Ενας χρόνος συμπληρώνεται σήμερα από την τραγωδία των Τεμπών που βύθισε στο πένθος όλη την Ελλάδα, όταν συγκρούστηκαν τα τρένα και τρία βαγόνια βάφτηκαν με αίμα κυρίως νέων ανθρώπων που δεν έφτασαν ποτέ στον προορισμό τους, σπέρνοντας τη θλίψη στις οικογένειές τους.
Μετά τις τραγωδίες με το πλοίο «Εξπρές Σάμινα» το 2000 με τους 80 νεκρούς, τις φωτιές στην Ηλεία το 2007 με τους 84 νεκρούς και το Μάτι το 2018 με τους 102 νεκρούς, ακόμα μια εθνική τραγωδία ήρθε να στοιχειώσει την ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους, αναδεικνύοντας τις εγκληματικές ευθύνες όσων μας κυβερνούν, καθώς τα τρένα ταξίδευαν δίχως επαρκή συστήματα ασφαλείας.
Μάταια οι εργαζόμενοι στον ΟΣΕ εξέπεμπαν επί μήνες σήμα κινδύνου για τις ελλείψεις στα συστήματα ασφαλείας. Ο τότε υπουργός Μεταφορών Κώστας Αχ. Καραμανλής διαβεβαίωνε από το βήμα της Βουλής ότι τα τρένα είναι ασφαλή,
για να διαψευστεί με τον πιο τραγικό τρόπο λίγες εβδομάδες μετά, το μοιραίο βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου 2023, όταν ένας άπειρος 59χρονος σταθμάρχης, πρώην αχθοφόρος που είχε μετακινηθεί από άλλη υπηρεσία του Δημοσίου, χάραξε την τροχιά σύγκρουσης της επιβατικής
αμαξοστοιχίας που κατευθυνόταν από τη Λάρισα προς τη Θεσσαλονίκη, ενώ την ίδια ώρα στην ίδια σιδηροδρομική γραμμή κατέβαινε από τη Θεσσαλονίκη εμπορική αμαξοστοιχία που μετέφερε μια ωρολογιακή «βόμβα», τον εύφλεκτο διαλύτη ξυλόλιο, που προκάλεσε έκρηξη και φωτιά, με αποτέλεσμα κάποιοι από τους επιβάτες να απανθρακωθούν. Μέχρι σήμερα δεν έχουν βρεθεί ανθρώπινα μέλη της 57ης νεκρής, της 23χρονης φοιτήτριας της Αρχιτεκτονικής του ΑΠΘ Εριέττας Μόλχο.
«Κάηκαν ζωντανοί»
«Κάποια από τα θύματα θα είχαν γλιτώσει, αλλά κάηκαν ζωντανά. Κάποιες οικογένειες δεν θα βρίσκονταν σε αυτή τη θέση. Τα επίσημα πορίσματα δεν μας καλύπτουν» τόνισε σε δηλώσεις του, προχθές, ο Βάιος Βλάχος που έχασε τον αδελφό του, στη συνέντευξη που παραχώρησαν με τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την τραγωδία συγγενείς θυμάτων, επιζώντες και οι πραγματογνώμονες που έχουν ορίσει για τη διερεύνηση των συνθηκών και αιτιών θανάτου των δικών τους ανθρώπων.
Οι συγγενείς καταγγέλλουν τους αρμόδιους για συγκάλυψη των ευθυνών με το μπάζωμα στον τόπο του δυστυχήματος, με αποτέλεσμα να μη διερευνηθεί η ύπαρξη του εύφλεκτου ξυλολίου που εντόπισαν οι πραγματογνώμονες των συγγενών κατά τις δικές τους έρευνες. Μάλιστα, επεσήμαναν πως πολλούς μήνες μετά την τραγωδία, τον περασμένο Μάιο και Νοέμβριο, βρέθηκαν, κατά τις δικές τους έρευνες, ανθρώπινα μέλη που δεν είχαν εντοπιστεί το προηγούμενο διάστημα από τις αρμόδιες Αρχές.
«Θέλουμε να μάθουμε τι συνέβη, για ποιο λόγο δολοφονήθηκαν 57 άτομα, και έναν χρόνο αργότερα υπάρχουν ακόμη ερωτήματα. Εγινε μπάζωμα του χώρου, σχεδόν μια εβδομάδα μετά το δυστύχημα. Υπήρχαν ακόμη ανθρώπινα υπολείμματα, αλλά είχαν καταστραφεί ήδη στοιχεία. Θα είμαστε ο περίγελος της Ευρώπης για τον τρόπο που διερευνήθηκε αυτό το δυστύχημα» τόνισε ο κ. Βλάχος, ο οποίος δεν μπορεί να πιστέψει μαζί με τους άλλους συγγενείς των θυμάτων πως οι Αρχές και ο πρώην περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός μπάζωσαν τον τόπο του δυστυχήματος μόλις λίγες ημέρες μετά το δυστύχημα, με αποτέλεσμα να εξαφανιστούν στοιχεία για τα αίτια της σύγκρουσης.
Από την πλευρά της η «γαλάζια» πλειοψηφία της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής προσπαθεί να συγκαλύψει τις ποινικές ευθύνες του πρώην υπουργού Μεταφορών και άλλων κυβερνητικών στελεχών με διάφορες μεθοδεύσεις, μεταξύ των οποίων να μην κληθούν να καταθέσουν ουσιώδεις μάρτυρες ή να μην προσκομιστούν στοιχεία της δικογραφίας, που αναδεικνύουν τις ευθύνες τους.
