Η σωστή διατροφή είναι σημαντική όχι μόνο για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού, αλλά και για τη μείωση του κινδύνου υποτροπής. Μια υγιεινή διατροφή μπορεί επομένως, να γίνει ένας τέλειος σύμμαχος για την πρόληψη και τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού, βοηθώντας να αισθανθεί καλύτερα η ασθενής, περιορίζοντας παράλληλα τις παρενέργειες των θεραπειών. Ο καρκίνος του μαστού και η διατροφή αποτελούν δυο έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες, καθώς η τελευταία μπορεί να επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό την πρόγνωση του καρκίνου.
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο καρκίνος που διαγιγνώσκεται με τη μεγαλύτερη συχνότητα. Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του μαστού διπλασιάζεται κάθε δεκαετία μέχρι την εμμηνόπαυση, μετά την οποία επιβραδύνεται η ανάπτυξη. Ωστόσο, η διάγνωση του καρκίνου του μαστού είναι πιο συχνή μετά την εμμηνόπαυση. Τα συνολικά ποσοστά επιβίωσης για τον καρκίνο του μαστού ποικίλλουν παγκοσμίως, αλλά έχουν γενικά βελτιωθεί. 
Αυτό οφείλεται στο ότι η πρόσβαση στην ιατρική περίθαλψη βελτιώνεται σε πολλές χώρες και οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου διαγιγνώσκονται σε πρώιμο στάδιο. Επιπλέον, διατίθενται στοχευμένες χειρουργικές επεμβάσεις και εξατομικευμένες επικουρικές θεραπείες. Μέχρι σήμερα, επομένως, το προσδόκιμο ζωής έχει βελτιωθεί σημαντικά χάρη σε ένα σύνολο παραγόντων, λόγω της μεγαλύτερης συνειδητοποίησης αυτού του προβλήματος από τον πληθυσμό και του αυξανόμενου ενδιαφέροντος για έναν υγιεινό τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένης της σωστής διατροφής. Ο καρκίνος του μαστού και η διατροφή συνδέονται στενά μεταξύ τους, γεγονός που έχει αποδειχτεί μέσα από πλήθος μελετών.
Μέσα από πολυάριθμες μελέτες, οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι ορισμένες διατροφικές συνήθειες είναι προστατευτικές έναντι πολλών ασθενειών, ενώ άλλες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο. Ο διεθνής οργανισμός που ονομάζεται World Cancer Research Fund (WCRF) έχει ως αποστολή να συλλέγει, να επεξεργάζεται και να διαδίδει δεδομένα σχετικά με τις αμοιβαίες σχέσεις αλληλεπίδρασης μεταξύ τροφίμων, τρόπου ζωής και καρκίνου. Το 2018, το WCRF συγκέντρωσε τα πιο ενημερωμένα επιστημονικά ογκολογικά στοιχεία (επίσης σχετικά με τον καρκίνο του μαστού), τόσο για την πρόληψη όσο και για τη θεραπεία, καταρτίζοντας κατευθυντήριες γραμμές. Σε γενικές γραμμές, αυτή η νέα έκθεση υπογραμμίζει τον τρόπο με τον οποίο η καθιστική ζωή και η πρόσληψη εκλεπτυσμένων τροφίμων υψηλής θερμιδικής αξίας στηρίζουν την ανάπτυξη υπερβολικού βάρους και παχυσαρκίας, οι οποίες σήμερα συγκαταλέγονται μεταξύ των κύριων αιτιών της αύξησης της συχνότητας εμφάνισης καρκινικών ασθενειών.
Ας δούμε μαζί, επομένως, τις συστάσεις για μια υγιέστερη ζωή.
Διατηρήστε ένα υγιές βάρος
Οι στόχοι για βέλτιστο σωματικό βάρος είναι:
- Διατηρήστε ένα υγιές βάρος, που ορίζεται από έναν δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) μεταξύ 18,5 και 25. Ο ΔΜΣ είναι μια παράμετρος που σχετίζεται με το βάρος και το ύψος ενός ατόμου. Υπολογίζεται διαιρώντας το βάρος του εκφραζόμενο σε κιλά, με το τετράγωνο του ύψους εκφρασμένο σε μέτρα.
- Προσπαθήστε να διατηρήσετε επαρκές βάρος καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής σας.
- Αποφύγετε την αύξηση της περιφέρειας της μέσης. Η αύξηση της περιφέρειας της μέσης καθορίζεται κυρίως από την αύξηση του βάρους και της λιπώδους μάζας όχι μόνο στο υποδόριο επίπεδο, αλλά ιδιαίτερα στο σπλαχνικό και κοιλιακό.
