Ο σημαντικός ρόλος της πρωτεΐνης άλφα συνουκλεΐνης
Η νόσος του Πάρκινσον εκδηλώνεται ως νευροεκφυλιστική, που προκαλείται από την καταστροφή των ντοπαμινεργικών νευρώνων του εγκεφάλου και την επακόλουθη ανεπαρκή παραγωγή ντοπαμίνης.
Η νέκρωση των νευρώνων που παράγουν ντοπαμίνη συνοδεύεται από τη συσσώρευση πάνω τους μιας πρωτεΐνης, της άλφα συνουκλεΐνης, σε αφύσικα υψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα οι νευρώνες να μην μπορούν να την απομακρύνουν. Η κυρίαρχη άποψη των επιστημόνων είναι πως ακριβώς αυτή η συσσώρευση της πρωτεΐνης είναι που προκαλεί τοξική αντίδραση νεκρώνοντας τους νευρώνες.
Σήμερα, όμως, οι επιστήμονες έρχονται να προσθέσουν την πιο σημαντική ίσως πληροφορία για τη διαδικασία αυτή, η οποία ανοίγει τον δρόμο για νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις για τη νόσο του Πάρκινσον: η παρουσία της άλφα συνουκλεΐνης στους νευρώνες ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα να τους επιτεθεί καταστρέφοντάς τους.
Η εξέλιξη
Αυτό σημαίνει πως η νόσος πυροδοτείται από την αντίδραση του ανοσοποιητικού, μια άποψη που διατυπώνεται, για πρώτη φορά με εμπεριστατωμένο τρόπο, από τους ερευνητές του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, με επικεφαλής τον καθηγητή Νευροβιολογίας Ντέιβιντ Σούλτσερ, και έρχεται να αποδείξει και να ενισχύσει την ιδέα που είχε διατυπωθεί πριν από περίπου έναν αιώνα, ότι ένα δυσλειτουργικό ανοσοποιητικό σύστημα συμβάλλει στην εξέλιξή της. Σύμφωνα με τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», όταν τα Τ-κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος (εμπλέκονται στις αυτοάνοσες αντιδράσεις) αντιλαμβάνονται τους κατεστραμμένους νευρώνες, τους θεωρούν ξένους «επιδρομείς» και δυνητικά εχθρικό σώμα, με αποτέλεσμα να στρέφονται εναντίον τους.
Οι Αμερικανοί ερευνητές είχαν από το 2014 αποδείξει πως τα Τ-κύτταρα παραπλανούνται και θεωρούν ξένα σώματα τους ντοπαμινεργικούς νευρώνες, επειδή στην επιφάνειά τους έχουν τις πρωτεΐνες, με αποτέλεσμα να γίνονται ευάλωτοι. Είχαν έτσι καταρρίψει τότε την επικρατούσα άποψη πως οι νευρώνες ήταν προστατευμένοι από αυτοάνοσες επιθέσεις. Η αναγνώριση του ρόλου του ανοσοποιητικού στην ανάπτυξη ή την εξέλιξη του Πάρκινσον σημαίνει πως με νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις -όπως η χρήση φαρμάκων που καταστέλλουν τις αντιδράσεις του ανοσοποιητικού- θα μπορούσε μελλοντικά να προληφθεί. Και σε κάθε περίπτωση η ανακάλυψη των Αμερικανών ερευνητών επιτρέπει την ανάπτυξη μεθόδων έγκαιρης διάγνωσης της νόσου. Αυτό που δεν έχουν μέχρι στιγμής διευκρινίσει οι επιστήμονες είναι αν η αντίδραση του ανοσοποιητικού στην άλφα συνουκλεΐνη αποτελεί την αρχική αιτία της νόσου του Πάρκινσον ή επιδεινώνει τον θάνατο των νευρώνων.