικογένεια έβγαζε μίνιμουμ 7-10 τόνους, μάξιμουμ 30-40, αν ήταν μεγάλη οικογένεια με τρία παιδιά. Τώρα, πώς θα ασφαλιστούν; Πώς θα ζήσουν; Με τι εισόδημα;» αναρωτιέται.
Η περασμένη Κυριακή ήταν εφιαλτική για το Πευκί, το οποίο περικυκλώθηκε από τη φωτιά. Αν και ορισμένα σπίτια του χωριού κάηκαν, η κατάσταση ήταν πολύ καλύτερη αργά το βράδυ της Κυριακής. Τα περισσότερα σπίτια παρέμειναν ανέπαφα από τη φωτιά χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες των κατοίκων και των εθελοντών. Ενας από αυτούς που βρέθηκαν εκεί ήταν ένας 19χρονος που κατοικεί σε διπλανό χωριό. Τον κατέγραψε κάμερα του τηλεοπτικού σταθμού Open, που βρέθηκε μόλις λίγα μέτρα από το πύρινο μέτωπο. Γυμνός από τη μέση και πάνω για να αντέξει τη ζέστη της φωτιάς, με το πρόσωπό του κουρασμένο από την υπερπροσπάθεια, ο 19χρονος συγκίνησε το πανελλήνιο όταν εξέφρασε το παράπονο της νεολαίας που νιώθει να μην έχει μέλλον.
«Εχουμε μεγαλώσει εδώ στο χωριό από μικρά παιδιά, θέλουμε να ζήσουμε εδώ, αλλά δεν μας δίνεται η ευκαιρία να ζήσουμε εδώ. Εμείς ασχολούμαστε με τα ξύλα, με αγροτικές δουλειές… Πώς να ζήσουμε; Δεν βλέπετε γύρω; Αυτά τα πράγματα θα ξαναγίνουν έπειτα από 30- 40 χρόνια. Εγώ θα είμαι 60 χρονών! Αναγκαστικά, πρέπει να βρω κάποια άλλη λύση, να φύγω, να πάω στην Αθήνα, κάπου αλλού…» είπε θλιμμένα σε δημοσιογράφο του σταθμού.
Εφιαλτική ήταν η κατάσταση την Κυριακή και στα χωριά Αρτεμίσιο και Γούβες. Μπορεί ορισμένα σπίτια περιφερειακά του χωριού να κάηκαν, ωστόσο ο «πυρήνας» έμεινε αλώβητος χάρη στην έγκαιρη επέμβαση των κατοίκων και των εθελοντών. Λίγο μετά τις 9 το βράδυ το πύρινο μέτωπο περικύκλωσε το χωριό Ελληνικά απειλώντας τα σπίτια. Κάτοικοι και εθελοντικές ομάδες υπερέβαλαν εαυτούς και κατάφεραν να το ανακόψουν. Μάλιστα, μιλώντας στο eviathema.gr, ένας κάτοικος που το σπίτι του λίγο έλειψε να παραδοθεί στις φλόγες ευχαρίστησε την εθελοντική ομάδα Αυλωναρίου που βρισκόταν εκεί και έκανε τα αδύνατα δυνατά να μη φτάσει η φωτιά στο σπίτι του.
Πόσο σημαντική προσφορά ήταν αυτή των κατοίκων που δεν «υπάκουσαν» στο μήνυμα της εκκένωσης καταγράφεται και σε ανάρτηση του δημάρχου Ιστιαίας-Αιδηψού Γιάννη Κοντζιά, ο οποίος έγραψε στα κοινωνικά δίκτυα: «Οι νέοι μας οργανώνονται δυναμικά. Επιχειρούν σε μικροεστίες και απελευθερώνουν δυνάμεις για την κυρίως πυρόσβεση». Και συμπληρώνει: «Σε τούτον εδώ τον τόπο αυτό που δεν έχει όρια είναι ψυχή μας. Μπράβο, παιδιά».
Μένουν πίσω
Σε καθένα από τα χωριά εξελίσσεται μία απίστευτη μάχη των κατοίκων να κρατήσουν τις φλόγες έξω απ’ τις αυλές τους. «Τα χωριά εκκενώνονται. Πίσω όμως μένουν αυτοί που μπορούν να βοηθήσουν και μέχρι σήμερα έχουν προσφέρει τρομερή βοήθεια. Χωρίς αυτούς πολλά χωριά θα είχαν καεί» υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο περιφερειάρχης Φάνης Σπανός και συμπληρώνει ότι «τα χωριά τα σώζουν αυτοί που τα αγαπούν», περιγράφοντας πόσο καθοριστική ήταν η συμβολή των κατοίκων.
Σε ένα άλλο μέτωπο της φωτιάς, στην Αρκαδία, οι κάτοικοι του χωριού Ελαία στη Γορτυνία κατήγγειλαν ότι κανείς δεν ήρθε να τους βοηθήσει και ότι, αν είχαν φύγει από τα σπίτια τους όπως τους ζητήθηκε, τότε οι κόποι μιας ζωής θα είχαν εξαφανιστεί. Οπως είπε ένας κάτοικος στο Arcadiaportal.gr, «στο χωριό δεν ήρθαν ποτέ πυροσβεστικά μέσα. Η φωτιά ήρθε από Νεμούτα, έφτασε στα σπίτια μας, έκαψε δέντρα, έγλειψε τους τοίχους. Η επέμβαση των κατοίκων έσωσε τα σπίτια μας. Δεν είχαμε ούτε μια σταγόνα νερό»!