❱❱ Ο Νίκος Δαφνής μιλά στην «Espresso» για τη μακρά πορεία του στον χώρο της υποκριτικής, τους τρεις γάμους του και τον Αλέξη Τσίπρα
❱❱ Τα παιδικά χρόνια στη Δραπετσώνα, τα φλερτ με τα κορίτσια και οι ξυλοδαρμοί με τα αντίζηλα αγόρια για τα μάτια του πρώτου του έρωταΑπό την
ΤΕΡΙΑΝΝΑ ΠΑΠΠΑ
Οι περισσότεροι τον θυμόμαστε από τις σημαντικές τηλεοπτικές δουλειές του («Οι Πανθέοι», «Οι τελευταίοι εγγονοί», «Το μυστικό του Αρη Μπονσαλέντη»), ωστόσο ο Νίκος Δαφνής… αναπνέει από το θέατρο και ως 
ιδρυτής του Θεάτρου Κάτω από τη Γέφυρα επιλέγει προσεκτικά τι θα παρουσιάσει στο κοινό του, παράγοντας εδώ και 21 χρόνια πολιτισμό, με ποιοτικές παραγωγές για μικρούς και μεγάλους.
Στην προσωπική του ζωή, που κρατά από την αρχή της καριέρας του μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης έχει αποκτήσει τρεις κόρες από τους δύο προηγούμενους γάμους του, και πρόσφατα παντρεύτηκε ξανά με πολιτικό γάμο στον Πόρο, την επίσης ηθοποιό και σκηνοθέτρια Κωνσταντίνα Σαραντοπούλου. Σήμερα ο αγαπημένος καλλιτέχνης μιλά στην «Espresso» για τη μακρά πορεία του στον χώρο, για την οικονομική κρίση και τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά και για τη σχέση του με τον Θεό…
Πώς ήταν τα παιδικά σας χρόνια;
Γεννήθηκα το ’52 στη Δραπετσώνα. Χωματόδρομοι, φωτιές του Αϊ-Γιαννιού, απίστευτοι πετροπόλεμοι, ξυλίκι, αμπάριζα και κατηχητικό στον Αγιο Διονύση, όπου είχε κακάο με γάλα και φέτες με βούτυρο και μαρμελάδα τα χειμωνιάτικα πρωινά της Κυριακής. Μετά φλερτ με τα κορίτσια στο προαύλιο και ξυλοδαρμοί με τα αντίζηλα αγόρια για τα μάτια μιας Καιτούλας, του πρώτου μου έρωτα. Της Καιτούλας που παντρεύτηκε στα 17, έκανε τρία παιδιά και πέθανε στα 25 της.
Η επιθυμία σας να γίνετε ηθοποιός πότε σας δημιουργήθηκε;
Ούτε το έλεγα ούτε το σκέφτηκα ποτέ μέχρι το 1970, όταν πήγα και γράφτηκα στην ομάδα ξιφασκίας του Πειραϊκού Συνδέσμου. Εκεί υπήρχε και δραματική σχολή (η αρχαιότερη της χώρας).
Οι σπουδάστριες της σχολής, καλλονές και… τσίμπησα! Από την άλλη, σκέφτηκα ότι ως ηθοποιός δεν θα είχα λόγο να ξυπνάω νωρίς το πρωί. Αυτοί ήταν οι δύο σοβαροί λόγοι που με έσπρωξαν στον… όλεθρο. Στα χρόνια που πέρασαν σπάνια έκανα σχέση με συνάδελφο και ακόμα πιο σπάνια ξύπνησα μετά τις εφτά το πρωί. Λες να ’μαι αποτυχημένος;
Πώς ξεκινήσατε;
Σχεδόν απροετοίμαστος, έδωσα εξετάσεις στη σχολή του Εθνικού για να συμπαρασταθώ σε μια φίλη. Παραδόξως με πήραν. Την ίδια χρονιά μπήκα και στην ΑΣΟΕΕ. Ετσι άρχισε ο πόλεμος με τους γονείς μου που ήθελαν να με δουν λογιστή ή δημόσιο υπάλληλο. Εφυγα απ’ το σπίτι και από την ΑΣΟΕΕ. Ηταν χούντα κι εγώ δεν… καθόμουν στ’ αβγά μου. Το γιαπί, το πηλοφόρι το μυστρί, αλλά και οι ντουντούκες και τα συνθήματα στους τοίχους. Σε λίγες βδομάδες με έδιωξαν απ’ το Εθνικό… Η πρώτη ήττα. Πήγα στη δραματική του Πειραϊκού. Οι καλλονές είχαν αποφοιτήσει. Η δεύτερη ήττα. Σαράντα χρόνια αργότερα ανέλαβα τη διεύθυνση της συγκεκριμένης σχολής. Ηταν η τρίτη ήττα και η πιο φαρμακερή!
