❱❱ Ψηφιακά «εργαλεία» στην υπηρεσία γιατρών και ασθενώνΚινητά τηλέφωνα που καταγράφουν τον καρδιακό παλμό, το οξυγόνο και τη γλυκόζη στο αίμα, ρομποτική χειρουργική χωρίς σημάδια και μετεγχειρητικές επιπλοκές για τον ασθενή, διαγνώσεις από το τηλέφωνο και τηλεδιασκέψεις από το σπίτι του ασθενούς στο μικρό νησί με τον θεράποντα γιατρό που είναι στο νοσοκομείο της Αθήνας είναι μόνο ένα μικρό δείγμα της ηλεκτρονικής επανάστασης που έχουν φέρει οι νέες τεχνολογίες στον τομέα της Υγείας.
Μπορεί το ΕΣΥ να έχει πολλές ελλείψεις, «αγκυλώσεις» και δυσλειτουργίες που το κρατάνε πίσω από την εποχή του, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να σταματήσει την αλματώδη τεχνολογική πρόοδο που έχει συντελεστεί σε όλο τον κόσμο – ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία. Σιγά, αλλά σταθερά, λοιπόν, οι ασθενείς έχουν στη διάθεσή τους σύγχρονες καινοτόμες υπηρεσίες υγείας και προϊόντα που προσφέρει η e-health (ή αλλιώς ηλεκτρονική υγεία).
Ο όρος e-health εισήχθη το 1999 για να περιγράψει μια ποικιλία από ηλεκτρονικά «εργαλεία» που στηρίζονται στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την πρόληψη, τη διάγνωση, τη θεραπευτική αντιμετώπιση αλλά και την παρακολούθηση της υγείας των ασθενών ακόμα και σε πραγματικό χρόνο.
Πολύ γνωστές εφαρμογές του e-health είναι οι υπηρεσίες τηλεϊατρικής, τα ηλεκτρονικά μητρώα υγείας, τα συστήματα διαχείρισης χρόνιων πασχόντων, τα πληροφοριακά συστήματα των νοσοκομείων καθώς και τα συστήματα τηλεφροντίδας των ασθενών.
Επίσης, οι ασθενείς επωφελούνται από τις εφαρμογές που διατίθενται μέσω των «έξυπνων» κινητών τηλεφώνων, που αφορούν κυρίως εφαρμογές διαχείρισης χρόνιων παθήσεων (όπως ο διαβήτης, οι καρδιαγγειακές και οι πνευμονικές παθήσεις).
Ενδεικτικά αναφέρουμε την εφαρμογή Cardio mobile, ένα σύστημα παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο της καρδιακής κατάστασης, το οποίο βασίζεται στην άσκηση. Τα δεδομένα στέλνονται από το κινητό σε έναν διακομιστή για την παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο της άσκησης από ειδικούς επιστήμονες. Η εφαρμογή αυτή είναι χρήσιμη για ασθενείς με καρδιολογικά προβλήματα, των οποίων η πρόσβαση σε νοσοκομεία και γιατρούς είναι δύσκολη.
Επιπροσθέτως, η εφαρμογή Pulmonary Rehabilitation είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε ασθενείς με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Πρόκειται για εφαρμογή που στηρίζεται στη χρήση ενός αισθητήρα που λειτουργεί ως παλμικό οξύμετρο, το οποίο συνδέεται με το κινητό μέσω τεχνολογίας bluetooth και καταγράφει τον καρδιακό ρυθμό και τον κορεσμό του αίματος σε οξυγόνο. Επίσης, διατίθενται εφαρμογές για πληθώρα άλλων χρόνιων νόσων, όπως είναι το άσθμα -κυρίως το παιδικό-, η υπνική άπνοια (Sleep Aid) κ.λπ.
Τηλεϊατρική
Ενα από τα πλέον χρήσιμα «εργαλεία» στην υπηρεσία της υγείας είναι η τηλεϊατρική. Στη χώρα μας λόγω του γεωγραφικού ανάγλυφου (νησιά, απομονωμένες ορεινές περιοχές) η τηλεϊατρική θα μπορούσε να δώσει λύση, ωστόσο δεν είναι τόσο αναπτυγμένη όσο θα έπρεπε.
Παρ’ όλα αυτά όμως από τον περασμένο Φεβρουάριο εφαρμόζεται σε ακριτικά νησιά (Σύμη, Κάσος, Σίφνος κ.λπ.), μετά την ενεργοποίηση του Εθνικού Δικτύου Τηλεϊατρικής (ΕΔΙΤ) από τη 2η Υγειονομική Περιφέρεια (ΔΥΠΕ) Πειραιώς και Αιγαίου, που επιτελούς «τρέχει» τα προγράμματα του
ΕΣΠΑ και αξιοποιεί το δίκτυο.
Συγκεκριμένα το ΕΔΙΤ περιλαμβάνει 30 σταθμούς τηλεϊατρικής γιατρού – ασθενούς σε απομακρυσμένα Κέντρα Υγείας νησιών του Αιγαίου, από τα Κύθηρα έως το Καστελόριζο και από τη Λήμνο έως τις Οινούσσες, και 13 σταθμούς γιατρού-συμβούλου σε νοσοκομεία (σε Ρόδο, Σάμο, Χίο, Μυτιλήνη, Σύρο, Ασκληπιείο Βούλας, Τζάνειο, Θριάσιο, Κρατικό Νίκαιας, Μεταξά, Αττικόν και ΨΝΑ). Κάθε μονάδα τηλεϊατρικής στο Κέντρο Υγείας ή στο αγροτικό ιατρείο αποτελείται από ηλεκτρονικό υπολογιστή, μία κάμερα υψηλής ευκρίνειας και μία οθόνη, μέσω της οποίας ο ασθενής και ο γιατρός του νησιού μπορούν να βλέπουν και να συνομιλούν με τον γιατρό στην αντίστοιχη μονάδα τηλεϊατρικής στο νοσοκομείο.
Κάθε σταθμός γιατρού – ασθενούς είναι συνδεδεμένος με συσκευές κλινικών μετρήσεων (πιεσόμετρο, στηθοσκόπιο, οφθαλμοσκόπιο, δερματοσκόπιο, καρδιογράφος κ.λπ.) και οι ενδείξεις των μετρήσεων μεταφέρονται σε πραγματικό χρόνο στον σταθμό του γιατρού-συμβούλου.
Τον Αύγουστο αποφασίστηκε η επέκταση του ΕΔΙΤ στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, που περιλαμβάνει ακόμα οχτώ σταθμούς τηλεϊατρικής σε μικρά νησιά, όπως στα Ιατρεία Θύμαινας και Ψαρών και, φυσικά, στο Κέντρο Αεροδιακομιδών του ΕΚΑΒ στην Αθήνα.
