Τα κονδυλώματα πρωκτού είναι μια συχνή σεξουαλικώς μεταδιδόμενη νόσος που οφείλεται στον ιό ΗPV, γεγονός που καταδεικνύει πως κινδυνεύουν να μολυνθούν άνδρες και γυναίκες. Ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Αθανάσιος Δερβίσογλου έχει όλες τις χρήσιμες ενημερωτικές πληροφορίες για τα αίτια, τη διάγνωση και την σύγχρονη θεραπεία του προβλήματος ενώ δεν παραλείπει να μας προτείνει και τρόπους πρόληψης για να αποφύγουμε τη μόλυνση.
Τι είναι τα κονδυλώματα πρωκτού και για ποιους λόγους εμφανίζονται;
Τα πρωκτικά κονδυλώματα είναι προεξέχοντα δερματικά μορφώματα πέριξ ή επί του πρωκτού και μπορεί να συνυπάρχουν εντός του πρωκτικού σωλήνα ή ακόμη και του ορθού. Αποτελούν την πιο συχνή σεξουαλικώς μεταδιδόμενη μολυσματική νόσο και οφείλουν την ύπαρξη τους στον ιό των θηλωμάτων HPV (Human Papilloma Virus). Ιδιαίτερα για τα περιπρωκτικά κονδυλώματα (καθώς και αυτά του περινέου), δεν είναι υποχρεωτική η σεξουαλική επαφή με την εν λόγο ανατομική περιοχή, αλλά αρκεί η επιμόλυνση μέσω υγρών από γειτονικές περιοχές. Στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχουν αναφορές για μετάδοση μέσω μολυσμένων υγρών σε πετσέτες, έπιπλα ή άλλα αντικείμενα, καθώς και τουαλέτες.
Ποιες ομάδες πληθυσμού κινδυνεύουν περισσότερο να εμφανίσουν κονδυλώματα πρωκτού;
Κάθε άνθρωπος ο οποίος είναι σεξουαλικά ενεργός, δύναται να μεταδώσει, ή να προσληφθεί από τον ιό HPV και να εμφανίσει κονδυλώματα. Η μετάδοση είναι πιο συχνή στις νεότερες ηλικίες. Περίπου το 30% έως 50% των νέων, θεωρείται ότι έχει προσβληθεί από κονδυλώματα. Το ποσοστό εξαρτάται από τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση του πληθυσμού. Σε οροθετικούς ασθενείς το ποσοστό μπορεί να ξεπεράσει το 90%. Η νόσος προσβάλει συνηθέστερα νέους ηλικίας 20 έως 30 ετών.
Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα και πώς γίνεται η διάγνωση για τα κονδυλώματα πρωκτού;
Το συνηθέστερο σύμπτωμα των κονδυλωμάτων είναι η φυσική τους παρουσία. Εμφανίζονται ως δερματικά μορφώματα της περιγεννητικής και περιπρωκτικής περιοχής με σχήμα ομαλό ή ανθοκραμβοειδές (κουνουπιδιού), χρώμα ίδιο ή πιο σκούρο από αυτό του δέρματος και μέγεθος που ποικίλει από μερικά χιλιοστά έως αρκετά εκατοστά. Αρκετοί ασθενείς τα αγνοούν νομίζοντας λανθασμένα ότι είναι απλοί σπίλοι (ελιές). Λιγότερο συχνά συμπτώματα είναι ο κνησμός (φαγούρα), η εκροή υγρών (κάποιες φορές δύσοσμων), η αιμορραγία κ.α.
Θα πρέπει να δοθεί προσοχή στο γεγονός ότι σε κάποιους ασθενείς μπορεί ο ιός να βρίσκεται σε “λανθάνουσα κατάσταση” (δηλαδή να μην εμφανίζεται ως δερματικό μόρφωμα και να μην ανιχνεύεται οπτικά) για μεγάλο χρονικό διάστημα (ακόμη και έτη) έως ότου ο ασθενής να υποστεί μείωση του ανoσοποιητικού του συστήματος, συνήθως μετά από κάποιο στρεσογόνο ερέθισμα (π.χ. περίοδος υψηλού στρες, εμφάνιση άλλης νόσου, τραυματισμός κλπ). Σε όλο αυτό το διάστημα ο ασυμπτωματικός ασθενής μπορεί να μεταδώσει τον ιό.
