Τι συμβαίνει πλέον και νέοι άνθρωποι από τον χώρο της τέχνης, ακόμη και αθλητές που σφύζουν από υγεία, έχουν όλο και περισσότερα θέματα με την καρδιά τους; Η «Espresso» συνομίλησε με τον επεμβατικό καρδιολόγο ενηλίκων και παιδοκαρδιολόγο με εξειδίκευση στις συγγενείς καρδιοπάθειες ενηλίκων – παίδων τον διδάκτορα Χαράλαμπο Κάββουρα, στο ιατρείο του στη Ρηγίλλης, για θέματα που προβληματίζουν όλους μας ιδιαίτερα μετά την πανδημία.
Με περγαμηνές θαυμαστές και εμπειρία όπως στο Royal Brompton and Harefield Hospital UK και το University Hopspital Toronto, αλλά και ως επιμελητής της Παιδοκαρδιολογικής Κλινικής – Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων Ομίλου Μητέρα – Λητώ – Υγεία, ο γιατρός μιλά για τη σωστή διατροφή, άσκηση, πρόληψη, ώστε να μη μας προδώσει η καρδιά μας.
Γιατρέ, ποιος είναι ο λόγος που νέοι άνθρωποι ως επί το πλείστον παθαίνουν έμφραγμα; Τι φταίει;
Ο ανθυγιεινός τρόπος ζωής, όπως η κακή διατροφή, η μειωμένη σωματική δραστηριότητα, η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ και το άγχος, έχει αρνητικές επιπτώσεις στη λειτουργία της καρδιάς. Η υγιεινή διατροφή είναι ένα από τα καλύτερα «όπλα» που έχουμε για να καταπολεμήσουμε τις καρδιακές παθήσεις. Τόσο η ποιότητα όσο και η ποσότητα του φαγητού είναι, σύμφωνα με τα ιατρικά δεδομένα, βασικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην αποφυγή καρδιακών νοσημάτων, τα οποία συνδέονται άμεσα με την αύξηση της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερόλης, των επιπέδων χοληστερόλης και του βάρους, αποτέλεσμα κακής διατροφής. Πρέπει να επιλέγουμε τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά -που έχουν βιταμίνες, μέταλλα, φυτικές ίνες- και, γενικότερα, θρεπτικά συστατικά που έχουν λιγότερες θερμίδες. Μια υγιεινή διατροφή περιλαμβάνει λαχανικά, φρούτα και δημητριακά ολικής αλέσεως, γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά, πουλερικά, ψάρια, όσπρια, μη τροπικά φυτικά έλαια και ξηρούς καρπούς.
Ποια είναι τα συμπτώματα του εμφράγματος, γιατρέ; Μας λέτε ποια είναι τα «καμπανάκια» που πρέπει να μας προϊδεάσουν;
Το πιο σημαντικό στην καρδιολογία είναι η πρόληψη, της οποίας αναγκαία προϋπόθεση αποτελεί η συνεχής από μέρους μας παρακολούθηση της καρδιακής λειτουργίας. Η καρδιά, ευτυχώς, τις περισσότερες φορές δίνει συμπτώματα, όπως είναι ο οξύς πόνος στο στήθος, «σαν να με πάτησε ελέφαντας» περιγράφουν πολλοί ασθενείς, ο πόνος στην πλάτη, η κόπωση, η δυσκολία στην αναπνοή, δηλαδή η δύσπνοια και το φτερούγισμα στο στήθος, δηλαδή η αρρυθμία. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι διαφορετικά στους ηλικιωμένους ασθενείς, ειδικά σε αυτούς που υπερβαίνουν το 70ό έτος της ηλικίας και στους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη. Σίγουρα πρέπει να ακούμε το σώμα μας και να μην αμελούμε τα σημάδια που μας δίνει. Η έγκαιρη διάγνωση θα σώσει τη ζωή μας.
Τι πρέπει να κάνουμε με τις πρώτες ενδείξεις; Η κατάποση ασπιρίνης σώζει; Πού να στραφούμε για βοήθεια; Ο χρόνος δεν είναι πολύτιμος σε αυτές τις περιπτώσεις;
Η έγκαιρη διάγνωση, όπως είπα, έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί από αυτήν θα εξαρτηθεί η άμεση και αποτελεσματική θεραπεία, η οποία θα αποτρέψει το καρδιακό έμφραγμα και, συνάμα, τις συνέπειές του για την υγεία του ασθενούς σε μακροχρόνια βάση. Η λήψη ασπιρίνης σε μεγάλη δόση μπορεί να βοηθήσει μέχρι να φτάσουμε στο νοσοκομείο ώστε να λάβουμε την κατάλληλη θεραπεία.