Όπως δείχνουν διάφορες μελέτες, το υπερβολικό βάρος ή η παχυσαρκία, κατά την ενηλικίωση, αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού μετά την εμμηνόπαυση.
Σωματική δραστηριότητα κάθε μέρα
Είναι σημαντικό να περπατάτε κάθε μέρα με γρήγορους ρυθμούς και να αποφεύγετε να κάθεστε χωρίς να σηκώνεστε, για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Επιπλέον, θα ήταν σκόπιμο να περιοριστούν οι καθιστικές συνήθειες, όπως, για παράδειγμα, η παρακολούθηση τηλεόρασης, πολλές ώρες στον υπολογιστή ή στο τηλέφωνο. Η διατήρηση της σωματικής δραστηριότητας, στην πραγματικότητα, μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού, κατά την διάρκεια της προεμμηνοπαυσιακής περιόδου καθώς και μετά την εμμηνόπαυση. Η σωματική δραστηριότητα οδηγεί σε μείωση του σωματικού λίπους, συμπεριλαμβανομένου του υποδόριου και του σπλαχνικού λίπους, τροποποιώντας έτσι έναν αριθμό ενδοκρινικών, ορμονικών και αυξητικών παραγόντων, οι οποίοι μπορούν να επηρεάσουν την ευαισθησία στον καρκίνο.
Στην πραγματικότητα, η σωματική δραστηριότητα βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, μια ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας η οποία, μαζί με τη γλυκαγόνη, ασχολείται με τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα και επιτρέπει την είσοδο γλυκόζης (ζάχαρης) στα κύτταρα. Η ινσουλίνη συμμετέχει επίσης στη ρύθμιση της παραγωγής χοληστερόλης και λιπαρών οξέων και εμπλέκονται, μαζί με το IGF1 – μια άλλη ορμόνη παρόμοια στη δομή με την ινσουλίνη – στην τόνωση του πολλαπλασιασμού των κυττάρων, μια θεμελιώδη διαδικασία στη γένεση του όγκου. Η σωματική δραστηριότητα, ενεργώντας στη λιπώδη μάζα, μειώνει τα επίπεδα ορμονών όπως τα οιστρογόνα και τα ανδρογόνα, οδηγώντας σε χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Πρόκειται για σεξουαλικές ορμόνες που παράγονται κυρίως από τις γονάδες, τόσο αρσενικές όσο και γυναικείες, και έχουν θεμελιώδη ρόλο στη διέγερση των σεξουαλικών οργάνων, όπως, για παράδειγμα, ο μαστικός αδένας (δηλαδή το στήθος).
Υιοθέτηση μιας διατροφής πλούσια σε δημητριακά ολικής αλέσεως, λαχανικά, φρούτα και όσπρια
Είναι σημαντικό να καταναλώνετε τρόφιμα που παρέχουν διαιτητικές ίνες καθημερινά. Είναι σημαντικό να συμπεριληφθούν στα περισσότερα γεύματα δημητριακά ολικής αλέσεως (παραδείγματα: ρύζι, σιτάρι, βρώμη, κριθάρι, σίκαλη) και όσπρια (όπως φασόλια, ρεβίθια ή φακές). Θα πρέπει να καταναλώνετε τουλάχιστον πέντε μερίδες, συμπεριλαμβανομένων λαχανικών και φρούτων, κάθε μέρα. Σε γενικές γραμμές, τα φρούτα και τα λαχανικά, που είναι πλούσια σε νερό και φυτικές ίνες, έχουν χαμηλή θερμιδική πρόσληψη και, ειδικά όταν καταναλώνονται σε ποικιλίες, αντιπροσωπεύουν μια σημαντική πηγή βιταμινών, ανόργανων αλάτων και άλλων ευεργετικών μορίων. Αυτά τα μόρια εκτελούν αντιφλεγμονώδη δράση και έχουν επικυρωμένες αντικαρκινικές ιδιότητες. Είναι, στην πραγματικότητα, ουσίες ικανές να αναστέλλουν τις αντιδράσεις οξείδωσης και επομένως το σχηματισμό ελεύθερων ριζών, οι οποίες αποτελούν μία από τις αιτίες ανάπτυξης καρκινικών όγκων.
Προσοχή στα έτοιμα τρόφιμα!