Συνδέονται τα κονδυλώματα με τον κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου του πρωκτού;
Ο ιός HPV έχει περισσότερα από 130 στελέχη. Από αυτά τα 40 ευθύνονται για τα κονδυλώματα της περιγεννητικής περιοχής. Το 90% των κονδυλωμάτων οφείλονται στα στελέχη 6 και 11 που έχουν μικρό βαθμό καρκινογενετικής τάσης (όπως και τα στελέχη 42, 43, 44). Δε θα πρέπει να λησμονούμε ότι κάποια στελέχη (16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52) θεωρούνται αρκετά επιθετικά και με υψηλό βαθμό καρκινογένεσης.
Ποια είναι η καλύτερη θεραπευτική επιλογή και ποια τα πλεονεκτήματά της;
Μέχρι σήμερα έχουν δοκιμασθεί διάφορες θεραπευτικές μέθοδοι, τόσο συντηρητικές (φαρμακευτικές), όσο και επεμβατικές. Οι περισσότερες έχουν δείξει πως έχουν υψηλό βαθμό υποτροπής και επανεμφάνισης της νόσου. Η εξάχνωση των κονδυλωμάτων με χρήση LASER επικουρούμενη από χρήση χημειοπροφυλακτικών φαρμακευτικών σκευασμάτων (όπως η τοπική εφαρμογή imiquimod) μετά την επέμβαση, έχει εξαιρετικά αποτελέσματα. Η προαναφερθείσα μέθοδος είναι ανώδυνη, αναίμακτη, έχει τα χαμηλότερα ποσοστά υποτροπής και γρήγορη επούλωση με άριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Κύριος παράγοντας επιτυχίας της θεραπείας αποτελεί η έγκαιρη αντιμετώπιση καθώς μειώνει την πιθανότητα υποτροπής, καθώς και την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου.
Διαβάστε αναλυτικά τι δηλώσαν οι ασθενείς του κου Δερβίσογλου μετά τις επεμβάσεις τους.
Ποιες οι συνέπειες για την υγεία, αν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα;
Η καθυστερημένη αναζήτηση βοήθειας από εξειδικευμένο Ιατρό μπορεί να δυσχεράνει την αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων, καθώς με την πάροδο του χρόνου μπορεί τα μορφώματα να λάβουν τερατώδεις διαστάσεις, ή και να εξαφανισθούν με αποτέλεσμα να μην ανιχνεύονται οι περιοχές κάτω από τις οποίες “ζει” ο ιός. Επίσης, σε κάποιους ασθενείς μπορούν τα κονδυλώματα να προκαλέσουν εξελκώσεις (σχάση του δέρματος) και να ακολουθήσει αιμορραγία ή και επιμόλυνση με μικρόβια (ειδικά στην περιοχή του πρωκτού). Κάποιοι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν ψυχολογικά προβλήματα κυρίως λόγω της δυσμορφίας που προκαλούν. Δεν θα πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι σε κάποιους ασθενείς τα κονδυλώματα αν αφεθούν αθεράπευτα, μπορεί να οδηγήσουν σε δυσπλασία ή ακόμη και σε καρκίνο.
Υπάρχουν τρόποι πρόληψης για να αποφύγουμε τη μόλυνση;
Ο πλέον ενδεδειγμένος τρόπος αποφυγής μόλυνσης από οποιοδήποτε σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, είναι η κατάλληλη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και η υποχρεωτική χρήση προφυλακτικού. Επίσης, ο εμβολιασμός κατά του HPV αποτελεί έναν πολλά υποσχόμενο τρόπο πρόληψης. Το εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί και στα δύο φύλλα και θεωρητικά υπόσχεται προφύλαξη στο 90% των περιπτώσεων. Έως πρόσφατα η σύσταση για χορήγηση του εν λόγο εμβολίου αφορούσε παιδιά ηλικίας 11-13 και προ της σεξουαλικής τους έκθεσης, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει εγκριθεί η χορήγηση σε ενήλικες άνδρες και γυναίκες έως 26 ετών εφ’ όσον ανήκουν σε ομάδες υψηλού κίνδυνου, ή παρουσιάζουν ανοσοανεπάρκεια (συμπεριλαμβανομένης και της HIV λοίμωξης).
Τονίζεται ότι το εμβόλιο προστατεύει κατά συγκεκριμένων τύπων του HPV ιού, δεν αποτελεί μέσω θεραπείας κατά υπαρκτής μόλυνσης με κάποιο στέλεχος που περιέχεται στο εμβόλιο, αλλά μπορεί να προφυλάξει από τα υπόλοιπα στελέχη. Καλό είναι ο ασθενής να συμβουλευτεί τον Ειδικό Ιατρό πριν προβεί σε εμβολιασμό για λεπτομερή ενημέρωση.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τον Δρ. Aθανάσιο Δερβίσογλου, Γενικός Χειρουργός, κιν.: 697 222 2200 ή επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.adlaser.gr