Οι άνθρωποι με κληρονομικά καρδιακά νοσήματα δεν πρέπει να κάνουν τσεκάπ;
Τα άτομα που έχουν θετικό κληρονομικό ιστορικό, δηλαδή έχουν στην οικογένεια κάποιο μέλος (όπως πατέρας ή μητέρα) ή έχουν ιστορικό ξαφνικού καρδιακού θανάτου στην οικογένεια, ανήκουν στην ομάδα υψηλού κίνδυνου. Αντιμετωπίζω συχνά εμφράγματα, ειδικά σε άντρες σε μικρή ηλικία, οι οποίοι αναφέρουν ότι και ο πατέρας τους είχε πάθει έμφραγμα σε μικρή ηλικία. Θα έλεγα, λοιπόν, ότι οι ασθενείς με θετικό ιστορικό στεφανιαίας νόσου θα πρέπει να κάνουν τακτικούς ελέγχους σε μόνιμη βάση.
Οι άνθρωποι που έχουν υποστεί έμφραγμα μπορεί να έχουν μια υγιή μετέπειτα ζωή; Τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνουν;
Σαφώς και μπορεί να έχουν μια φυσιολογική ζωή μετά το έμφραγμα, αρκεί να έχουν λάβει θεραπεία έγκαιρα και, μάλιστα, σε λιγότερο από δύο ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων. Το έμφραγμα του μυοκαρδίου εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα τότε θα οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια. Επειτα από ένα έμφραγμα του μυοκαρδίου ο ασθενής πρέπει να αλλάξει άμεσα τον τρόπο της ζωής του, που σημαίνει ότι πρέπει να επιλέξει μια υγιεινή διατροφή, να αρχίσει να γυμνάζεται, να κόψει το κάπνισμα, με στόχο, πλην των άλλων, την πρόληψη του σακχαρώδους διαβήτη.
Αλλά και τα εγκεφαλικά επεισόδια έχουν αυξηθεί… Ποια είναι τα συμπτώματα ενός ισχαιμικού επεισοδίου;
Οπως και στο καρδιακό έμφραγμα, κατά την εμφάνιση ενός εγκεφαλικού επεισοδίου η έγκαιρη αντιμετώπισή του μπορεί να αποβεί σωτήρια, με την έννοια ότι θα μειώσει την εγκεφαλική βλάβη. Τα συμπτώματα του εγκεφαλικού είναι το μούδιασμα ή αδυναμία στο πρόσωπο, στο χέρι ή στο πόδι, η σύγχυση ή δυσκολία στην ομιλία ή στην κατανόηση της ομιλίας, δυσκολία στην όραση στο ένα ή και στα δύο μάτια, καθώς επίσης και προβλήματα στο περπάτημα, ζάλη ή προβλήματα ισορροπίας, και ο ξαφνικός έντονος πονοκέφαλος χωρίς αιτία.
Κάποιοι ασθενείς σώζονται και κάποιοι όχι. Είπε ο κ. Χατζηπαναγιώτης «πέντε λεπτά να αργούσε το ασθενοφόρο, θα είχα χαθεί, αλλά είχα τον Ταξιάρχη δίπλα μου, τον άγγελό μου». Πιστεύετε στη λογική, στην τύχη, στο πεπρωμένο ή στο θαύμα;
Εξαρτάται πώς θα ορίσουμε το θαύμα. Γιατί και η επιστήμη κάνει για τον κοινό νου θαύματα, αλλά και η ίδια η φύση είναι, υπό μία έννοια, ένα θαύμα, ό,τι δηλαδή δεν μπορούμε να εξηγήσουμε και βρισκόμαστε σε απορία. Οταν επικαλούμαστε το πεπρωμένο, προσφεύγουμε στον χώρο της πίστης, που δεν μπορεί να καλύψει ο λόγος. Το θαύμα ανήκει στον χώρο της πίστης. Πολύ σημαντικό ρόλο στο να σωθεί μια ζωή παίζει ο χρόνος, δηλαδή η γρήγορη αντίληψη των συμπτωμάτων και η έγκαιρη μεταφορά στο νοσοκομείο.
Τραγουδιστές και ηθοποιοί που μας… λαχτάρισαν έπειτα από σοβαρά «επεισόδια»
«Σκληρή είναι η πραγματικότητα του θεάτρου» και αυτό το έγραψε πρόσφατα σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο πρόεδρος του Σωματείου Ηθοποιών Σπύρος Μπιμπίλας μετά τον ξαφνικό θάνατο και μάλιστα πάνω στη σκηνή του ηθοποιού Μανώλη Γεωργιάδη στην παράσταση «Φίλοι Αθάνατοι» του σκηνοθέτη Αντώνη Καλοιμοιράκη στο θέατρο «ΝΟΥΣ».