Στην τηλεόραση πότε κάνατε το ντεμπούτο σας;
Ειλικρινά δεν θυμάμαι πότε ακριβώς. Ισως το 1971 ή το 1972. Θυμάμαι μόνο το μονόπρακτο που έπαιξα -«Εε, εσείς οι απ’ έξω» του Σαρόγιαν- και το γύρισμα, που έγινε στο υπόγειο studio της ΥΕΝΕΔ στο Ζάππειο. Εκείνη την εποχή ούτε ο ηθοποιός ούτε ο σκηνοθέτης μπορούσαν να κάνουν κάποιο λάθος. Η μετάδοση ήταν ζωντανή. Εκεί να δείτε… γλέντια!
Εχετε αναγκαστεί να στερηθείτε ή έστω να περιορίσετε πράγματα μέσα στην κρίση;
Προφανώς, όπως ο περισσότερος κόσμος – δεν λέω όλος! Προσπαθώ να μην κάνω λάθη, γιατί στο θέατρο τα λάθη κοστίζουν πολύ. Προσπαθώ να κάνω οικονομία, να κάνω το παλιό… καινούργιο και «να απλώνω τα πόδια μου όσο φτάνει το πάπλωμα». Ετσι, δεν οφείλω ένα ευρώ πουθενά (ΙΚΑ, Εφορία κ.λπ.) και παράλληλα δεν έχουν μειωθεί οι αποδοχές των εργαζομένων στη «Γέφυρα», το θέατρό μου.
Πράγματι, παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες, συνεχίζετε να κρατάτε το Θέατρο Κάτω από τη Γέφυρα, ανεβάζοντας ποιοτικές παραστάσεις για μικρούς και μεγάλους…
Είναι αλήθεια ότι, χωρίς την εξαιρετικά προβεβλημένη για την ποιότητα και την αξιοπιστία της παιδική-νεανική σκηνή, που «κλείνει τις τρύπες» που αφήνουν στο ταμείο μας οι (συνήθως) αντιεμπορικές αλλά πολύ υψηλού επιπέδου επιλογές μου για ενηλίκους, τώρα θα ήμασταν παρελθόν! Ευτυχώς όμως υπάρχει. Κι έτσι όλα γίνονται πιο εύκολα.
Τι θα λέγατε στον Αλέξη Τσίπρα, αν τον είχατε απέναντί σας;
Θα του έλεγα: «Σύντροφε, ξεκαβάλα. Το πρώτο (δυσκολότερο και σημαντικότερο) μάθημα που παίρνεις στην Αριστερά είναι η αυτοκριτική. Εσύ πώς το πέρασες, ρε θηρίο; Με σκονάκι ή πήρες… απαλλαγή;»
Τι σας έχουν διδάξει όλα αυτά τα χρόνια στη συγκεκριμένη δουλειά;
Να μην αφήνω τα πράγματα στην τύχη τους και να μην κάνω συμφωνίες που δεν μπορώ να τηρήσω.
Πριν από μερικά χρόνια κάποιοι έβαλαν φωτιά στο θέατρο. Πώς διαχειριστήκατε αυτή την απειλή;
Δεν είχα χρόνο για τέτοια. Αν με έπαιρνε από κάτω, αν «μάσαγα» στην απειλή, τώρα το θέατρο θα ήταν… σκυλάδικο. Στρώθηκα στη δουλειά και σε λίγες μέρες το «ανάστησα». Ηταν και η «κληρονομιά» του πατέρα μου που έπαιξε ρόλο. Και αυτή η κληρονομιά ήταν δυο φράσεις: «Ο,τι διορθώνεται με λεφτά να μη σε στενοχωρεί» και «Αν δεν βρεις γερές φουρτούνες, ποτέ δεν θα σιγουρευτείς αν είσαι γερό καράβι». Σ’ αυτές τις δύο φράσεις ακούμπησα εκείνο τον Ιούνη του 2007.
Τι είναι αυτό που ακόμα δεν έχετε πετύχει;
Να συμφιλιωθώ με τα γεράματα. Ισως γι’ αυτό δεν έχω καταφέρει ακόμα να ετοιμάσω τη διάδοχη κατάσταση, τον επόμενο «τιμονιέρη» του θεάτρου.