«Έγκλημα»
Οι εργασίες της Εξεταστικής Επιτροπής σημαδεύτηκαν από τη συγκλονιστική ομιλία της Μαρίας Καρυστιανού, προέδρου του Συλλόγου Θυμάτων και Πληγέντων του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη και μητέρας της 20χρονης Μάρθης Ψαροπούλου, που άφησε την τελευταία της πνοή στο τρένο.
«Σε αυτό το έγκλημα συμμετείχαν η ΕΡΓΟΣΕ, η Hellenic Train, η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, ο υπουργός Μεταφορών, που δεν έκαναν τίποτα, αλλά ακόμη και ο πρωθυπουργός» τόνισε. «Φανταστείτε πόσοι άνθρωποι έλεγχαν την ασφαλή μεταφορά αυτών των ανθρώπων και δεν έκαναν απολύτως τίποτα! Τίποτα δεν λειτουργούσε σωστά και από κανέναν φορέα» πρόσθεσε, αλλά απάντηση δεν πήρε από κανέναν…
Ο ίδιος ο πρώην υπουργός Μεταφορών Κώστας Αχ. Καραμανλής, μιλώντας στην Εξεταστική Επιτροπή, προσπάθησε να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, επαναλαμβάνοντας το… αφήγημα πως δεν θα είχε αποτραπεί το δυστύχημα ακόμα και αν είχε ολοκληρωθεί η προμήθεια των συστημάτων τηλεδιοίκησης και φωτοσήμανσης, που δεν είχαν παραδοθεί επί σειρά ετών.
Βέβαια, ο ίδιος οχυρώθηκε πίσω από την προστασία που του παρέχει η βουλευτική του ιδιότητα και ο νόμος περί ευθύνης υπουργών, κάτι που επιχειρεί να ανατρέψει η Μαρία Καρυστιανού, ξεκινώντας ψήφισμα που έχει ξεπεράσει τις 750.000 υπογραφές, με το οποίο ζητά αναθεώρηση του Συντάγματος, ενεργοποίηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών και κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας, όταν προκύπτει ποινική ευθύνη πολιτικών προσώπων. Την ίδια ώρα, παρά τις εξαγγελίες της Δικαιοσύνης για «εξπρές» δίκη, η ανάκριση δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, αν και έχει περάσει ένας χρόνος από την τραγωδία.
Μέχρι στιγμής έχουν ασκηθεί ποινικές διώξεις σε βάρος 34 στελεχών του ΟΣΕ, της ΕΡΓΟΣΕ και της Hellenic Train, αλλά δεν έχει απαγγελθεί κατηγορία σε κανέναν υψηλόβαθμο κρατικό αξιωματούχο. Οι μόνοι που έχουν «πληρώσει» με την προσωρινή τους κράτηση είναι ο μοιραίος 59χρονος σταθμάρχης που είχε βάρδια στη Λάρισα κατά τη σύγκρουση των δύο τρένων και ο επιθεωρητής που τον όρισε αν και ήταν άπειρος. Πρόκειται για τον επιθεωρητή, ο οποίος εν μέσω των ερευνών για τις συνθήκες του δυστυχήματος είχε λάβει αναρρωτική άδεια ενός μήνα από γιατρό του Νοσοκομείου Βόλου, χωρίς καν να τον εξετάσει.
Σε απολογία
Οι απολογίες των 34 κατηγορουμένων δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί, καθώς πολλοί από αυτούς έχουν ζητήσει προθεσμία, ενώ είναι άγνωστο αν ανακύψουν ποινικές ευθύνες και κατά άλλων προσώπων. Συμπτωματικά, σήμερα, έναν χρόνο από την τραγωδία των Τεμπών, η Ευρωπαία ανακρίτρια Χριστίνα Σαλάππα έχει καλέσει σε απολογία 23 άτομα για τη σκανδαλώδη σύμβαση «717» που αφορά την αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης στο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο με συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Πρόκειται για 14 στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ που κατηγορούνται για απάτη σχετικά με τις επιχορηγήσεις και για ψευδή βεβαίωση με σκοπό τον προσπορισμό αθέμιτου οφέλους κατά περίπτωση, τέσσερις υπαλλήλους της Ελληνικής Διαχειριστικής Αρχής του Επιχειρησιακού Προγράμματος Υποδομών – Μεταφορών, Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης, οι οποίοι κατηγορούνται για απιστία κονδυλίων, και πέντε νόμιμους εκπροσώπους και υπαλλήλους της αναδόχου κοινοπραξίας, που αντιμετωπίζουν κατά περίπτωση τα αδικήματα της ηθικής αυτουργίας σε απάτη σχετική με τις επιχορηγήσεις και της ηθικής αυτουργίας σε ψευδή βεβαίωση με σκοπό τον προσπορισμό αθέμιτου οφέλους σε άλλον.
Παράλληλα, διενεργείται προκαταρκτική εξέταση για ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες των ελεγκτών της Ελληνικής Αρχής Διαφάνειας, καθώς από την έρευνα του ελληνικού γραφείου της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας προέκυψαν ενδείξεις για παράβαση καθήκοντος εξαιτίας αντιφάσεων μεταξύ των ευρημάτων στο πόρισμά τους.
Υπενθυμίζεται πως η επίμαχη σύμβαση «717» υπεγράφη το 2014 με ορίζοντα υλοποίησης το 2016, αλλά χορηγήθηκαν συνολικά επτά παρατάσεις, με συνέπεια να μην έχει ολοκληρωθεί σχεδόν εννιά χρόνια μετά την υπογραφή της. Πραγματογνώμονες εκτιμούν πως αν είχε ολοκληρωθεί το έργο, δεν θα συγκρούονταν τα τρένα που κινούνταν επί 12 λεπτά στην ίδια ράγα, χωρίς να υπάρχει σύστημα προειδοποίησης ή αποφυγής σύγκρουσης.