Ο καλλιτεχνικός κόσμος είναι σοκαρισμένος από τον ξαφνικό χαμό του ηθοποιού αλλά και τα απανωτά εμφράγματα που έχουν υποστεί δημοφιλείς καλλιτέχνες του θεάτρου και του ελληνικού πενταγράμμου, αποδεικνύοντας ότι ο χώρος του θεάματος μόνο με ροδοπέταλα δεν είναι στρωμένος και η χρυσόσκονή τους έχει πολλές δόσεις από στρες και άγχος.
Ο Βασίλης Μπισμπίκης, μετά τη σοβαρή περιπέτεια που πέρασε με την καρδιά του και την τοποθέτηση των δύο στεντ, δήλωσε πως πλέον γι’ αυτόν οι καταχρήσεις είναι έξω από τη ζωή του και θα παρατήσει τις αγαπημένες του συνήθειες, όπως το ποτό και το τσιγάρο. Επιπλέον, ο Βασίλης Μπισμπίκης έχει τη συνεχή υποστήριξη της αγαπημένης του Δέσποινας Βανδή σε αυτή την προσπάθεια αλλαγής.
Ο αγαπημένος ηθοποιός Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, ο οποίος νοσηλεύτηκε και μεταφέρθηκε σε ειδική μονάδα του Νοσοκομείου «Γεώργιος Γεννηματάς» μετά το έμφραγμα που υπέστη, είπε στην εκπομπή της Δανάης Μπάρκα, κόρης της στενής του φίλης Βίκυς Σταυροπούλου: «Υπήρχαν κάποια δείγματα στα οποία δεν έδωσα σημασία. Ωστόσο υπήρχε και μια κληρονομικότητα. Ο παππούς μου πέθανε όταν ήταν στην ηλικία μου στον ύπνο του από ένα τέτοιο περιστατικό. Σημασία έχει ότι λειτούργησαν τα πράγματα πολύ γρήγορα στην περίπτωσή μου. Με τον πρώτο πόνο ήταν εδώ η Βίκυ Σταυροπούλου και πήραμε αμέσως το 166, δηλαδή ούτε ένα λεπτό δεν καθυστερήσαμε. Το ασθενοφόρο ήρθε αμέσως, γιατί ήταν αργά τη νύχτα και πήγαμε στο νοσοκομείο τάχιστα. Ηταν ένα πολύ οξύ περιστατικό, για τον επόμενο μήνα θα πρέπει να είμαι σε μια συντηρητική καραντίνα».
Δυστυχώς σε κρίσιμη κατάσταση εξακολουθεί να νοσηλεύεται διασωληνωμένος στη ΜΕΘ του Νοσοκομείου «Γεώργιος Γεννηματάς» ο γνωστός τραγουδιστής Δημήτρης Κόκοτας μετά το έμφραγμα που υπέστη. Η σύζυγός του είπε στην εκπομπή «Super Κατερίνα»: «Νιώθω ότι δεν συμβαίνει σε εμάς. Δεν είχε τίποτα, κανένα πρόβλημα. Είχε κάνει γενικές εξετάσεις. Ο Δημήτρης είναι πάρα πολύ προσεκτικός, γυμνάζεται, δεν καπνίζει. Γι’ αυτό, λιγότερο άγχος και πίεση. Να μη μας νοιάζει τι λένε και κάνουν οι άλλοι στη ζωή μας. Είναι πολύ μικρή η ζωή».
Για την περιπέτεια με την καρδιά της είχε μιλήσει στο «Στούντιο 4» και η τραγουδίστρια Μελίνα Κανά, η οποία υπέστη ισχαιμικό επεισόδιο ενώ τραγουδούσε σε νυχτερινό μαγαζί. Η ίδια είχε πει: «Επαθα έμφραγμα στη σκηνή. Ενιωθα τέτοιο πόνο στο στήθος, που νόμιζα ότι ένα σιδερένιο χέρι μού πατάει τα κόκαλα. Επεσα. Με πήγαν στο καμαρίνι, έμεινα ξαπλωμένη, έριχναν νερά επάνω μου, είχα υποστεί ισχαιμικό επεισόδιο και με έβαλαν στην Εντατική κατευθείαν. Το σωσίβιο της πίστης δεν με πρόδωσε ποτέ».
Αλλά και ο ηθοποιός Στηβ Ντούζος είχε συγκλονίσει το πανελλήνιο: «Εχω πάθει τέσσερα εμφράγματα… Επεσα σε κώμα, πάνω σε μια επέμβαση καρδιάς. Πέθανα! Δεν το βάζω όμως κάτω, μέσα μου πιστεύω ότι δεν έχω τίποτα και έτσι λειτουργώ. Και εγώ και όλη μου η οικογένεια πιστεύουμε πάρα πολύ στον Θεό… Οταν ξύπνησα μετά από τρεις μέρες στην Εντατική, αισθάνθηκα ένα σφίξιμο στο στήθος, σαν να μου είπε ο Χριστός πως μου δίνει άλλη μία ευκαιρία».