Περιορίστε την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων, με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, άμυλα ή σάκχαρα, όπως σνακ, τρόφιμα δρόμου, τσιπς, σνακ, μπισκότα, γλυκά και ζαχαρωτά. Αυτό οφείλεται στο ότι μια διατροφή πολύ πλούσια σε εξαιρετικά ενεργητικά τρόφιμα, όπως για παράδειγμα βιομηχανικά παραγόμενα τρόφιμα, συνδέεται στενά με αυξημένο κίνδυνο υπερβολικού βάρους και παχυσαρκίας. Αυτές οι καταστάσεις, εκτός από την αύξηση του κινδύνου για καρκίνο, μπορούν να επηρεάσουν την εμφάνιση άλλων χρόνιων ασθενειών (για παράδειγμα, καρδιαγγειακές και μεταβολικές, όπως ο διαβήτης). Τα τρόφιμα με υψηλή ενεργειακή πυκνότητα, δηλαδή τα τρόφιμα που περιέχουν υψηλή θερμιδική πρόσληψη σε μικρό όγκο, παρέχουν τις περισσότερες θερμίδες λόγω της σύνθεσης των λιπών και των σακχάρων, συμβάλλοντας στην αύξηση του σωματικού βάρους. Πολλά από αυτά τα τρόφιμα, ωστόσο, δεν παρέχουν χρήσιμες ουσίες στο σώμα, όπως βιταμίνες, ανόργανα άλατα και πολυφαινόλες, με αποτέλεσμα να είναι μόνο επιβλαβείς για την υγεία. Λόγω αυτής της κακής διατροφικής αξίας, οι θερμίδες τους έχουν το παρατσούκλι “κενές θερμίδες”.
Περιορισμός της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος και διατηρημένων κρεάτων
Τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης που καταναλώνονται σε μια υγιεινή διατροφή πλούσια σε φυτικά προϊόντα αντιπροσωπεύουν την προμήθεια των σωστών θρεπτικών ουσιών και μπορούν να αποτελέσουν μέρος μιας διατροφής που θεωρείται υγιεινή και προληπτική. Όσον αφορά τα αυγά, το γάλα και τα παράγωγά του, το λευκό κρέας και τα ψάρια, δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η κατανάλωσή τους επηρεάζει την ανάπτυξη ογκολογικών ασθενειών. Όσον αφορά το κόκκινο κρέας, ωστόσο, τα στοιχεία που έχουν συλλεχθεί μέχρι στιγμής αναφέρουν ότι η κατανάλωση κάτω από 500 γραμμάρια την εβδομάδα δεν αποτελεί κίνδυνο για την υγεία. Έτσι, εάν καταναλώνετε κόκκινο κρέας, θα ήταν καλύτερο να περιορίσετε την κατανάλωσή σε τρεις μερίδες την εβδομάδα με ανώτατο όριο (350-500 γραμμάρια μαγειρεμένου βάρους). Τα λουκάνικα, τα μεταποιημένα και επεξεργασμένα κρέατα θα πρέπει να αποκλείονται από τον κατάλογο αγορών ή, τουλάχιστον, να καταναλώνονται μόνο περιστασιακά. Η άμεση σχέση μεταξύ της κατανάλωσης επεξεργασμένων κρεάτων και του κινδύνου καρκίνου θα μπορούσε να συνδεθεί με τις μεθόδους συντήρησης (αλάτι, συντηρητικά) και όχι με περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά. Αρκετές επιδημιολογικές μελέτες, στην πραγματικότητα, συνδέουν μια διατροφή πλούσια σε κορεσμένα λίπη με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου, του ορθού και του ενδομητρίου.
Περισσότερο νερό, λιγότερα ζαχαρούχα ποτά
Για να διατηρήσετε επαρκή ενυδάτωση, είναι καλύτερο να πίνετε νερό και να μην καταναλώνετε ζαχαρούχα ποτά. Τα τελευταία, διαδραματίζουν κύριο ρόλο στην αύξηση του σωματικού βάρους, ειδικά εάν καταναλώνονται τακτικά. Όταν μιλάμε για ζαχαρούχα ποτά μιλάμε για “κενές θερμίδες”, καθώς αυτά δεν έχουν επαρκές θρεπτικό επίπεδο, έχοντας υψηλή ποσότητα απλών σακχάρων που “υπερισχύουν” έναντι της πρόσληψης των λίγων βιταμινών και ανόργανων αλάτων.
Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ
Το αλκοόλ διεγείρει την παραγωγή οιστρογόνων και ανδρογόνων που κυκλοφορούν στο αίμα, ορμονών σημαντικών για την ανάπτυξη του ιστού του μαστού. Εάν αυτές οι ορμόνες είναι υπερβολικές, αυξάνεται ο κίνδυνος για καρκίνο του μαστού. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια των θεραπειών είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι το αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία ορισμένων φαρμάκων χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπείας. Έτσι, εάν πραγματικά δε μπορείτε να αντισταθείτε σε ένα καλό ποτήρι κρασί, καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας, ο οποίος θα είναι σε θέση να σας δώσει τις σωστές πληροφορίες σχετικά με πιθανές αλληλεπιδράσεις. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο υποτροπής του καρκίνου του μαστού, ιδιαίτερα στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Υπάρχουν, ισχυρά επιστημονικά στοιχεία υπέρ του γεγονότος ότι η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού, στη μετεμμηνόπαυση.