Είναι στάση ζωής να κρατάτε την προσωπική σας ζωή μακριά από οποιαδήποτε δημοσιότητα;
Φυσικά. Η προσωπική ζωή είναι προσωπική. Τελεία. Κάποτε με φώναξαν σε μια πρωινή εκπομπή και επέμεναν να πω πώς έχω καταφέρει να έχω καλές σχέσεις με τις πρώην μου. Ακουσαν όσα δεν γράφονται! Μάλλον αυτό κυκλοφόρησε και δεν με φώναξαν ξανά. Με ενοχλεί αυτό που συμβαίνει και με ενοχλεί που τώρα εκφράζω τις απόψεις μου στον «σημαιοφόρο» της ροζ δημοσιογραφίας. Εσείς όμως κάνετε τη δουλειά σας. Και την κάνετε πολύ καλά. Αυτοί όμως που ζουν για να «γαργαλιούνται» απ’ τα προσωπικά των «διασήμων» (και όχι μόνο) με αηδιάζουν. Και πιο πολύ με αηδιάζουν αυτοί που συνειδητά αυτοεκτίθενται και μετά διαμαρτύρονται πως τους εκθέτετε.
Πείτε μου κάποια περιστατικά που έγιναν πίσω από τις κάμερες και θα θυμάστε πάντα…
Θα σταθώ σε ένα περιστατικό: Ηταν ένα Σάββατο του 1981. Τη Δευτέρα άρχιζε η μεγάλη απεργία των ηθοποιών στην ΕΡΤ. Γυρίζαμε την «Τρίτη λέξη» για το Θέατρο της Δευτέρας. Είχα τον βασικό ρόλο και πρότεινα να «σαμποτάρουμε» το γύρισμα. Οι συνάδελφοι αρνήθηκαν. Ετσι, κατά τις 5 το απόγευμα άρχισε το γύρισμα της τελευταίας, πολύ μεγάλης, σκηνής. Ημασταν καμιά τριανταριά στο μεγάλο πλατό. Επρεπε να τελειώσουμε σε δέκα λεπτά, γιατί μετά άρχιζαν οι απογευματινές στα θέατρα όπου παίζαμε και έπρεπε να φύγουμε. Περίπτωση λάθους δεν υπήρχε. Πάνω στον τελευταίο διάλογο που είχα με τον «κακό» του έργου βλέπω να πετιέται το… μπροστινό δόντι του και να αρχίζει να κάνει «γκελάκια» στο πάτωμα με έναν φοβερό ήχο. Ο συνάδελφος γύρισε πλάτη. Κι εγώ έπρεπε να πω μια σελίδα μονόλογο, γιατί, αν σταματούσα, όλοι θα θεωρούσαν ότι το έκανα επίτηδες. Οταν τελείωσα, μια μικρή λίμνη αίματος είχε σχηματιστεί στο πάτωμα γύρω από τα πόδια μου. Ετσι η ΕΡΤ είχε άλλη μια βδομάδα πρόγραμμα…
Ποιο είναι το μεγαλύτερό σας επίτευγμα;
Οτι εδώ και πολλά πολλά χρόνια ζω άνετα από τη δουλειά που αγαπώ, χωρίς οδυνηρές «εκπτώσεις» και χωρίς να έχω την ανάγκη να κερδίζω την εκτίμηση όσων δεν εκτιμώ.
Με την εκκλησία πώς είναι η σχέση σας; Νιώθετε ότι σας έχει βοηθήσει ο Θεός;
Με την Εκκλησία η σχέση μου είναι απλώς… εθιμοτυπική. Για τον Θεό τι να πω; Είναι μια δύσκολη ερώτηση. Αν υπάρχει -και γιατί να μην υπάρχει- και με δεδομένο ότι είναι πάνσοφος και γενναιόδωρος, είναι πολύ πιθανό να με έχει βοηθήσει, αφού κι εγώ νομίζω ότι είμαι -κατά βάση- ένας καλός άνθρωπος, που σέβομαι τον συνάνθρωπο και προσπαθώ να είμαι χρήσιμος στην κοινωνία. Από την άλλη, είναι και πανάγαθος και ελεήμων, αφού μέχρι τώρα δεν με έχει τιμωρήσει για τις εκατοντάδες φορές που έκανα κάποιες… αταξίες. Ετσι, έχουμε μια χαρά σχέση αλληλοκατανόησης. Αυτά ως προς τον Θεό, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου, με όποιο πρόσωπο (χρώμα) και χαρακτηριστικά παρουσιάζεται. Ως προς τους λειτουργούς του όμως -όπου κι αν βρίσκονται- έχω θέμα, αφού ελάχιστοι προωθούν τις προθέσεις Του για έναν κόσμο ειρηνικό, με αγάπη, αλληλοσεβασμό και κατανόηση. Ασφαλώς υπάρχουν φωτεινές εξαιρέσεις, αλλά είναι ελάχιστες…