Κάλυψη διατροφικών αναγκών με τη διατροφή
Για τους περισσότερους ανθρώπους, είναι δυνατόν να επιτευχθεί επαρκής διατροφή μέσω μιας υγιεινής δίαιτας που περιλαμβάνει κατάλληλα τρόφιμα , χωρίς να χρειάζεται να καταφύγετε στη χρήση συμπληρωμάτων. Οι βιταμίνες, τα ανόργανα άλατα και άλλες ουσίες θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη ως αναπόσπαστο μέρος των τροφίμων που τα περιέχουν. Τα επιστημονικά στοιχεία ενισχύουν αυτή την έννοια δηλώνοντας ότι η καλύτερη μορφή διατροφής αντιπροσωπεύεται από τα τρόφιμα και μόνο. Υπάρχουν, λοιπόν, ιδιαίτερες περιστάσεις ή παθολογίες στις οποίες το σώμα χρειάζεται βοήθεια μέσω της χρήσης συμπληρωμάτων αλλά είναι σημαντικό, σε κάθε περίπτωση, ένας γιατρός να σας κατευθύνει.
Η ενότητα είναι δύναμη
Κάθε άτομο που είχε καρκίνο του μαστού, έχει μια διαφορετική ιστορία. Ωστόσο, ανεξάρτητα από το ιστορικό αυτού του ατόμου, είναι απαραίτητο να θυμόμαστε και να τονίζουμε την σημασία της διατροφής, της σωματικής δραστηριότητας και του ρόλου του σωματικού λίπους για τη νίκη ενάντια στον καρκίνο. Για τον λόγο αυτόν, είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν ταυτόχρονα όλες οι συστάσεις που έχουν γίνει μέχρι στιγμής. Τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο θα πρέπει να συμβουλευτούν έναν εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας το συντομότερο δυνατόν, ο οποίος μπορεί να προσαρμόσει την θεραπευτική του προσέγγιση (διατροφική και σωματική δραστηριότητα), λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες και την προηγούμενη εμπειρία του καθενός. Εκτός εάν συνιστάται διαφορετικά από το γιατρό σας, όλες οι γυναίκες που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο, μετά την οξεία φάση της θεραπείας, συνιστάται να ακολουθούν τις συστάσεις σχετικά με τη διατροφή, το σωματικό βάρος και τη σωματική δραστηριότητα, που ισχύουν για τον γενικό πληθυσμό.
ΤΑΚΕ ΗOME MESSAGE!
Ο καρκίνος του μαστού πρέπει να χτυπηθεί σε διάφορα μέτωπα και η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτή τη μάχη. Για εσάς που αγωνίζεστε, θέλω να σας υπενθυμίσω ότι αυτή η παθολογία μπορεί να ηττηθεί παρεμβαίνοντας στον τρόπο ζωής. Ωστόσο, εσείς που είστε εδώ και διαβάζετε, θυμηθείτε πώς όλα αυτά τα μικρά πράγματα, που προστίθενται στις ιατρικές θεραπείες, τη συνεχή επιστημονική έρευνα, την ψυχολογική υποστήριξη και την αγάπη των ανθρώπων γύρω σας, μπορούν να σας βοηθήσουν! Είναι σημαντικό, συνεπώς, να έχουμε κατά νου πώς η κίνηση, ο περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ και του κόκκινου κρέατος, η παραίτηση από τα ζαχαρούχα ποτά, η αύξηση της κατανάλωσης δημητριακών, φρούτων, λαχανικών και οσπρίων και ο θηλασμός, αποτελούν την καλύτερη στρατηγική για την πρόληψη και τη θεραπεία, ιδίως του καρκίνου του μαστού. Επιπλέον, για εσάς που έχετε νικήσει τον καρκίνο του μαστού, προσέξτε να παραμείνετε υγιείς μέσω της διατροφής και των υγιεινών συνηθειών, προκειμένου να βελτιώσετε την ποιότητα ζωής σας και, ενδεχομένως, να αποτρέψετε την υποτροπή. Ο καρκίνος του μαστού και η αντιμετώπισή του στηρίζονται σε πολύ μεγάλο βαθμό στη διατροφή, γι’αυτό είναι σημαντικό να δίνουμε την προσοχή που αρμόζει στην υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής!